Yu de Grote

Volgens de belangrijkste traditionele bronnen, de Shiji en de Shujing, zou Yu een achter-achterkleinzoon zijn van Huangdi (de 'Gele Keizer'). Zijn eigennaam was Wenming (文命). Zijn vader, Gun, was aangesteld om overstromingen te bestrijden. Hij deed dit door het bouwen van dammen. Toen zijn pogingen geen succes hadden werd Gun ter dood gebracht door Shun, de heerser op dat moment. Yu werd aangewezen om de activiteiten van zijn vader voort te zetten. In plaats van het bouwen van dammen zorgde hij voor een betere afwatering door het wijzigen van de loop van de Gele Rivier en door de aanleg van kanalen. Na dertien jaar van onafgebroken werkzaamheden wist hij zo het gevaar van overstromingen te stoppen. Volgens de Shiji passeerde hij gedurende zijn werkzaamheden drie maal zijn eigen huis zonder zelfs maar naar binnen te gaan. Een samenzijn met zijn familie zou hem slechts afleiden van zijn opdracht overstromingen te stoppen! Vanwege deze bovenmenselijke toewijding diende hij binnen de confucianistische traditie tot begin 20e eeuw als voorbeeld voor latere functionarissen.

Shun was zeer onder de indruk van de werkzaamheden van Yu en beleende hem met het gebied Xia, zodat Yu in historische bronnen ook 'markies' (侯, hou) of 'graaf' (伯, bo) van Xia werd genoemd. Later werd Yu benoemd tot opvolger van Shun, hij werd door hem aanbevolen bij de hemel. '

Zeventien jaar na de aanbeveling stierf Shun. Yu weigerde in eerste instantie de opvolging en wenste dat Shun werd opgevolgd door diens zoon Shangjun (商均). Pas nadat de gemeenschap grote druk op hem had uitgeoefend accepteerde hij toch de troon. Men zag liever een heerser die zijn kwaliteiten als leider had bewezen dan iemand die slechts de zoon van een heerser was. Gedurende zijn regeerperiode werden de laaggelegen gebieden geschikt gemaakt voor de landbouw en de hoger gelegen gebieden ontbost. Hij trok door het gehele land, verdeelde het gebied in negen provincies en bepaalde wat en hoeveel elk deel als heffing moest afstaan. Hij deed dit op basis van de natuurlijke gesteldheid van de provincies. Deze verdelingen en afdrachten staan uitvoerig beschreven in de Shujing als het Tribuut van Yu (禹貢 Yu gong) . Dit document stamt bijna zeker uit de late Zhou-tijd. Volgens de confucianistische traditie heeft Yu de zes aspecten van de natuur (water, vuur, metaal, hout, aarde en gewassen) in harmonie met elkaar gebracht en werd zo een van de Drie Volmaakte Koningen (三王, san wang).

Schematische verdeling van het rijk door Yu: 1. geel is gebied van de keizer, 2. groen is gebied van de leenvorsten, 3. blauw is gebied met vrede, 4.1. donkerrood is gebied van het Yi-volk, 4.2 lichtrood is gebied voor ballingen, 5.1 donkerpaars is gebied van het Man-volk, 5.2 lichtpaars is gebied voor ballingen.

Volgens de Shujing (en overgenomen door de Shiji) verdeelde Yu het rijk op schematisch wijze in vijf concentrische vierkanten:

1. Gemeten vanaf de keizerlijke residentie werd een vierkant met een lengte van 500 li tot keizerlijk gebied gemaakt.
2. Buiten dit gebied was er een vierkant met een lengte van 500 li, dit was het gebied van de leenvorsten.
3. Het volgende vierkant met een lengte van 500 li was het gebied waarin de keizer voor vrede zorgde.
4. Vervolgens kwam een vierkant van 500 li dat door de keizer met geweld was onderworpen:
   1. Hiervan behoorde 300 li tot de Yi-barbaren.
   2. De resterende 200 li was verbanningsoord voor lichtgestraften.
5. Ten slotte kwam de woestijn:
   1. Hiervan behoorde 300 li tot de Man-barbaren.
   2. De resterende 200 li was verbanningsoord voor zwaargestraften.

Yu was al oud toen hij tot heerser werd benoemd en regeerde daarom slechts kort (de Bamboe-annalen spreken van acht jaar). Hij zou zijn gestorven tijdens een bezoek aan het zuiden. Zijn (veel later gebouwd) mausoleum staat in Guiji (會稽), in het huidige Zhejiang. Omdat Gaoyao (皋陶), de aangewezen opvolger reeds eerder was gestorven, koos de gemeenschap na de dood van Yu diens zoon Qi (啟) tot nieuwe heerser. Hiermee was er in de traditionele Chinese geschiedschrijving voor het eerst sprake van erfopvolging.

De betekenis van het karakter dat de naam van Yu (禹) weergeeft is onbekend. Volgens de Shuowen jiezi (說文解字), een woordenboek uit de 2e eeuw n. Chr. werd er reptiel mee bedoeld. Dit past bij de belangrijke rol van water in de overgeleverde verhalen over Yu. Ook de betekenis van het karakter van de naam van zijn vader, Gun (鲧) grote vis, heeft met water te maken. Mogelijk waren zowel Gun als Yu watergoden in de gedaante van een dier. Plaatselijke mythen en sagen werden in de latere geschiedschrijving 'gerationaliseerd' en samengevoegd door ze te beschrijven als activiteiten ter bestrijding van overstromingen. Yu kreeg zo de rol van een cultuurheld, hij leerde de mensheid hoe overstromingen te bestrijden. Wel verloren Gun en Yu hun goddelijke status. Ze werden teruggebracht tot functionarissen in dienst van een heerser. Net als ambtenaren uit de 2e eeuw v.Chr. die het opgedragen werk naar behoren volbrachten konden ook zij beloond worden met een leengoed of worden gestraft als ze hun werk niet goed deden. De term belenen is, net als aanbevelen bij de hemel, een begrip uit de Zhou-tijd en werd in de bronnen gebruikt om de Xia in te passen in de hiërarchie van een teruggeprojecteerd maar fictief keizerlijk eenheidsrijk.

• Franke, Herbert en Rolf Trauzettel, Das chinesische Kaiserreich, Fischer Taschenbuch Verlag, Frankfurt a/d Main, 1968, ISBN 3-596-60019-7 (Fischer Weltgeschichte 19)
• Franke, Otto, Geschichte des chinesischen Reiches. Eine Darstellung seiner Entstehung, seines Wesens und seiner Entwicklung bis zur neuesten Zeit, Walter de Gruyter: Berlijn 2001, Band 1 Das Altertum und das Werden des konfuzianistischen Staates, ISBN 3-11-017034-5, p. 65
• Shiji, Se-ma Ts’ien, Les Mémoires historiques, Vertaling en annotatie door Édouard Chavannes, eerste deel, Parijs: Librairie d’Amérique et d’Orient Adrien Maisonneuve, 1967. Eerste afdeling: les Annales principales, hoofdstuk 1 (Les cinq empereurs) en hoofdstuk 2 (Les Hia). Zie: voor integrale tekst.
• Shujing (Boek der Documenten) in de vertaling van James Legge (The Shû King, Shih King and Hsiâo King, Sacred Books of the East, Vol. 3, The Shû King or Book of Historical Documents, Part II: The Books of Yü en Part III: The Books of Hsiâ). Zie: voor integrale tekst.
• Bamboe-annalen in de vertaling van Édouard Biot (Tchou-chou-ki-nien, Annales sur bambou). Dynastie de Hia. Zie: voor integrale tekst