Spoorlijn Tilburg - Turnhout

Het lijngedeelte tussen Tilburg en Turnhout telde zeven stations:

• Tilburg (km 31)
• Riel (km 25)
• Alphen (km 18)
• Baarle-Nassau (km 13)
• Baarle-Nassau Grens (km 9)
• Weelde (km 8)
• Turnhout (km 0)

Tevens was er een aftakking naar Goirle voor goederentreinen.

De verwachtingen over de lijn Turnhout – Tilburg waren te hoog gespannen. Reeds in de beginjaren bleven de activiteiten beneden het verhoopte peil; onder andere doordat de GCB geen concessie meer had om tussen Lier en Turnhout te rijden en door het gereedkomen van de Moerdijkbrug in 1872.

In 1898 werd het Nederlandse deel eigendom van de Staatsspoorwegen. Omdat de verbinding Parijs – Amsterdam via Turnhout – Tilburg het kortst was wilde men de lijn uitbouwen.

In 1900 werd door de Staatsspoorwegen (SS) in Nederland de zijlijn Riel-Goirle aangelegd. Deze zijlijn van het 'Bels Lijntje' was in feite een industrieaansluiting naar een aantal textielfabrieken in Goirle. De lijn werd voornamelijk gebruikt voor de aanvoer van kunstmest voor de landbouwers en grondstoffen voor de textielfabrieken zoals H. van Puijenbroek (HaVeP). Op het eindpunt stond een houten goederenloods die later een stenen uitbreiding kreeg.

In 1906 werd het spoorwegemplacement Weelde-Statie / Baarle–Nassau / grens in gebruik genomen. Dit emplacement omvatte een stationsgebouw (167 m lengte) naar een ontwerp van G.W. van Heukelom, douaneloodsen aan de Belgische en de Nederlandse zijde, een locomotievenloods met draaischijf, een reservoirgebouw en diverse seinwachtershuisjes. Aan beide zijden van de grens lag een rangeerterrein (24 sporen naast elkaar). Tevens werden er verschillende woningen gebouwd voor trein- en douanepersoneel; dit was het begin van de woongemeenschap op de grens.

Tijdens de Eerste Wereldoorlog werd de lijn door de Duitsers bij de grens met prikkeldraad in tweeën gedeeld, maar na 1918 werd het treinverkeer opnieuw gestart. Dit kreeg echter stilaan concurrentie van het busverkeer. In 1934 werd het personenvervoer definitief gestaakt.

De zijlijn naar Goirle werd reeds tijdens de Tweede Wereldoorlog in 1942 in opdracht van de Duitsers opgebroken. In de bebouwde kom van Goirle werd op de plaats van de spoorlijn een straat aangelegd (met de naam Spoorbaan) en op het eindpunt van de zijlijn kwam een zwembad.

In 1958 werd een omleiding in de lijn opengesteld, dit was noodzakelijk omdat de spoorlijn Breda - Eindhoven op een verhoogde baan kwam te liggen, waarbij de aansluiting in Tilburg verviel. Hierom werd er een omleiding, westelijk om Tilburg heen, aangelegd die een paar kilometer westelijker op de spoorlijn Breda - Tilburg aansloot.

In 1959 werd het grootste deel van het "nieuwe" stationsgebouw van Baarle-Nassau Grens gesloopt (maar de muren van de perrons staan er tot op de dag van heden). De goederentrein reed toen nog tweemaal per dag. Op 1 juni 1973 reed de laatste officiële trein.

Van 1974 tot 1982 reed de Stichting Stoomtrein Tilburg-Turnhout (SSTT) met toeristische stoomtreinritten van Tilburg tot de grens en terug. Echter, al vanaf 1974 werd aan de Nederlandse zijde het onderhoud aan de sporen verminderd. De Belgische spoorwegen gingen nochtans wat langer door met het onderhoud.

In 1986 werden de rails en bielzen vanaf Turnhout tot aan de grens verwijderd. In 1987 kreeg de natuurvereniging De Wielewaal het terrein in beheer.

In 1989 werd over de bedding een fietspad aangelegd van Tilburg (Oude Warande) naar Turnhout. Tot 1993 ontbrak er een stuk fietspad tussen Baarle en de grens. Maar vervolgens verdwenen ook aan de Nederlandse kant van de grens de rails en werd in 1993 het fietspad doorgetrokken. Bij de aanleg werd een grote hoeveelheid grond verplaatst, dit voor de aansluiting met het fietspad op Belgisch grondgebied, naar het terrein bij de Zevenhuizenbaan. Alleen bij Alphen kon er een stuk fietspad niet over het spoortraject aangelegd worden, doordat er reeds bebouwing was gerealiseerd.

Tilburg heeft momenteel nog spoorverbindingen met Breda, 's-Hertogenbosch ("Brabantse Lijn") en Eindhoven. Daarnaast is er een grote spoorwegwerkplaats van de onderneming NedTrain. Aan Belgische zijde vormt Turnhout het eindpunt van de spoorlijn uit Herentals.

In 2009 werd ter hoogte van het ven Kleine Klotteraard-Oost een uitzichttoren geplaatst. Deze toren, 13 meter hoog, werd gebouwd in het kader van het Natuurinrichtingsproject Turnhouts Vennengebied-West, in een samenwerking tussen het Agentschap voor Natuur en Bos en de Vlaamse Landmaatschappij. In 2013 kwamen berichten in de media dat Nederlandse en Belgische gemeentes overlegden om mogelijk het Bels Lijntje te laten verbreden, omdat het fietspad te smal zou zijn voor tegemoetkomende groepen fietsers.

• 
  Spoorwegnetwerk België in 1933
• 
  Station Turnhout
• 
  Voormalig station Weelde-Merksplas
• 
  Seinwachtershuis bij Boschoven, Baarle-Nassau
• 
  Fietspad, iets ten zuiden van Baarle-Nassau
• 
  Het ongebruikte spoor tussen Turnhout en Weelde (april 2006)
• 
  Fiets- en wandelbrug bij Turnhout

• Lijst van wachtposten aan de spoorlijn Tilburg - Turnhout
• Spoorlijn 29
• Lijst van spoorlijnen in Nederland

• Historische aspecten