Onzijdige substantieven kunnen in het Grieks enkel op volgende uitgangen eindigen:

-ο, -ι, -υ, -ος, -α, -ας, -ως

Merk op dat -ος een uitgang is die zowel bij mannelijke, vrouwelijke als onzijdige substantieven kan voorkomen. De meerderheid van deze substantieven is evenwel mannelijk.
Ook -ας is een uitgang zijn die zowel bij mannelijke als οnzijdige substantieven kunnen voorkomen. Opnieuw is de meerderheid van deze substantieven mannelijk.

Verder kunnen we ze onderverdelen in gelijklettergrepig en ongelijklettergrepig: een substantief heet gelijklettergrepig indien er in het meervoud evenveel lettergrepen zijn als in het enkelvoud.

De gelijklettergrepigen eindigen op: -ο, -ι, -υ, -ος

De ongelijklettergrepigen eindigen op: -α, -ο, -ας, -ως

Het is dus enkel bij de substantieven op -ο dat je moet weten tot welke groep ze behoren, voor de overige zes uitgangen is er maar één mogelijkheid.

Elk van de 8 groepen die we zo kunnen onderscheiden worden hierna één voor één besproken. Binnen elke groep zijn er dan verschillende voorbeelden al naargelang de lettergreep waarop het accent valt.

Opmerkingen:

• Bij alle onzijdige substantieven is de vocatief gelijk aan de nominatief. Deze naamval wordt dus in de onderstaande tabellen niet vermeld.
• Bij alle onzijdige substantieven is de accusatief gelijk aan de nominatief.
• Er bestaan ook 4 Oud-Griekse uitgangen, ze worden behandeld op de pagina over onregelmatige substantieven.

Gelijklettergrepigen op -o

Opmerkingen:

• Als het accent op de derde laatste lettergreep valt dan zijn er dus twee mogelijkheden voor het accent in de genitief.
• De meeste woorden die tot groep 2 behoren zijn woorden waarvan de origine teruggaat op het Oud-Grieks. Voor een moderne gebruiker rest er eigenlijk niets anders dan te onthouden welk substantief tot welke groep behoort.

Gelijklettergrepigen op -ι

Opmerkingen:

• In de genitief staat het accent steeds op de laatste lettergreep.
• Deze groep bevat slechts één woord met accent op de derdelaatste lettergreep: φίλντισι "ivoor" (gen. enk. φιλτισιού, geen meervoud).
• Het woord μέλι "honing" kan ongelijklettergrepig verbogen worden met genitief μέλιτος (geen meervoud).
• Verkleinwoorden op -άκι of -ούλι hebben geen genitief.
• Woorden op -άι of -όι krijgen een extra -γ- in alle naamvallen behalve de nom., acc. en voc.enk.:

	voor- laatste
Nom. Enk.	ρολόι
Gen. Enk.	ρολογιού
Acc. Enk.	ρολόι
Nom. Mv.	ρολόγια
Gen. Mv.	ρολογιών
Acc. Mv.	ρολόγια
Betekenis	uurwerk

Gelijklettergrepigen op -υ

Opmerking:

• Deze groep bevat enkel woorden met het accent op de voorlaatste lettergreep.
• In de genitief verspringt het accent naar de laatste lettergreep.
• het woord δάκρυ "traan" behoudt de -υ- in alle naamvallen verder is de gen.mv. δακρύων.

Gelijklettergrepigen op -ος

Opmerkingen:

• Deze groep bevat geen woorden met accent op de laatste lettergreep.
• In de genitief enkelvoud, nominatief meervoud en accusatief meervoud staat het accent altijd op de voorlaatste lettergreep.
• In de genitief meervoud staat het accent altijd op de laatste lettergreep.
• Deze groep bevat flink wat abstracte woorden die bijgevolg geen meervoud hebben:

θάρρος   "durf, moed",   κόστος   "kostprijs",   ύφος   "hoogte",   enz.

• Het woord πέλαγος   "oceaan" wordt soms verbogen als een onzijdig substantief op -o (in dat geval eindigen dus enkel de nominatief en de accusatief enkelvoud op -ος).

Ongelijklettergrepigen op -α

Opmerkingen:

• Deze groep bevat geen woorden met het accent op de laatste lettergreep.
• Het accent staat in de genitief meervoud steeds op de voorlaatste lettergreep.
• In de andere naamvallen verschuift het accent enkel indien het op de vierdelaatste lettergreep terecht zou komen.
• γάλα "melk" heeft soms γάλακτος en γαλάκτων als genitief enkelvoud en meervoud.

Ongelijklettergrepigen op -ο

Opmerkingen:

• Deze groep bevat enkel woorden met het accent op de derdelaatste lettergreep. Ze zijn gemakkelijk te herkennen want ze eindigen alle op -σιμο, -ξιμο of -ψιμο.
• Het zijn eigenlijk de verbogen vormen van de (Nederlandse) infinitief (meer hierover op de pagina over het voltooid aspect).
• Het accent staat in de genitief meervoud steeds op de voorlaatste lettergreep.
• In de andere naamvallen verschuift het accent enkel indien het op de vierdelaatste lettergreep terecht zou komen.

Ongelijklettergrepigen op -ας

Opmerking:

• Deze groep bevat in totaal slechts 3 substantieven; de andere zijn:

πέρας   "eindpunt"

τέρας   "monster"

γήρας   "ouderdom"

Ongelijklettergrepigen op -ως

Opmerkingen:

• De samenstellingen van φως hebben de klemtoon op de voorlaatste lettergreep in alle naamvallen, bvb. αεριόφως "gaslicht", ημίφως "schemering", λυκόφως "avondschemering".
• Deze groep bevat verder slechts twee substantieven:

καθεστώς   "staatsbestel" (maar met gen. enk. καθεστώτος)

γεγονός   "gebeurtenis" (maar met gen. enk. γεγονότος)

>> Nieuwgrieks >> Substantieven >> Onzijdige substantieven