Vriendschap

In de typische opeenvolging binnen de emotionele ontwikkeling van een individu, komen vriendschappen na ouderlijke hechting en voor een (langdurige) liefdesrelatie. In de tussenliggende periode tussen het einde van de vroege kindertijd en het begin van volwassenheid, zijn vriendschappen vaak de belangrijkste relaties in het emotionele leven van de adolescent, en vaak intenser dan andere relaties.[1] De afwezigheid van vrienden kan emotioneel schadelijk zijn (in het bijzonder voor meisjes).[2]

De evolutionair psychologische benadering van de menselijke ontwikkeling heeft geleid tot de theorie van het zogenaamde Dunbar's number, dat door de Britse antropoloog Robin Dunbar is voorgesteld. Hij theoriseerde dat er een limiet van ongeveer 150 mensen is met wie een mens stabiele sociale relaties kan onderhouden.[3]

Twee mensen die een bijzonder hechte en langdurige vriendschap hebben, worden vaak boezemvrienden genoemd; vrouwen heten dan ook wel hartsvriendinnen. Ook de termen beste vriend en beste vriendin worden gebruikt. Naast de vriend bestaat er ook de kennis. Met een kennis gaat men over het algemeen luchtig vriendschappelijk om; wederzijdse verwachtingen, inspanningen en verplichtingen zijn in dat soort contacten niet zo belangrijk en soms geheel afwezig. Een vriendschap tussen twee mannen kan ook liefdevolle en hechte vormen aannemen, zonder dat er sprake is van seksuele intenties. Zulke vriendschap noemt men bromance.

In het Nederlands wordt het woord vriend of vriendin voor zowel een vriendschappelijke als een liefdesrelatie gebruikt, wat verwarrend kan zijn. Een apart woord voor seksuele relaties, zoals 'lover', 'boy-/girlfriend', 'petit(e) ami(e)' of 'petit(e) copain/copine' is minnaar, of minnares. In het Vlaams spreekt men ook wel van 'een lief' bij een verkering (zowel de kindervariant als de meer serieuze).

Uit de context is soms af te leiden om welke betekenis het gaat.

Meestal wordt er onderscheid gemaakt tussen liefdesrelaties en vriendschappen door een bezittelijk voornaamwoord of lidwoord voor het zelfstandig naamwoord te plaatsen. Zo is "een vriend(in)" vriendschappelijk bedoeld en wordt "mijn vriend(in)" gebruikt om een liefdesrelatie aan te duiden.

Soms wordt het woord dan in een verkleinde vorm gebruikt: 'ze heeft een nieuw vriendje'. Maar in bepaalde kringen wordt ook het verkleinwoord gebruikt voor niet-seksuele relaties, bijvoorbeeld als het gaat om kleine kinderen.

Op bepaalde sociaalnetwerksites kan een lid een ander lid een vriendschapsverzoek doen. Als de ander akkoord gaat gelden de twee op de site als elkaars vriend. Men kan dan bijvoorbeeld van de pagina van het ene lid via een link naar de pagina van het andere lid gaan. Ook zijn er privileges aan de vriendschap verbonden, zoals meer informatie van de ander zien, en mogelijkheden om op de pagina van de ander iets toe te voegen.