Berendrecht

Berendrecht is een dorp in het noorden van de Belgische stad Antwerpen. Het maakt deel uit van het Antwerpse district Berendrecht-Zandvliet-Lillo.

Berendrecht
Plaats in België

Situering
Gewest Vlaanderen
Provincie Antwerpen
GemeenteAntwerpen
Coördinaten51° 21 NB, 4° 19 OL
Algemeen
Inwoners (31-12-2007)5954
Detailkaart

Locatie in Antwerpen
Portaal    België

Toponymie

De naam van het dorp Berendrecht, 'dijk van de Beer' volgens de volksmond, zou 'dijk van de genaamde Béra' of 'doortocht door het moeras' kunnen betekenen. Anderzijds betekent de uitdrukking drecht of tricht (van Latijns trajectus) "overvaart" of "veer", en ber, bere, ben in het Indo-germaans "dam", "wering" of "schutting tegen het water" (dus "overvaart aan de dam").

Geschiedenis

Middeleeuwen

Het is een oude parochie die reeds bekend was in 1184 en in 1212 als leen van Godfried van Schoten, heer van Breda. De geschiedenis van Berendrecht zal altijd nauw verbonden blijven met de strijd tegen het water.

St.-Jan de Doperkerk, neogotisch (1943-44), met behouden laatgotisch koor (1685).
Berendrecht: Sterrehof of Le Grellehof, 18e eeuw.

Jarenlang hebben dijkenbouwers met primitieve middelen gevochten om de woonkern te vrijwaren tegen het geweld van het water. Het dorp werd herhaaldelijk overstroomd en gedeeltelijk verwoest, o.a. tijdens de 13e, de 14e, de 16e en de 17e eeuw. Toen Berendrecht in 1328 verzwolgen werd door het water, verplaatste de dorpskern zich naar hogergelegen gronden die door de toenmalige gemeente Zandvliet werden afgestaan. In februari 1953 overstroomde het dorp nogmaals, voorlopig voor de laatste keer.

Het dorp had ook veel te lijden van vreemde bezettingen en lag steeds in de directe vuurlijn tijdens de strijd tussen de Noordelijke Nederlanden en de Spanjaarden. Deze beide strijdende partijen gebruikten vaak de tactiek van de strategische overstromingen om het fort van Lillo, het inmiddels verdwenen fort Fort Frederik-Hendrik Berendrecht (ontmanteld in 1785) en de versterkte vesting Zandvliet tot overgave te dwingen. De bevolking was steeds de dupe van de altijd wisselende krijgskansen en vreemde bezettingen.

In de 15e eeuw wordt het Monnikenhof gesticht, een voor die tijd prachtig verblijf met hoven en vijvers. Het behoorde toe aan de Abten en Heren van de Sint-Michielsabdij van Antwerpen. Het Monnikenhof was gelegen op de plaats waar zich nu de wijk ‘Viswater’ bevindt.

Moderne tijd

Tussen 1937 en 1939 werd op de grens tussen Berendrecht en Stabroek de Antitankgracht aangelegd, om Antwerpen te verdedigen tegen vijandelijke tanks.

In 1958 werden Berendrecht, Zandvliet en Lillo bij Antwerpen gevoegd en werd het polderlandschap grotendeels onteigend voor de havenuitbreiding. Sinds de decentralisatie van 2000 gaan deze drie oude gemeenten die het postnummer 2040 delen samen als het district Berendrecht-Zandvliet-Lillo of ook weleens afgekort als Bezali door het leven.

Cultuur

Bijnaam

De inwoners van Berendrecht staan net zoals de inwoners van het Kiel ook onder hun bijnaam "Ratten" bekend. Voor Berendrecht zou een rattenplaag hiervan aan de oorsprong liggen[1]. Een andere recentere bijnaam voor de inwoners van Berendrecht is "Reigers" die verwijst naar de reigerskolonie in het Reigersbos.

Geboren in Berendrecht

Zie de categorie Berendrecht-Zandvliet-Lillo van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.