Zuiderhout (Teteringen)
Zuiderhout verwijst naar het zorgcentrum in Teteringen gevestigd in het voormalige Missiehuis Sint Franciscus Xaverius waar oorspronkelijk missionarissen van de congregatie Missionarissen van Steyl werden opgeleid. Dit religieuze verleden is herkenbaar aanwezig in de huidige functie. Het gebouw en het kerkhof zijn rijksmonumenten.
Zuiderhout
| ||||
Land | ||||
Plaats | Teteringen | |||
Religie | Christendom | |||
Stroming | Rooms-Katholieke Kerk | |||
Kloosterorde | Societas Verbi Divini | |||
Gebouwd in | 1916 | |||
Monumentale status | Rijksmonument | |||
Monumentnummer | 519113 | |||
|
Zorg
Hoewel het huidige zorgcentrum ook gericht is op de zorg voor leken neemt de zorg voor oudere geestelijken nog een belangrijke plaats in. Een groot aantal congregaties zijn in dit centrum vertegenwoordigd:
- Missionarissen van Steyl
- Missionarissen van de Heilige Familie (Missionarii a Sancta Familia)
- Catechisten van Breda
- Dominicanessen van Bethaniƫ
- Franciscanessen van Etten
- Benedictinessen van het Heilige Sacrament
- Benedictijnen
- Congregatie van het Onbevlekt Hart van Maria (Missionarissen van Scheut)
- Benedictinessen
- Dominicanes van Neerbosch
- Reguliere Kanunnikessen van het Heilig Graf
- Missionarissen van het Heilig Hart
- Paters der Heilige Harten van Jezus en Maria (ss.cc.)
Op het complex zijn zorgappartementen, een zorghotel en een verpleegafdeling voor psycho-geriatrische zorg. Zuiderhout neemt deel aan Zorgzaam Thuis Breda, een samenwerkingsverband tussen verpleeg- en verzorgingstehuizen in Breda.
Geschiedenis
Tot de opening van het nieuwe gebouw werden de eerste tien studenten van het missiehuis op 4 september 1915 gehuisvest in het herenhuis Het Hooghuis (het latere Restaurant Withof) aan de Hoolstraat in Teteringen. Het nieuwe missiehuis is gebouwd in de periode 1916/1917. In 1925/1926 werd het gebouw verder uitgebreid zodat er een U-vormig gebouw ontstond. Uit dezelfde tijd stamt het klokkentorentje op het dak en de neo-romaanse kapel. Rondom het complex lag een grote tuin. Een lindelaan (voorzijde) en beukenlaan (achterzijde) bieden geven toegang tot het gebouw en de daarachter liggende grote tuin met kerkhof en Heilig Hartbeeld.
Doel van het gebouw was het opleiden van missionarissen. Op 23 oktober 1933 wordt een eigen missiemuseum geopend. De paters doen hiervoor inspiratie op bij het volkenkundig museum van de KMA in Breda. Vanuit het missiehuis in Teteringen werden diverse andere huizen van de congregatie in Nederland gesticht, zoals het Lambertus Missiehuis in Helvoirt (1921), het kleinseminarie op het landgoed De Eikenhorst in Soesterberg (1924) en het missiehuis in Kalmthout (1932). Op 1 juli 1929 werd de vijver gegraven waarin paters 's zomers konden zwemmen en 's winters konden schaatsen.
Tijdens de eerste jaren van de Tweede Wereldoorlog duiken diverse buitenlandse, waaronder Poolse, Engelse en Amerikaanse paters van de congregatie onder in Teteringen. Op 13 september 1943 wordt het missiehuis gevorderd door de Duitsers. Een groot deel van de paters verhuist gedurende een periode van twee jaar naar het huis van de congregatie in Venlo. Achtergebleven paters boden heimelijk onderdak aan verschillende geallieerde piloten waarbij zij werden geholpen door het Oosterhoutse verzet. Op 26 oktober 1944 wordt het missiehuis door de Duitsers kortdurend in gebruik genomen als veldhospitaal (Lazaret). 30 oktober volgt de bevrijding door de Polen. In april 1945 brengt prinses Juliana een bezoek om te zwemmen in de vijver van het missiehuis (zij verbleef in deze periode samen met haar ouders in huize Anneville in Ulvenhout).
In 1962 wordt het zwembad aangelegd, waarbij een deel van de zwemvijver verdween.
Omdat het missiehuis behouden bleef tijdens de oorlog bouwden de paters een Lourdesgrot. Deze grot werd daarna gebruikt om te bidden voor een uitzending of reis. In 2009 werd de grot vervangen door een mariakapel[1].
Na de Tweede Wereldoorlog nam de behoefte aan missionarissen af waarmee de oorspronkelijke functie van het gebouw verviel. Op 26 mei 1973 werd het gebouw in gebruik genomen als bejaardencentrum voor paters van de missie op leeftijd. De naam werd hierbij gewijzigd in Zuiderhout. Om aanbod van nieuwe bewoners te garanderen werden nieuwe congregaties toegelaten. Hiervoor werden in de loop van de jaren afzonderlijke paviljoens gebouwd.
Trivia
Bisschop Muskens verhuisde op 2 februari 2008 naar Zuiderhout om bij de Benedictijnen te leven als 'regulier oblaat'. Later verhuisde hij naar de Missionarissen van Scheut die als een afzonderlijke gemeenschap in dit centrum wonen. In april 2013 overleed hij daar aan een hartstilstand.
Galerij
- Kruisbeeld
- Begraafplaats
- Heilighart beeld uit 1930
- Kloosterkerk
- Hoofdgebouw
- Zwembad (1962) en vijver (1929)
- Lourdesgrot
Bronnen
Noten
|