Telekinese
Telekinese (van het Oudgriekse τῆλε (tēle), ver en κίνησις (kínēsis), beweging), of psychokinese (samenstelling van het Griekse ψυχή (psuchē), "psyche" (geest, adem) en kínēsis), is het beïnvloeden of bewegen van materie (voorwerpen) op afstand door zogenaamde menselijke 'geestkracht', dus zonder fysieke hulpmiddelen te gebruiken. Met telekinese bedoelen parapsychologen het via de geest manipuleren van gravitatievelden en die richten op het voorwerp of de materie, dat men wil beïnvloeden of doen bewegen. Met magnetokinese of metallokinese - het veronderstelde vermogen om metaal te bewegen en beïnvloeden - zouden magnetische velden worden gemanipuleerd.
Etymologie
De term telekinesis werd in 1890 bedacht door de Rus Alexander Asakof.[1] Henry Holt, een Amerikaans uitgever en auteur, introduceerde in 1914 de term psychokinesis in zijn boek On the Cosmic Relations.[2]
Definitie
Beïnvloeden wil dus zeggen veranderen of bewegen, maar niet materie uit het niets laten verschijnen. Dit kan zijn dat men de enen en de nullen die de computer registreert kan veranderen met de gedachten, maar ook dingen als een lepel met de geest buigen of zelfs nog grotere dingen. Het staat in het Engels dan ook bekend als 'mind over matter'. De sleutel tot telekinese zou zijn te visualiseren, want men zegt dat het alleen lukt als men visualiseert wat men wil veranderen.
Telekinese in wetenschap en geloof
Telekinese is een zeer controversieel gegeven omdat het in strijd is met de wetenschappelijke kennis, waaronder de fysica, de neurologie en psychologie. Het bestaan van psychokinese is nog nooit wetenschappelijk vastgesteld en wordt daarom door wetenschappers niet erkend.
Veel mediums, sjamanen, spiritisten, occultisten, yogi's, new age-volgelingen, e.d. beweren echter telekinetische gaven te hebben. Ook in oude geschriften uit de wereldliteratuur komen verhalen over deze krachten voor. Zo wordt in de Bijbel gesproken over Jezus die over water loopt; dit wordt door New Age aanhangers toegeschreven aan het gebruik van telekinese, maar door christenen aan de Goddelijke status van Jezus. In Oosterse religies schrijft men deze gave toe aan Boeddha.
Tegenwoordig probeert de parapsychologie het paranormale verschijnsel van telekinese te onderzoeken. Er is echter nooit onder gecontroleerde omstandigheden een wetenschappelijk experiment uitgevoerd waarbij materie op afstand bewogen werd door het menselijke denkvermogen of 'geestkracht'; dit ondanks de 1 miljoen dollar die James Randi daarvoor betalen wil. De meest plausibele verklaring is dan ook dat telekinese, bewust of onbewust, met normale middelen niet tot stand gebracht kan worden.
Retropsychokinese
Een variant op telekinese die ook nooit wetenschappelijk is aangetoond is retropsychokinese. Volgens de definitie van retropsychokinese is het mogelijk dat een willekeurig proces uit het verleden op een later tijdstip beïnvloed kan worden door iemands gedachten, indien deze niet op de hoogte is van het resultaat van dit proces. Met andere woorden: bij retropsychokinese geldt 'niets staat vast, totdat je weet dat het vast staat'.
Vormen
Telekinese is de algemene benaming voor het veronderstelde bewegen, controleren en/of manipuleren van bepaalde zaken vanop afstand zonder contact of aanraking. Parapsychologen maken een onderscheid tussen verschillende, meer specifieke vormen van tele- en psychokinese:
- Aerokinese: het vermogen om lucht en wind te controleren en beïnvloeden.
- Hydrokinese: het vermogen om water te bewegen en beïnvloeden.
- Cryokinese: de gave om ijs te 'creëren' vanuit het vocht uit de lucht. Het is de gave om ijs te controleren en manipuleren. Er wordt uiteraad geen ijs gecreëerd uit het niets. Materie kan namelijk niet 'zomaar' ontstaan of opduiken.
- Geokinese of Terrakinese: het vermogen om aarde, stenen en land te bewegen of beïnvloeden. Dit gaat natuurlijk niet over de planeet aarde zelf.
- Magnetokinese (of metallokinese): het vermogen om metaal te bewegen & beïnvloeden en om magnetische velden te manipuleren. Ook onder deze vorm bestaan er nog verschillende, specifiekere vormen zoals bvb. ferrokinese, waarbij het dan meer specifiek over het beïnvloeden en het bewegen van ijzer gaat.
- Meteorokinese: de gave om het weer te beïnvloeden en te controleren.
- Biokinese: de gave om andere organismen te controleren en beïnvloeden. Ook weer vergelijkbaar met telepathie, maar niet helemaal. Men zou dit namelijk ook nog eens in verschillende, meer specifieke vormen kunnen onderverdelen, waaronder zoökinese (controle over dieren & mensen), fytokinese (controle over planten), mycokinese (controle over schimmels & zwammen), enz..
De volgende soorten zijn volgens aanhangers van de parapsychologie geen echte vormen van telekinese, aangezien telekinese geacht wordt enkel van invloed te zijn op materie en dus geen energie of zelfs tijd:
- Telepathie: meer een vorm van psychokinese, waarbij men het vermogen zou hebben verworven om de geest van anderen te beïnvloeden en manipuleren. Men zou hierbij controle kunnen nemen over andermans geest en zelfs zijn of haar gedachten lezen.
- Pathokinese: het vermogen om emoties en gevoelens te manipuleren & beïnvloeden. Het valt eigenlijk te vergelijken met 'geavanceerde', verder-ontwikkelde vorm van empathie. Het is bovendien gelijkaardig aan telepathie en komt grotendeels op hetzelfde neer.
- Pyrokinese: het vermogen om vuur te controleren, creëren en beïnvloeden.
- Elektrokinese: de gave om elektriciteit en bliksem te controleren en beïnvloeden.
- Fotokinese: de gave om licht te beïnvloeden, controleren en soms zelfs te creëren.
- Thermokinese: de gave om warmte en temperatuur te manipuleren en beïnvloeden.
- Echokinese: het vermogen om geluid en geluidsgolven te beïnvloeden en controleren.
- Chronokinese: het vermogen om de tijd te manipuleren en te controleren.
Zie ook
Externe link
- Probeer zelf telekinese te bewerkstelligen met dit interactieve experiment (experiment op www.fourmilab.ch)
Referenties
 |
Zie de categorie Psychokinesis van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |