Bordesscène

Met bordesscène wordt in Nederland in het algemeen de gebeurtenis bedoeld waarbij het nieuwe kabinet zich na de benoeming en beëdiging door de koning(in), samen met haar of hem - als hoofd van de regering - presenteert aan de verzamelde pers. Hoewel deze gebeurtenis bordesscène wordt genoemd, vindt deze in werkelijkheid plaats op de trap die naar het bordes voert.

Bordesscène van het kabinet-Biesheuvel I in 1971 op Paleis Huis ten Bosch

Na de bordesscène van het kabinet-Van Agt I op Paleis Soestdijk

De bordesscène in 2010.

Tijdens de bordesscène stellen de minister-president en de (eerste) vicepremier zich resp. rechts en links van de koning(in) op. De plaats van de overige ministers hangt af van de anciënniteit van hun departement. Zij staan aan de zijden of op de hoger gelegen treden van de bordestrap.

De bordesscène heeft geen ander doel dan dat er foto's en filmbeelden kunnen worden gemaakt. Deze eerste foto van de nieuwe regering wordt ook wel bordesfoto genoemd. Het gebruik ontstond in 1971 ten tijde van Kabinet-Biesheuvel I en de regering van koningin Juliana. De gebeurtenis vond de eerste keer plaats op Paleis Huis ten Bosch, later veelal op het bordes van haar woonpaleis Soestdijk en ook wel in Den Haag. Tijdens de regering van Beatrix vond de scène plaats op het bordes van Paleis Huis ten Bosch, met uitzondering van het kabinet-Van Agt II. Dat presenteerde zich in de hal van Huis ten Bosch vanwege slecht weer.[1][2] Het rompkabinet Balkenende III werd niet tijdens een bordesscène gepresenteerd omdat er te weinig mutaties waren met het vorige kabinet.[3][4] Een eerder rompkabinet, kabinet-Van Agt III, werd wel tijdens een bordesscène gepresenteerd.[5]

Het Kabinet-Rutte III presenteerde zich op de trappen van het bordes van het Paleis Noordeinde in Den Haag.

Hoewel de term bordesscène meestal betrekking heeft op de presentatie van een nieuwe regering, wordt de term ook elders wel gebruikt zoals bij de opening van het academisch jaar van de Rijksuniversiteit Groningen. Na die laatste plechtigheid verschijnt de rector magnificus met de besturen van de Groninger studentenverenigingen op het bordes van het Academiegebouw.[6]

De bordesscène moet niet verward worden met een zogenaamde balkonscène. In Nederland is een voorbeeld van dat laatste de gelegenheid waarbij de koninklijke familie, na afloop van de opening van de Staten-Generaal, verschijnt op het balkon van paleis Noordeinde om huldeblijken van het toegestroomde publiek in ontvangst te nemen.