Alabama
Alabama is een van de staten van de Verenigde Staten. De standaardafkorting voor de Yellowhammer State (geelgorsstaat), zoals de bijnaam luidt, is AL. De hoofdstad is Montgomery.
Staat van de Verenigde Staten  | |||||
| |||||
  | |||||
| Coördinaten | 32°42'NB, 86°42'WL | ||||
| Algemeen | |||||
| Oppervlakte | 135.765 km² (3,2% water) | ||||
| Inwoners | 4.779.745 (2010) (35,21 inw./km²) | ||||
| Hoofdstad | Montgomery | ||||
| Politiek | |||||
| Gouverneur | Kay Ivey (R) | ||||
| Overig | |||||
| Tijdzone | Central Standard Time (UTC−6) | ||||
| Toegetreden | 14 december 1819 | ||||
| Bijnaam | The Yellowhammer State | ||||
| ISO 3166-2 | US-AL | ||||
| Website | alabama.gov | ||||
| Detailkaart | |||||
 | |||||
| |||||
Geschiedenis
Het gebied dat nu de staat Alabama vormt, werd oorspronkelijk bevolkt door Indianenstammen. Zowel de Fransen, de Spanjaarden als de Engelsen claimden (stukken van) het gebied. De eerste permanente Europese nederzetting in Alabama was Mobile dat in 1702 door de Fransen werd gesticht.
Op 14 december 1819 werd Alabama formeel de 22e staat van de Verenigde Staten van Amerika. Tussen 1826 en 1846 was Tuscaloosa de hoofdstad, en de University of Alabama werd er gevestigd in 1831.
Alabama, met een economie gebaseerd op de katoenteelt telde veel slaven en stond tijdens de Amerikaanse Burgeroorlog aan de kant van de Confederatie. In 1865 onderging de staat, evenals de andere voormalige Geconfedereerde staten, reconstruction. Racisme was ook na de oorlog een groot probleem in de staat waar eind 19e eeuw enkele racistische wetten werden aangenomen waardoor de zwarte bevolking onder andere het stemrecht verloor. Deze wetten werden in de jaren 1960 door het Federaal Hooggerechtshof buiten werking gesteld.
In de jaren '50 verbood het federale Hooggerechtshof de segregatie in het onderwijs. Dat leidde tot grote spanningen, omdat de regering van Alabama bleef weigeren om zwarte kinderen toe te laten op blanke scholen. Het federale leger moest eraan te pas komen om kinderen veilig naar school te brengen. Met zijn koppige politiek werd de gouverneur George Wallace zeer populair onder de blanke bevolking.
Rosa Parks, die in Alabama werd geboren, werd wereldberoemd door haar weigering om na een lange werkdag haar zitplaats in de bus af te staan aan een blank persoon.
In de tweede helft van de 20e eeuw verloor de katoenteelt aan betekenis en werd de economie meer divers en de welvaart ging dan ook vooruit.
Desondanks stemde de bevolking bij de verkiezingen van 2 november 2004 voor het formeel in stand houden van de apartheidswetten. Het gaat om segregatie in het onderwijs en om de poll tax, een hoofdelijke belasting, die de belastingplichtigen stemrecht verschaft. De wetten worden niet toegepast omdat de federale wetgeving dit verbiedt.
Geografie
De staat Alabama beslaat 135.765 km² waarvan 3,19% water. De staat behoort tot de Central tijdzone (CT).
Alabama, dat aan de Golf van Mexico ligt, grenst in het noorden aan de staat Tennessee, in het westen aan Mississippi, in het oosten aan Georgia en in het zuiden aan Florida.
De belangrijkste rivieren zijn de Mobile, de Tensaw, de Tombigbee, de Alabama, de Chattahoochee, de Coosa, de Tallapoosa en de Tennessee. Via de Tennessee-Tombigbee Waterway is er een verbinding voor de scheepvaart met de Tennessee in het noorden. Alabama telt veel grote meren, zoals Martin Lake en Lewis Smith Lake. Het noordoosten van de staat behoort tot de Appalachen, met als hoogste punt de top van Cheaha Mountain (734 m); de rest is vlakker.
De staat wordt doorkruist door zes belangrijke Interstates: I-10, I-20, I-22, I-59, I-65 en I-85. De belangrijkste luchthaven van de staat is Birmingham-Shuttlesworth International Airport.
Demografie en economie
In 2018 telde Alabama 4.888.745 inwoners (36 per km²) waarvan 26% zwarte en ongeveer 67% blanke mensen. Het christendom is met 92% verreweg de grootste godsdienst in Alabama.
De top 10 van grootste steden naar inwoneraantal zijn:
| Plaats | Stad | Inwoneraantal (2008) |
|---|---|---|
| 1 | Birmingham | 210.710 |
| 2 | Montgomery | 199.450 |
| 3 | Mobile | 190.022 |
| 4 | Huntsville | 176.645 |
| 5 | Tuscaloosa | 90.221 |
| 6 | Hoover | 71.020 |
| 7 | Dothan | 66.505 |
| 8 | Auburn | 56.088 |
| 9 | Decatur | 56.068 |
| 10 | Madison | 38.714 |
Het bruto product van de staat bedroeg in 2001 121 miljard dollar.
Bestuurlijke indeling
Alabama is bestuurlijk onderverdeeld in 67 counties die in de regel echter weinig zelfbestuur kennen.
Politiek en bestuur
Na het eind van de Burgeroorlog domineerde de Democratische Partij in Alabama maar bij de verkiezingen van 1960 won de Republikein Barry Goldwater. Na 1980 begonnen de Republikeinen meer terrein te winnen, vooral op federaal niveau. Bij de presidentsverkiezingen van 2004 won George W. Bush de staat met 62,5% van de stemmen.
Staatniveau
Aan het hoofd van de uitvoerende macht van de staat staat een gouverneur, die direct gekozen wordt door de kiesgerechtigden in de staat. De huidige gouverneur is Kay Ivey van de Republikeinse Partij. Zij volgde in 2017 tussentijds haar partijgenoot Robert Bentley op, nadat hij moest aftreden na een financieringsschandaal. Ivey werd in 2018 verkozen voor een eigen volledige termijn. Zij is de tweede vrouwelijke gouverneur in de geschiedenis van Alabama, na Lurleen Wallace in de jaren zestig.
De wetgevende macht van de staat bestaat uit het Huis van Afgevaardigden van Alabama met 105 leden en de Senaat van Alabama met 35 leden.
Externe links
| Verenigde Staten | | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||