Vruchtbare Sikkel
De Vruchtbare Sikkel of Vruchtbare Halvemaan – de laatste naam is bedacht door de bij leven aan de Universiteit van Chicago verbonden archeoloog James Henry Breasted – is een gebied in het Midden-Oosten, dat (delen van) het huidige Egypte, Israël, Palestina, Jordanië, Koeweit, Libanon, Syrië, Irak, Iran en Turkije omvat. De term wordt meestal gebruikt om het gebied aan te geven waarvan archeologisch is vastgesteld dat er zeer vroeg landbouw is ontstaan. Dit en de verspreiding van de landbouw staat bekend als de neolithische revolutie. De neolithische revolutie hield in dat jagers en verzamelaars overgingen op landbouw en veeteelt. Onder andere Syrië en Mesopotamië behoren tot de Vruchtbare Sikkel.
De oudste bewijzen van landbouw zijn koolstofdateringen van emmerkoren die gedateerd zijn op 8500 v.Chr.. Hiermee is het de oudste bewezen landbouw ter wereld, want andere landbouwgebieden, zoals China en in verschillende delen van Amerika, ontwikkelden zich pas later.
Het gebied was geschikt voor landbouw omdat het gekenmerkt werd door een beperkte, maar regelmatige regenval. De Vruchtbare Sikkel is of was in realiteit geen bijzonder vruchtbare streek. Zij was echter een goede plek voor het ontstaan van landbouw omdat er veel voor domesticatie geschikte plantensoorten voorkomen. Juist omdat er een relatief droog klimaat heerste, waren er zeer veel grassoorten aanwezig van waaruit verschillende graansoorten gedomesticeerd konden worden. Huidige vruchtbare akkerbouwgebieden als in West-Europa waren veel minder geschikt voor de eerste vormen van landbouw, omdat daarvoor eerst de uitgestrekte bossen zou moeten worden gerooid.
Oorspronkelijk ontstond deze landbouw in de heuvels rondom de riviervalleien in het huidige zuidoosten van Turkije en zuidwesten van Iran. Pas na de introductie van irrigatie rond 6000 v.Chr. werden de rivierdalen van de Eufraat en Tigris geschikt voor landbouw, omdat de regen daar in het verkeerde deel van het jaar valt. Vanaf toen vormden de rivierdalen van Mesopotamië (het huidige Irak) het centrum van de eerste landbouwsamenlevingen.
Situering
De grenzen van het gebied zijn niet precies gedefinieerd, maar het gebied is zo'n 400.000 tot 500.000 vierkante kilometer groot. Egypte wordt tot de Vruchtbare Halvemaan gerekend omdat daar in diezelfde tijd landbouw ontstond door de gunstige invloed van de Nijl. Algemeen wordt aangenomen dat het gebied zich uitstrekte over Anatolië, de Levant, Mesopotamië, en het Oude Egypte.[1][2]
Zie ook
Bronnen, noten en/of referenties
|