Tent

De tenten die tegenwoordig gebruikt worden voor het kamperen zijn gemaakt van katoen of van kunststoffen zoals polyester, nylon (ripstop), PVA, acryl of polykatoen, een mix van polyester en katoen. De voordelen van katoen ten opzichte van de kunststoffen is dat het ademt, vaak minder brandbaar is en relatief weinig last heeft van de UV-stralen van de zon. De nadelen zijn dat het relatief zwaar is en daarbij zich vol water zuigt bij een regenbui. Daardoor is katoen geschikter voor een vakantie waarbij men met de auto op de plaats van bestemming komt en daar langdurig verblijft en zijn kunststoftenten populairder voor trekvakanties waarbij de trektocht wandelend, fietsend of per kano wordt gedaan.

Het doek van een tent wordt meestal met stokken op hoogte gebracht, met tentpennen of tentharingen vastgemaakt aan de grond en verder op spanning gebracht. Voor het afspannen van de tent wordt gebruikgemaakt van scheerlijnen. De extra scheerlijnen die worden aangebracht om de tent bestand te maken tegen harde wind worden stormlijnen genoemd. De onderkant van de binnentent noemt men het grondzeil. Ook dit is tegenwoordig van kunststof.

De stokken van de tent kunnen rechtop staan bijvoorbeeld in noktenten. In andere typen tenten worden ze gebogen tot een halve cirkel en staan ze onder spanning zoals in tunnel- en koepeltenten. Verder zijn er bungalowtenten die op een rechthoekig skelet van stokken staan. Voordeel van de laatste twee is dat de ruimte in de tent niet door een stok wordt geblokkeerd.

De vooroorlogse kampeertent bestaat uit een los grondzeil en een enkel dak. Een nadeel van deze tenten is de hoeveelheid condens die in de tent wordt gevormd, indien het doek niet ademend is en/of er onvoldoende ventilatiemogelijkheden zijn. Een moderne tent heeft een dubbel dak (een buitentent en een binnentent, waarbij het grondzeil een geheel vormt met de binnentent. De voorzettent van een caravan is meestal alleen een buitentent. Een bungalowtent heeft vaak meerdere binnententen. De binnentent is doorgaans het slaapvertrek. De buitentent (voortent) vormt de bescherming tegen wind en regen. Om de binnentent te beschermen tegen vervuiling kan een tentluier worden gebruikt. Hiermee worden ook lekkages voorkomen. Met name bij goedkopere lichtgewicht tenten kan de waterdichtheid van het ingenaaide grondzeil van de binnentent te wensen overlaten.

Hoewel er een grote verscheidenheid aan tentvormen bestaat, zijn er drie hoofdvormen te onderscheiden: de bungalowtent, de noktent en de boogtent. Het onderscheid is gelegen in de vorm van het frame.

Kamperen in een bungalowtent

Noktent

De bungalowtent heeft een (min of meer) rechthoekig buizenframe, waar de buitentent overheen gespannen is. Het frame is meestal van staal. In het frame zijn een of meer binnententen opgehangen, die als slaapvertrek dienen. Binnen- en buitentent zijn vrijwel altijd van katoen. Een bungalowtent is verhoudingsgewijs zwaar en (ook in opgevouwen vorm) groot in omvang, dus uitsluitend geschikt voor automobilisten. Daartegenover staat de grotere binnenruimte, waarbij normaliter stahoogte aanwezig is.

Bungalowtenten bestaan in diverse groottes, geschikt voor twee tot zes personen.

De noktent is te beschouwen als de "oervorm" van de tent. Hierbij wordt het (buiten)doek omhoog gehouden door een of meer verticale stokken, die vaak onderling zijn verbonden door een nokstok. De meeste noktenten hebben een binnentent, die aan de stokken is opgehangen. Vaak is de buitentent verlengd, waarbij de binnentent als slaapvertrek wordt gebruikt, en de buitentent als woongedeelte dient.

Noktenten zijn meestal bestemd voor twee of drie personen. Ze zijn meestal vervaardigd van katoen. De stokken zijn van staal of (tegenwoordig) van aluminium. Noktenten bieden minder binnenruimte dan bungalowtenten, maar zijn aanmerkelijk lichter en lenen zich daarom voor frequentere verplaatsingen.

