Turkse lira

Voor de invoering van de lira was de munteenheid van het Ottomaanse Rijk de akçe, die later werd vervangen door de kuruş (in westelijk Europa ook piaster genoemd), met de para als onderverdeling. De piaster was oorspronkelijk een grote zilveren munt, maar evolueerde al snel naar een klein zilveren muntstukje dat een honderdste van een gouden lira waard was.

Het eerste papiergeld van de Banque Imperiale Ottomane waren briefjes van 5 tot 5000 kuruş. In het midden van de jaren zeventig van de negentiende eeuw wisselde dit naar lira. De nieuwe briefjes gingen van 5 kuruş tot 1000 lira.

Al tijdens de Eerste Wereldoorlog gaf Turkije de gouden standaard op (ter vergelijking: de Verenigde Staten van Amerika deden dit in 1933). De gouden lira was in het begin van de jaren 1920 ongeveer 9 "papieren lira" waard.

De Turkse Republiek verving het oude Ottomaanse geld door de Turkse lira, een middelgrote zilveren munt. Er bestonden biljetten van 1, 5, 10, 50, 100, 500 en 1000 lira. Op elk biljet stond een portret van Mustafa Kemal Atatürk.

Na Atatürks dood in 1938 werden nieuwe bankbiljetten uitgegeven met president Ismet Inönü. Atatürk verscheen in het begin van de jaren 1950 opnieuw op de biljetten.

Chronische inflatie deed de lira vanaf de jaren zeventig geweldig in waarde dalen ten opzichte van andere valuta. Net voor de revaluatie was een originele gouden lira ongeveer 120.000.000 lira waard.

• 1933: 1 dollar = 2 Turkse lira.
• 1966: 1 dollar = 9 Turkse lira.
• 1980: 1 dollar = 90 Turkse lira.
• 1988: 1 dollar = 1.300 Turkse lira.
• 1995: 1 dollar = 45.000 Turkse lira.
• 2001: 1 dollar = 1.650.000 Turkse lira.
• 2007:[2] 1 dollar = 1.410.000 (oude) Turkse lira = 1,26 nieuwe Turkse lira / 1 euro = 1.870.000 (oude) Turkse lira.
• 2008: 1 dollar = 1.170.000 (oude) Turkse lira = 1,17 nieuwe Turkse lira / 1 euro = 1.710.000 (oude) Turkse lira.

Op 1 januari 2005 werd de Nieuwe Turkse lira ingevoerd. Een nieuwe lira was evenveel waard als een miljoen oude lira. Sinds 1 januari 2009 wordt het voorvoegsel "nieuwe" weer weggelaten.

Vanaf begin januari tot medio augustus 2018 is de koers van de lira versus de euro en Amerikaanse dollar met zo’n 50% gedaald.[3] De hoge economische groei gaat gepaard met een hoge inflatie en een groot tekort op de lopende rekening. Onder politieke druk van president Erdogan houdt de Turkse centrale bank de rente laag.[3] In juli 2018 benoemde hij ook zijn schoonzoon Berat Albayrak tot minister van Financiën wat internationale beleggers weinig vertrouwen heeft gegeven. Amerikaanse importheffingen op Turks staal en aluminium, een reflectie van de moeizame relatie tussen beide landen, hebben de koers van de lira verder onder druk gezet.[3]

Bankbiljetten bestaan er van 5, 10, 20, 50, 100 en 200 lira.

Waarde	Voorzijde	Achterzijde	Beeltenis achterzijde	Watermerk
5 lira			Aydın Sayılı	Mustafa Kemal Atatürk en de waarde
10 lira			Cahit Arf
20 lira			Mimar Kemaleddin
50 lira			Fatma Aliye Topuz
100 lira			Buhurizade Mustafa Itri
200 lira			Yunus Emre

De lira was ook de munteenheid van de Republiek Hatay.