Tata Steel Europe

Tata Steel Europe is een internationaal concern dat staal produceert. Het heeft belangrijke productielocaties in Nederland, het Verenigd Koninkrijk, Duitsland, België, Frankrijk en Noorwegen. Het hoofdkantoor staat in Londen. Bij Tata Steel Europe werken 21.000 mensen[1] in meer dan 40 landen. Ongeveer 10.000 hiervan in Nederland, waarvan 9.000 in IJmuiden. In het gebroken boekjaar dat liep tot juni 2017 realiseerde het een jaaromzet van 7,4 miljard euro en leverde in datzelfde jaar 9,8 miljoen ton staal.[1]

Tata Steel Europe maakt onderdeel uit van de Tata Steel Group. In 2016 stond de Tata Steel Group op de tiende plaats van de wereldranglijst van staalproducenten met een jaarproductie van 24,5 miljoen ton.[2]

De Koninklijke Nederlandsche Hoogovens en Staalfabrieken (Hoogovens of KNHS) werden opgericht op 20 september 1918. Het bedrijf werd gefinancierd door de Nederlandse Staat, de gemeente Amsterdam, Nederlandse ondernemingen en particuliere investeerders, en diende om minder afhankelijk te zijn van de import. Het werd gesitueerd in IJmuiden, vanwege de goede ligging aan zee en vervoersmogelijkheden via het Noordzeekanaal.

In 1972 fuseerden Hoogovens en Hoesch tot Estel. Deze fusie werd in 1982 alweer ongedaan gemaakt, als gevolg van de staalcrisis in Europa en botsende culturen. Toen was het probleem dat het gunstiger gelegen en modernere Hoogovens beter draaide dan de Duitse staalfabrieken.

Corus ontstond in oktober 1999 door een fusie tussen Koninklijke Hoogovens en British Steel. Dit laatste bedrijf was in 1988 onder de regering van de Britse premier Margaret Thatcher geprivatiseerd. De fusie zorgde voor veel commotie onder de Britten, omdat zij wederom een Britse gigant zagen verdwijnen in (gedeeltelijk) buitenlandse handen. De Corus Group had in 2005 productievestigingen in 17 landen. Internationaal werkten er toen ruim 48.000 mensen. Het concern had in dat jaar een omzet van £ 9 miljard (€ 13,14 miljard).

Het Braziliaanse staalbedrijf CSN deed in november 2006 een bod op Corus. Na een veiling heeft de Britse fusieautoriteit het concern vervolgens op 31 januari 2007 echter toegewezen aan het Indiase staalbedrijf Tata Steel, dat het hoogste bod deed. Op 3 april 2007 nam Tata Corus over tegen betaling van 8,1 miljard euro. Per aandeel werd 608 Britse pence geboden. Door deze overname is Tata-Corus op de wereldranglijst van staalproducenten gestegen van de achtste naar de vijfde plaats. Tata deed de overname omdat het zijn staalproductievolume wilde vergroten tot 40 miljoen ton per jaar. Tata beschikt over ijzererts- en kolenmijnen en is bezig zijn productiecapaciteit uit te breiden door nieuwe fabrieken te bouwen in India. Corus kan gaan profiteren van betere toegang tot erts en kolen uit eigen mijnen en van de halffabricaten die door de nieuwe fabrieken worden geleverd. Via Corus heeft Tata toegang tot de Europese markt en tot hoogwaardige technologie. Vanaf 27 september 2010 opereert Corus onder de naam Tata Steel.

