Baikalmeer

De etymologie van de naam Baikal is onzeker. Mogelijk is er een verband met het Turkse bai kul dat rijk meer betekent of specifieker het Jakoetse baigal dat meer, 'zee' of bai-kyul dat rijk meer betekent. Het Jakoets is een Turkse taal.

Het Baikalmeer is het grootste zoetwatermeer van Eurazië. Berekend is dat het meer zoveel zoet water bevat dat het in de drinkwaterbehoeften van de hele wereldbevolking zou kunnen voorzien voor een periode van 5 jaar. Het meer bevat 22% van de zoetwaterreserves in alle oppervlaktewater wereldwijd.[2] Het wordt door ruim 300 rivieren gevoed, waarvan de Selenga in het zuiden de voornaamste is. De enige afvoer is de Angara, waarlangs het Baikalmeer via de Jenisej afwatert op de Noordelijke IJszee.

De gemiddelde temperatuur bedraagt in de winter -19°C, en in de zomer 14°C. Het meer is in de winter volledig bevroren aan de oppervlakte, met een gemiddelde ijsdikte van een meter. Op sommige plaatsen zelfs twee meter. Het is mogelijk het meer over het ijs over te steken, maar het gevaar van onderkoeling is daarbij groot. De wind waait er zonder obstakels vrij over de wijde ijsmassa, en doordat het zonlicht door de ijsmassa weg gereflecteerd wordt, maakt dit het nog kouder.

Het meer is rijk aan flora en fauna en herbergt unieke diersoorten als de Baikalrob (Pusa sibirica), de Baikalhouting (Coregonus migratorius) en een hele reeks endemische vlokreeftjes.

Op 29 juli 2008 bereikte een Russische expeditie in een mini-onderzeeër de bodem van het Baikalmeer op een diepte van 1592 meter.[3] De missie maakte deel uit van een wetenschappelijke studie om het meer beter te beschermen. Er werden onder meer bodemmonsters genomen.[3] De diepste zoetwaterduik ooit werd in 1990 uitgevoerd, door Anatoly Sagalevich (1 637 m diep). Het diepste punt van de bodem van het meer ligt 1187 meter onder zeeniveau.

Anno 2017 is het meer ernstig vervuild door algengroei, waarschijnlijk veroorzaakt door afvalwater ten gevolge van een toegenomen menselijke aanwezigheid. De visstand van onder andere de Coregonus migratorius is zo sterk afgenomen dat het vissen daarop verboden is.[4]

Het UNESCO-Werelderfgoedgebied Baikalmeer telt drie zapovedniks en twee nationale parken. Aan de westkust, tussen Irkoetsk en Severobajkalsk, bevindt zich Zapovednik Baikal-Lena. In het zuiden, vlak onder Irkoetsk bevindt zich Nationaal Park Pribajkalski. Aan de zuidkust van het Baikalmeer ligt ook het Biosfeerreservaat Bajkalski. Ten slotte bevinden zich aan de oostkust, tussen Severobajkalsk en Oelan-Oede ook twee natuurgebieden. Dit zijn Biosfeerreservaat Bargoezinski en Nationaal Park Zabajkalski.[5][6][7][8][9]

De Olympische vlam werd op 29 september 2013 in Olympia door Thomas Bach ontstoken en legde 65.000 km door Rusland af in 123 dagen, waarbij alle 83 regio's van Rusland werden bezocht. De fakkel ging op 9 november de ruimte in, bezocht de Noordpool en werd meegenomen naar de bodem van het Baikalmeer. Duikers oefenden twee maanden om dit veilig te doen.[10]

• 
  Uitzicht op Biosfeerreservaat Bargoezinski vanaf het Baikalmeer.
• 
  Heilige Boerjatische Sjamankasteen op het eiland Olchon, aan de westelijke oever van het meer. Het eiland wordt door de Maloje More van de oever van het Baikalmeer gescheiden.
• 
  Het Baikalmeer in de zomer.
• 
  Baikalrob (Pusa sibirica).
• 
  Onderzoek van de ijsbedekking op de boot hovercraft Hivus-10.
• 
  Een slee op het Baikalmeer, ca. 1890.

Op 19 mei 1891 begon de aanleg van de Trans-Siberische spoorlijn.[11] Het traject is grotendeels in vlak terrein, alleen direct ten zuiden van het Baikalmeer liggen bergen. Aanvankelijk staken de treinen het Baikalmeer over per veerboot.[11] Bij het uitbreken van de Russisch-Japanse Oorlog (1904-1905) was het traject ten zuiden van het Baikalmeer nog steeds niet gereed. Om het Russische leger van voldoende materiaal te voorzien werd in februari 1904 een tijdelijke spoorlijn over het bevroren meer aangelegd.[11]

• Baikal Rift

Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Озеро Байкал op Wikimedia Commons.

	Werelderfgoed in Rusland
Dal van de Bikinrivier (met Centraal Sichote-Alingebergte) · Koerse Schoorwal · Ensemble van het Ferapontovklooster · Gouden bergen van Altaj · Hemelvaartskerk, Kolomenskoje · Historisch en architectonisch complex van het Kremlin van Kazan · Kizji Pogost · Baikalmeer · Citadel, oude stad en vestingwerken van Derbent · Historische monumenten van Novgorod en omgeving · Kremlin en Rode Plein, Moskou · Ensemble van het Novodevitsjiklooster · Historisch centrum van Sint-Petersburg en bijbehorende groepen van monumenten · Cultureel en historisch ensemble van de Solovetski-eilanden · Geodetische boog van Struve · Architectonisch ensemble van de Triniti Sergius Lavra in Sergiev Posad · Uvs Nuurbekken · Maagdelijke wouden van Komi · Vulkanen van Kamtsjatka · Westelijke Kaukasus · Witte monumenten van Vladimir en Soezdal · Natuurlijk systeem van het Wrangel-eilandreservaat · Historisch centrum van de stad Jaroslav · Historisch en archeologisch complex van Bolgar · Landschappen van Daurië · Hemelvaartkathedraal en -klooster van het dorpseiland Svijasjk · Kerken van de architectuurschool van Pskov