Rijksakademie van beeldende kunsten

De Rijksakademie werd opgericht in 1870 door koning Willem III en was de opvolger van de Koninklijke Akademie (1820-1870), de Stads Teekenacademie (1718-1820) en de Konstkamer (17e eeuw).

In het verleden waren kunstenaars als Jan Toorop, Hendrik Petrus Berlage, George Hendrik Breitner, Willem Wiegmans, Piet Mondriaan, Constant Nieuwenhuijs, Karel Appel, Corneille, Ger Lataster, Willem Hofhuizen, Jaap Min en anderen verbonden aan de Rijksakademie.

In de twintigste eeuw werd Rijksacademie nog met een 'c' geschreven en was zij gevestigd in een statig, in 1874 door stadsarchitect Bastiaan de Greef ontworpen gebouw op Stadhouderskade 86. De opleiding had een academische status, vergelijkbaar met het universitair niveau.

Sinds de jaren 1980 is het schoolse model van werken losgelaten en kreeg de Rijksakademie de vorm van een 'artist residency'; lesprogramma’s zijn losgelaten, klaslokalen omgebouwd tot ateliers en leraren vervangen door ervaren kunstenaars (advisors) die individuele atelierbezoeken bij de residents afleggen. Het instituut kreeg de ondertitel Instituut voor Praktijkstudie en werd een postdoctorale opleiding. Sinds eind 1999 is de Rijksakademie verzelfstandigd; de Stichting Rijksakademie wordt gefinancierd door de sectie Cultuur van het Ministerie van OCW en door andere overheden, bedrijven en fondsen.

De Rijksakademie was vanaf de oprichting in 1870 gevestigd aan de Stadhouderskade. In 1992 is ze wegens ruimtegebrek verhuisd naar de voormalige "Kavaleriekazerne" aan Sarphatistraat 470.[1] Het gebouw werd grondig verbouwd en aangepast door architect Koen van Velsen.[2] Er zijn technische werkplaatsen ingericht voor de residents: constructie (hout, metaal, keramiek, fijnmechanica), beeld en geluid (video, film, fotografie, elektronica, interactivity, programmeren, grafiek) en chemie (verf, kunststoffen. glas). Er is een voor publiek toegankelijke bibliotheek met een uitgebreide collectie boeken en tijdschriften, een kunstcollectie die teruggaat tot de 17e eeuw en documentatiecentrum dat op afspraak toegankelijk is.

De residency-periode beslaat over het algemeen twee jaar. Jaarlijks worden uit circa 1400 aanmeldingen maximaal 25 kunstenaars geselecteerd. Circa 50 professionele kunstenaars, van wie de helft uit het buitenland afkomstig is, werken in de Rijksakademie aan onderzoek, experimenteren en ontwikkelen nieuw werk. Iedere resident heeft een eigen studio ter beschikking en kan daarnaast gebruik maken van de technische werkplaatsen, een van de vier projectruimtes en van de bibliotheek/theoriewerkplaats.

Tijdens het jaarlijkse RijksakademieOPEN weekend heeft het publiek de mogelijkheid om het werk van de residents te bekijken.

Hieronder een beknopte lijst van enkele kunstenaars, die (als resident artists) aan de academie verbonden waren en van enkele docenten:

• De Ateliers
• Groep van de figuratieve abstractie

• Officiële website

Zie de categorie Cavaleriekazerne, Amsterdam van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.