Rijk Tulbagh
Rijk Tulbagh (Utrecht, 14 mei 1699 - Kaapstad, 11 augustus 1771) diende als gouverneur van de Nederlandse Kaapkolonie van 1751 tot zijn dood in 1771. Hij werd algemeen bemind en gerespecteerd en stond ook bekend onder zijn bijnaam Vader Tulbagh.[1]
Rijk Tulbagh
| ||||
Geboren | 14 mei 1699 Utrecht | |||
Overleden | 11 augustus 1771 Kaapstad | |||
Partner | Elizabeth Swellengrebel | |||
Gouverneur van de Nederlandse Kaapkolonie | ||||
Aangetreden | 27 februari 1751 | |||
Einde termijn | 11 augustus 1771 | |||
Voorganger | Hendrik Swellengrebel | |||
Opvolger | Joachim van Plettenberg | |||
|
Biografie
Tulbagh werd geboren in Utrecht en groeide op in Bergen op Zoom. In 1716 kwam hij op het VOC-schip Terhorst aan in de Kaap. Hij bouwde een carrière op en werd in 1751 aangesteld tot gouverneur van de Kaapkolonie. Hij was getrouwd met Elizabeth Swellengrebel, de zus van zijn voorganger Hendrik Swellengrebel.
Tulbagh was geïnteresseerd in biologie, met name in plantkunde. Hij verzamelde planten en dieren in de tuinen van de Compagnie en stuurde exemplaren naar andere verzamelaars, waaronder zijn vriend Carolus Linnaeus. Als eerbetoon vernoemde Linnaeus de Aeropetes tulbaghia naar Tulbagh.
Gouverneurschap
Tijdens de Zevenjarige Oorlog (1756-1763) bloeide de Kaapkolonie als drukbezochte verversingspost. Tulbagh stemde toe dat dissidente Lutheranen uit Duitsland en Scandinavië hun eigen kerk bouwden. In 1761 werd tevens de eerste bibliotheek van de kolonie gebouwd. Onder zijn gouverneurschap werd het territorium van de kolonie uitgebreid en vonden vele verkenningstochten plaats in het zuidoosten en zuidwesten van het continent en voorbij de Oranjerivier. Hij verbeterde de behandeling van slaven in de Kaap en vanaf 1767 werden er geen mannelijke slaven meer verscheept vanuit Azië. De kolonie werd echter tot driemaal toe zwaar getroffen door een pokkenepidemie.
Tulbagh overleed in 1771 en werd opgevolgd door Joachim van Plettenberg.
Nalatenschap
De stad Tulbagh in de Zuid-Afrikaanse provincie West-Kaap is postuum vernoemd naar de gouverneur.
Voetnoten
Bronnen
|
Commandeurs van de Nederlandse Kaapkolonie: | Jan van Riebeeck · Zacharias Wagener · Cornelis van Qualberg · Jacob Borghorst · Pieter Hackius · Waarnemende raad · Albert van Breugel · IJsbrand Godske · Johan Bax van Herenthals · Hendrik Crudorp · Simon van der Stel |
Gouverneurs van de Nederlandse Kaapkolonie: | Simon van der Stel · Willem Adriaan van der Stel · Johannes Cornelis D'Ablaing · Louis van Assenburg · Willem Helot · Maurits Pasques de Chavonnes · Jan de la Fontaine · Pieter Gijsbert Noodt · Jan de la Fontaine · Adriaan van Kervel · Daniel van den Hengel · Hendrik Swellengrebel · Rijk Tulbagh · Joachim van Plettenberg · Pieter van Reede van Oudtshoorn · Cornelis Jacob van de Graaff · Johan Isaac Reinus · Sebastiaan Cornelis Nederburgh & Simon Hendrik Frijkenius · Abraham Josias Sluysken |
Gouverneurs van de Eerste Britse Kaapkolonie: | George Macartney · Francis Dundas · George Yonge · Francis Dundas |
Gouverneurs van de Bataafse Kaapkolonie: | Jacob Abraham de Mist · Jan Willem Janssens |
Gouverneurs van de Tweede Britse Kaapkolonie: | David Baird · Henry George Grey · Du Pré Alexander · Henry George Grey · John Francis Cradock · Robert Meade · Charles Somerset · Rufane Shaw Donkin · Richard Bourke · Galbraith Lowry Cole · Thomas Francis Wade · Benjamin D'Urban · George Thomas Napier · Peregrine Maitland · Henry Pottinger · Harry Smith · George Cathcart · Charles Henry Darling · George Grey · Robert Henry Wynyard · Philip Edmond Wodehouse · Charles Craufurd Hay · Henry Barkly · Henry Bartle Frere · Henry Hugh Clifford · George Cumine Strahan · Hercules Robinson · Leicester Smyth · Henry D'Oyley Torrens · Henry Augustus Smyth · Henry Brougham Loch · William Gordon Cameron · Hercules Robinson · William Howley Goodenough · Alfred Milner · William Francis Butler · Walter Hely-Hutchinson · Henry Jenner Scobell |
Premiers van de Tweede Britse Kaapkolonie: | John Charles Molteno · Gordon Sprigg · Thomas Charles Scanlen · Thomas Upington · Gordon Sprigg · Cecil Rhodes · Gordon Sprigg · William Philip Schreiner · Gordon Sprigg · Leander Starr Jameson · John Xavier Merriman |