Scheur (rivier)
Het Scheur is een tak van de delta van de Rijn en de Maas. Dit water stroomt langs Maassluis en werd daarom vroeger ook wel 't Sluisse Diep genoemd[1]; ook Scheurdiep werd wel als naam gebruikt.[2] Het Scheur is circa 13 km lang en stroomt van kilometerraai 1013 waar de Oude en Nieuwe Maas samenvloeien naar de Nieuwe Waterweg die begint bij kilometerraai 1026.
Scheur
| ||||
 | ||||
in 1769 tussen het eiland Rozenburg en Delfland | ||||
| Lengte | 13 km | |||
| Bron | Nieuwe Maas | |||
| Monding | Nieuwe Waterweg | |||
| Bevaarbaar over | 13 km | |||
| ||||
Aan de rivier liggen de gemeentes Vlaardingen (gedeeltelijk), Maassluis en Rotterdam (gedeeltelijk). Oorspronkelijk boog het Scheur ten westen van Maassluis en Rozenburg, ter hoogte van de huidige Maeslantkering naar het zuidwesten af en mondde ten zuiden van het natuurgebied De Beer bij Oostvoorne in de Noordzee uit. Dit afgedamde en inmiddels verdwenen gedeelte van het Scheur, het 'afgedamde Scheur', was ooit een zeer breed deel van de Maasmonding en stond toen bekend als Pan of Krim.
Na de opening van de gegraven Nieuwe Waterweg in 1872 bleef een bocht in het Scheur ter hoogte van Maassluis hinderlijk voor de scheepvaart. De havenhoofden van Maassluis zijn daarom in 1887 met 200 meter verkort en er werden ter plekke zandbanken weggebaggerd. Ook aan Rozenburgse kant werd de oever weggegraven waardoor de korenmolen op de Kooilandsedijk gesloopt moest worden, en er werden daar kribben in de rivier gelegd. Door deze rechttrekking van het Scheur werd ook de stroomsnelheid van het rivierwater beïnvloed waardoor het probleem van de steeds dreigende verzanding verminderde.
Verwarring over de naam
Na 1980 is er omtrent de naam van dit rivierdeel verwarring ontstaan doordat de minister van Verkeer en Waterstaat bij besluit RRV 48173 van 3 september 1980 een 'Lijst namen waterstaatswerken ten westen van Rotterdam' vaststelde, waarin het Scheur zonder verdere naamsvermelding onderdeel was geworden van de Nieuwe Waterweg.[3] De lijst liet de Nieuwe Waterweg beginnen bij de Oude Maas en eindigen bij de Splitsingsdam bij Hoek van Holland. Het gevolg hiervan was dat het Scheur van de topografische kaarten verdween. Zo kwam volgens de plannen de nieuwe Maasdeltatunnel onder de Nieuwe Waterweg te liggen in plaats van onder het Scheur. Inmiddels is Rijkswaterstaat, de feitelijke veroorzaker van de verwarring, per 12 juni 2013 op zijn schreden teruggekeerd en heeft hij het Nationale Wegen Bestand-vaarwegen aangepast na druk van buitenaf. Dit bestand wordt als bronbestand gebruikt voor projecten, presentaties, kaartmateriaal en dergelijke. Het Kadaster heeft inmiddels zijn digitale bestanden, zoals die onder meer via internet te raadplegen zijn, aangepast. Het Scheur is daardoor weer teruggekeerd op de topografische kaarten die het Kadaster levert.
Bronnen
- Kaart van rond 1755 van Melchior Bolstra; zie Beeldbank TU Delft..
- Aardrijkskundig Woordenboek van A.J. van der Aa, deel 10, 1847.
- Nederlandsche Staatscourant van donderdag 23 oktober 1980.
| Bronnen, noten en/of referenties
|