De piramidetent is een variant van de noktent, met als kenmerk een of twee verticale stokken, de nok vormend, met daarnaast twee of vier stokken uitlopend naar de ingang van de tent. Veelal is de tent voorzien van een grondzeil - kuipzeil genoemd -, met een rits aan de rest van de tent bevestigd. Met een aanzienlijk aantal haringen wordt de tent rondom gezekerd en is daardoor bijzonder wind- en regenbestendig. Piramidetenten zijn verkrijgbaar in 6- tot 2-persoons uitvoeringen. De tenten zijn populair door het comfort; een nadeel is dat het opzetten en afbreken de nodige tijd kost.

De boogtent heeft gebogen stokken, in de vorm van een halve cirkel (soms een licht afwijkende vorm). De buitentent is hier omheen gespannen. Soms ook worden de stokken door tunnels in de stof gestoken. Deze tent kent twee hoofdvormen: de tunneltent, waarbij sprake is van twee tot vier achter elkaar geplaatste bogen, en de koepeltent, waarbij sprake is van twee of meer elkaar kruisende bogen. Een variant op de koepeltent is de geodetische koepeltent, waarbij de bogen elkaar tweemaal kruisen. De stokken zijn vervaardigd van glasfiber of aluminium: indien de tent gebruikt zal worden bij lage temperaturen zijn aluminiumstokken sterk aan te raden. Het doek is vrijwel altijd van nylon (ripstop) of een andere kunststof.

Boogtenten hebben een verhoudingsgewijs grote binnenruimte, doordat de wanden aan de onderzijde vrijwel verticaal staan. Grotere tunneltenten zijn de laatste jaren populair geworden als vervanger van kleinere bungalowtenten en grote noktenten, zelfs in die mate dat noktenten in belangrijke mate van het toneel aan het verdwijnen zijn.

Boogtenten zijn in omloop voor meestal één tot vier personen; grote vierboogs tunneltenten kunnen tot 8 personen herbergen. De kleinste tunneltent is de bivakzak, met slechts één boog. Boogtenten variëren in gewicht van ruim 1 kilogram voor de allerlichtste eenpersoons tent tot circa 15 kilogram voor grote vierstoks-boogtenten. De (meest voorkomende) tweepersoons-tunnel- of koepeltent weegt tussen de 3 en 4 kilogram. Er bestaan ook boogtenten waarvan je het grondzeil eerst op de grond moet leggen en vastmaken. Vervolgens zet je gebogen fiber- of aluminiumstokken neer en trekt daar het tentdoek overheen.

Opblaasbare tent

Daarnaast zijn er nog enige bijzondere tentvormen, zoals de opblaasbare tent. Dit is in feite een koepeltent, waarbij de bogen bestaan uit stevige rubber buizen, die met een pomp opgepompt worden. De tent komt hierdoor bij het opblazen vanzelf omhoog, wat een hoop gedoe scheelt tijdens het opzetten. Opblaastenten zijn daarom erg geschikt voor trektochten.

Een recente uitvinding is de opgooitent of pop-uptent. Dit is een tunneltent die als geheel opgevouwen is. Opgooitenten bestaan in enkel- en dubbeldaksuitvoering. Haalt men de tent uit de verpakking, dan strekken de stokken zich, waardoor de tent in een seconde overeind staat. De tent hoeft na het opzetten alleen nog maar ingericht te worden. Na het opzetten kan de tent gemakkelijk een paar meter verplaatst worden, als blijkt dat de tent op een ongunstige plaats staat. Vastzetten met pinnen is eigenlijk alleen nodig als het waait. Het opbergen van een opgooitent kost aanvankelijk enige moeite, maar als men eenmaal begrepen heeft hoe het moet, is ook dit karwei in enkele ogenblikken gebeurd. Een nadeel van de opgooitent is dat hij opgevouwen de vorm van een schijf heeft, met een diameter van circa 75 cm of meer, afhankelijk van het formaat van de tent. Dit is voor fiets- of loopkampeerders onhandig op te bergen. Aan de andere kant wordt de opgooitent door fietsers en wandelaars gewaardeerd als er een onverwachte regenbui neervalt.

