Succes (schip, 1897)

Salonboot Succes in 2001 in Deventer

In 1896 gaf de Fa. Otto Kriens uit Dordrecht de machinefabriek Huiskens en van Dijk in Dordrecht opdracht voor de bouw van een Rijnsleepboot. Het casco werd gebouwd op de scheepswerf van Wed. Boele (P. Boele Pzn) in Slikkerveer onder bouwnummer 393. Het schip werd voorzien van twee driecilinderdiagonaalmachines die waren geconstrueerd door Huiskens en van Dijk, en twee stoomketels van Boele & Pot (bouwnummers 22 en 23) met elk een verwarmd oppervlak van 90 m².

Als stoomsleepboot Sleipnir

In 1897 werd het schip Succes gedoopt en liep van de helling bij Abraham van Dordt in Rotterdam. In 1916 ging het schip als Sleipnir over in handen van de Nederlandse Transport Maatschappij (NTM), die het schip in 1952 verkocht aan de Nederlandse Rijnvaart Vereniging (NRV). Deze Rotterdamse bedrijven zetten het schip in voor de sleepvaart tussen Rotterdam en Bazel, in Zwitserland. De NRV liet de Machinefabriek H.J. Koopman in Dordrecht twee triple-expansie-stoommachines plaatsen uit 1915. Deze hadden elk met een kracht van 250 psi, omgerekend samen ca. 700 pk.

In 1957 kocht het Rotterdamse classificeerbedrijf Vacuüm Cleaning het schip en werd het omgebouwd tot stoom-tankercleaner onder de oorspronkelijke naam Succes I. Men plaatste een uit 1931 stammende Schotse tweevuursstoomketel van de Fa. Biesbosch in Dordrecht (werkdruk 15 atm., 150 m² verwarmd oppervlak, ruim 200 vlampijpen en een inhoud voor 15.000 liter water). De machines werden omgebouwd van kolenstook naar zware stookolie en voorzien van een condensor.

Op de sloop

Stoomtechniek in de machinekamer

Van 1973 tot 1985 lag de Succes bij Rijsdijk-Boss in Hendrik-Ido-Ambacht te wachten op de sloop. Na 12 jaar op het droge was er niet veel meer van over. De restanten van het casco, maar bovenal de stoomtechniek, waren echter voor Joop Mos uit Enkhuizen nog de moeite waard om te voorkomen dat het schip definitief als schroot de smeltoven in zou gaan. Hij slaagde erin partners voor de restauratie van dit stuk scheepvaarthistorie te vinden en ging aan de slag.

Tot 1994 werd er gebouwd aan het schip. Het oorspronkelijke casco werd tot op de waterlijn afgebroken en opnieuw opgebouwd. De stoomkamers werden volledig gerestaureerd en negen jaar later was Succes het oudste en grootste schroefaangedreven salonstomer van Nederland. Met het oog op een nieuw bestaan als nostalgisch passagiersstoomschip met authentiek karakter kreeg het bij de herbouw onder meer een verhoogde boeg en een tweede dek. De techniek werd geheel gemoderniseerd om onder andere aan alle eisen te voldoen die de Scheepvaartinspectie stelde ter goedkeuring voor de passagiersvaart. Later werd de Succes ook voorzien van een dieselmotor met een eigen derde schroef(as), zodat er zowel op stoom als met een dieselmotor kan worden gevaren. Tegelijkertijd werden de branders van de stoomketel geschikt gemaakt voor het stoken van dieselolie in plaats van zware stookolie.

De Succes is herbouwd op het oorspronkelijke stalen casco, met een opbouw in de stijl van de Bosman, die van 1915 tot ca. 1936 dienstdeed als veerschip op de route Enkhuizen-Stavoren. De nostalgische inrichting, met veel koper, kristal, teak en leer ademt de sfeer van de luxueuze passagiersschepen uit begin 20e eeuw. In de salon hangt een grote kristallen kroonluchter die afkomstig is uit de 1e-klasse-salon van de Willem Ruys. De reuze stoomfluit deed oorspronkelijk dienst op de oceaanstomer De Doeksken uit ongeveer 1902.

De instandhouding van de Succes bleek, evenals de zonder subsidies of bijdragen van derden uitgevoerde restauratie, een kostbare aangelegenheid. In 1996 besloot een nieuwe eigenaar, Van den Broek uit Marknesse, dan ook om ter dekking van de onderhouds- en instandhoudingskosten de Succes met regelmaat open te stellen voor het publiek. Sindsdien is het schip te bezoeken tijdens nautische evenementen en stoomfestivals zoals Dordt in Stoom. Het schip is daarmee ongeveer 30 maal per jaar actief.

Het stoomsalonschip Succes heeft een capaciteit van maximaal 110 passagiers. Het vaart in opdracht vanuit de thuishaven Almere Haven in Flevoland. Als partyschip is het gecertificeerd voor alle grote binnenwateren, rivieren en stromen in binnen- en buitenland en heeft het een keur van het Lloyd's Register Stoomwezen voor het gebruik van de stoominstallaties.

Stoomorgel aan dek

Aan dek van de Succes bevindt zich Europa's grootste Calliope, een stoomorgel dat kilometers ver te horen is. Dit is een publiekstrekker tijdens evenementen, maar ook een instrument dat muzikanten, geluidskunstenaars, producenten van films, reclamefilmpjes en documentaires inspireert. Vandaar dat het schip met regelmaat een rol vervult in uiteenlopende opnamen en tijdens optredens en muzikale uitvoeringen. De Succes fungeert als trouwlocatie en is een officiële trouwlocatie voor onder meer Almere en Kampen.

• In 1993 werd de Succes ingezet voor de nationale intocht van Sinterklaas in Ravenstein, onder de naam Pakjesboot 13. De goedheiligman moest zijn Pakjesboot 12 in Spanje laten, omdat de spoorbrug over de rivier de Maas voor de haven te laag was. Er werd voor eenmaal uitgeweken naar de Succes, die, door het inklappen van zijn stoompijp en mast, wel onder de brug door kon.

Zie de categorie Succes (schip, 1897) van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.