Op 17 september 2017 maakte Tata Steel een voorgenomen fusie bekend tussen Tata Steel Europe en de staalactiviteiten van ThyssenKrupp. Er komt een 50/50-joint venture, die op een later tijdstip naar de aandelenbeurs zal gaan. De joint venture zal een jaaromzet krijgen van € 15 miljard en per jaar zo’n 21 miljoen ton staal afleveren.[3] Bij Tata Steel Europe werken 21.000 mensen en bij de staaltak van ThyssenKrupp zo’n 26.000 mensen.[4] De twee verwachten zo'n 400-600 miljoen euro per jaar aan kosten te besparen, vooral door het verdwijnen van circa 4000 banen, gelijk te verdelen over de twee bedrijven.[4] Het nieuwe hoofdkantoor zal worden gevestigd in of om Amsterdam.[5] In februari 2018 stemden de werknemers in de Duitse vakbond IG Metall in met een nieuwe arbeidsovereenkomst. Ze kregen een baangarantie van negen jaar en de belofte dat er al die tijd geen grote fabrieken dicht gaan.[6] Op 29 juni 2018 stemde de Centrale Ondernemingsraad (COR) van Tata Steel Nederland in met de fusie.[7] Voor Tata Steel Nederland is er ook een banengarantie, het houdt een eigen directie en Raad van Commissarissen en er wordt geïnvesteerd in de renovatie van de twee hoogovens op het terrein in IJmuiden.[7] De mededingingsautoriteiten in Brussel moeten het samengaan nog goedkeuren. De combinatie zou verder gaan als ThyssenKrupp Tata Steel. Op 10 mei 2019 werd bekend gemaakt dat de fusie niet doorgaat.[8] De Europese Commissie blijkt niet van plan de fusie goed te keuren ondanks uitvoerig overleg om de bezwaren weg te nemen. Brussel eist dat de combinatie diverse bedrijfsonderdelen afstoot, maar daardoor vallen de kostenvoordelen van de voorgenomen fusie vrijwel helemaal weg. Op 11 juni 2019 kwam de EC met het besluit om de fusie te verbieden.[9]

Tata Steel, IJmuiden

Het grootste bedrijf van Tata Steel Europe in Nederland is het geïntegreerde staalbedrijf in IJmuiden. Het terrein van Tata Steel IJmuiden is het grootste aaneengesloten bedrijfsterrein van Nederland en ligt in de gemeenten Heemskerk, Beverwijk en Velsen. Het bedrijf produceert vooral hoogwaardig en bekleed staal in de vorm van rollen (Engels: coils, binnendiameter ca. 0,7 meter, buitendiameter tot 1,5 meter, 0,5 tot 2 meter breed, gewicht een tot enkele tientallen ton). De oorspronkelijke naam Koninklijke Hoogovens, refereert nog aan de eerste activiteit, die vooral uit het produceren van (giet)ijzer met behulp van hoogovens bestond. In 2005 bedroeg de staalproductie van Tata Steel Europe in Nederland 6,9 miljoen ton. Ter vergelijking: de productie in 1924 bedroeg 0,27 ton ruwijzer.[10] Het staal wordt gebruikt in de auto-industrie, in de bouw en in de verpakkingsindustrie (bijvoorbeeld in drankblikjes en spuitbussen). Staal van Tata Steel Europe wordt ook toegepast in buizen, batterijen en in witgoed.

Het Hoogovensterrein telt vele fabrieken. Op het terrein, dat deels in Heemskerk ligt, deels in Beverwijk en Velsen, staan onder andere twee cokesfabrieken, een pellets- en sinterfabriek, twee hoogovens (6 en 7), een oxystaalfabriek[11], 2 continugietmachines, waarvan één geïntegreerd met een warmbandwalsstraat[12] en een derde in aanbouw[13], een warm- en een koudbandwalserij en diverse fabrieken waar het staal bekleed wordt (met zink, tin, chroom, of lak), zoals in de dompelverzinklijn.
Daarnaast zijn er vier havens, waarvan twee een directe verbinding met de Noordzee vormen. De research- en developmentafdeling van Tata Steel Europe vormt een belangrijk onderdeel van het bedrijf. Grote onderhouds-, renovatie- en nieuwprojecten worden uitgevoerd door het interne ingenieursbureau Projects & Technical Consultancy (PTC).

In 2005 werkten bij Tata Steel Europe in Nederland 12.000 mensen, waarvan 9500 bij de vestiging te IJmuiden. Met een jaaromzet van 2,2 miljard euro was Tata Steel Europe in Nederland een van de grootste Nederlandse bedrijven en daarnaast een van de weinige grote Nederlandse bedrijven actief in de basisindustrie. De winst over 2007 bedroeg 695,6 miljoen euro.