Met name in Scandinavië zijn bepaalde kegelvormige tenten populair. Deze Moskoselkåtan lijken op een lavvu of een tipi, maar gebruiken een andere constructie en/of materialen.

Door de inwerking van weersomstandigheden, met name van ultraviolet licht, is de levensduur van een tent betrekkelijk beperkt. Met goed onderhoud kan een tent echter lang meegaan. Het verdient aanbeveling een tent indien mogelijk droog op te vouwen, en hem in ieder geval aan het eind van het kampeerseizoen goed te drogen en schoon te borstelen.

Elke tent is een compromis tussen binnenruimte, gewicht, afmetingen in opgevouwen toestand, gewenst comfort, prijs, en een veelheid aan persoonlijke voorkeuren. Ook is van belang welke weersgesteldheid de tent moet kunnen doorstaan. (De waterdichtheid van het grondzeil is niet "absoluut": een licht maar daarmee dun grondzeil kan bij ernstige regenval "doorslaan".) Aan een tent voor een strandvakantie, die voornamelijk bedoeld is om de roes in uit te slapen, worden andere eisen gesteld dan aan een expeditietent, bestemd voor onderdak tijdens een trektocht in het hooggebergte.

De vraag welke tent de voorkeur geniet, hangt af van het beoogde gebruik, met de kanttekening dat het budget een grote rol speelt. Met name bij trekkerstenten blijkt dat een kleine gewichtsbesparing gepaard gaat met een forse extra prijs. Bij wijze van voorbeeld worden hier enige typische gebruikers genoemd.

• Kampeerder A gebruikt zijn tent om met het gezin op één en dezelfde plek op een camping te staan, beschikt over een ruime auto en is gesteld op comfort: een grote tunneltent, dan wel een bungalowtent, lijkt aangewezen.
• Kampeerder B zoekt een tent om met partner op de fiets te trekken. Hier speelt het pakvolume, en in mindere mate het gewicht, een doorslaggevende rol. Een koepel- of tunneltent lijkt de beste keuze: een gewicht van maximaal 5 kilo moet op de fiets geen probleem zijn. Eventueel is een klein noktentje te overwegen, maar deze hebben een enigszins eigen publiek.
• Kampeerder C zoekt een tent voor een wandelvakantie met de rugzak, in een niet al te extreme omgeving. Hier speelt gewicht een zeer grote rol. In de meeste gevallen zal een tunneltentje een goede keus zijn, met een maximaal gewicht van bij voorkeur niet meer dan 3 kilo voor een tweepersoons tent. Grammenjagers kunnen hier wellicht nog enkele honderden grammen van afknabbelen.
• Kampeerder D wil een expeditie van enkele weken ondernemen in een onherbergzaam gebied, waarbij rekening gehouden moet worden met slecht weer. Hier is de koepeltent-variant met gekruiste bogen een serieuze optie, omdat deze aanmerkelijk stormvaster is dan de gewone koepel- of tunneltent. De regenbestendigheid dient aan hoge eisen te voldoen, benevens de kwaliteit van het grondzeil. Duidelijk is dat dergelijke tenten slechts bij speciaalzaken te verkrijgen zijn, en dat ze niet goedkoop zijn.

Speciale typen tenten zijn de zuurstoftenten, min of meer gasdichte tenten waarin het zuurstofgehalte van de lucht geregeld kan worden. Er zijn twee soorten die sterk verschillen in doel en constructie:

• In een medische zuurstoftent wordt het zuurstofgehalte verhoogd, bijvoorbeeld om zuurstofgebrek te behandelen. De patiënt ligt gewoonlijk hooguit enkele uren in zo'n tent, die soms niet meer is dan een kap die tot over de schouders getrokken wordt.
• In zuurstoftenten voor sporters wordt het zuurstofgehalte verlaagd. Sporters gebruiken de zuurstoftent soms maandenlang, vooral ter voorbereiding op prestaties in de ijle lucht op grote hoogte, als een soort hoogtestage.