De vestigingen in het Verenigd Koninkrijk waren die van British steel, dat in 1999 was gefuseerd met Hoogovens onder de naam Corus. In de Corus tijd zijn een groot aantal bedrijven gesloten en verkocht. In 2016 werden de Britse onderdelen voor lange producten verkocht aan Greybull Capital.[21] Onderdelen die overgingen waren de staalfabriek in Scunthorpe, twee fabrieken in Teesside, diverse distributiecentra en een fabriek in Noord-Frankrijk.[21] Op het moment van de overname waren er 4800 mensen werkzaam waarvan 4400 in het Verenigd Koninkrijk en 400 in Frankrijk.[21]

Het grootste overgebleven bedrijf is de vestiging in Port Talbot. Er werken daar 4000 mensen, en het geïntegreerde staalbedrijf heeft hoogovens, een staalfabriek, en produceert slab, en warm en koud gewalste en bewerkte coils (een coil is een opgerolde staalband, 0,1 tot 2 mm dik, 1 à 2 meter breed, binnendiameter ongeveer 70 cm, buitendiameter max 1,5 meter). Men produceert ongeveer 4 miljoen ton staal per jaar. Het bedrijf staat in de etalage, maar er zijn nog geen kopers. De Brexit heeft de verkoopplannen vertraagd.

Tata Steel Europe bestaat verder uit een groot aantal kleine bedrijven:[22]

• Shotton, Noord-Wales – gegalvaniseerde en (plastic) gecoate plaat
• Ivôz-Ramet bij Luik, België – gegalvaniseerde en (plastic) gecoate plaat
• Trostre, Zuid Wales (Trostre Steelworks) – vertinde plaat en verpakkingsstaal
• Duffel, België – vertinde plaat en verpakkingsstaal
• Louvroil, Maubeuge, Frankrijk – kleur gecoate coil
• Llanwern, Zuid-Wales - warm en koud gewalste strip en gegalvaniseerde coils
• Corby, East Midlands UK - stalen buizen
• Hartlepoll Teesside - stalen buizen
• Maastricht Nederland - stalen buizen
• Oosterhout Nederland - stalen buizen
• Zwijndrecht Nederland - stalen buizen
• Newport, Zuid Wales - elektroblik
• Surahammar Zweden - elektroblik (trafoblik,dynamoblik, grain oriented en non oriented)
• Düsseldorf Duitsland - electroplating
• Trier Duitsland - electroplating

Stoomloc 22 van Hoogovens Stoom IJmuiden.

Spoorvervoer van Tata Steel Europe.

• Het bedrijf heeft een eigen spoorwegnet, dat bij Beverwijk is aangesloten op het Nederlandse spoorwegnet. Naast het goederenvervoer met eigen diesellocmotieven vinden er regelmatig toeristische ritten plaats met stoomlocomotieven, geëxploiteerd door Hoogovens Stoom IJmuiden.
• Er is ook een eigen orkest: het Tata Steel Orkest. Tot Operatie Decibel in 1995 had het zelfs een eigen netnummer: 02514. Het bedrijf beschikt over een brandweerkorps, een garage en een tankstation.
• Het sponsort sinds vele jaren het schaaktoernooi Tata Steel Chess Tournament, dat tot en met 2002 het Hoogovenstoernooi heette. Het wordt jaarlijks in januari in Wijk aan Zee gehouden (vroeger in Beverwijk). Dit is een van de bekendste schaaktoernooien ter wereld en bestaat sinds 1938.
• Bij de staalproductie kunnen werknemers door ongelukken brandwonden krijgen. Daarom is het grootste Nederlandse brandwondencentrum in Beverwijk gevestigd, in het Rode Kruis Ziekenhuis, dicht bij de hoogovens. Op het terrein is ook een compleet ingerichte eerste hulppost van het Rode Kruis Ziekenhuis aanwezig.

• British Steel (bedrijf)
• Koninklijke Hoogovens
• Tata Steel

• Tata Steel Europe
• Tata Steel Nederland