Niervarenfamilie
De niervarenfamilie (Dryopteridaceae) is een wereldwijd voorkomende familie varens met naargelang de gevolgde taxonomie 21 tot 60 geslachten en 900 tot 3000 soorten. Het zijn voornamelijk grond- en rotsvarens.
| Niervarenfamilie | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||
| Mannetjesvaren (Dryopteris filix-mas) | ||||||||||||||
| Taxonomische indeling | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
| Familie | ||||||||||||||
| Dryopteridaceae Ching (1965) | ||||||||||||||
Afbeeldingen Niervarenfamilie op  | ||||||||||||||
Niervarenfamilie op  | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
Van deze familie komen negen soorten van nature in België en Nederland voor, waaronder de zeer algemene mannetjesvaren.
Naamgeving en etymologie
- Synoniem: Aspidiaceae
- Duits: Wurmfarngewächse
- Engels: Wood fern family
De botanische naam Dryopteridaceae is overgenomen van het geslacht Dryopteris en komt van het Oudgriekse δρῦς, drus (= boom) en πτερίς, pteris (= varen).
De Nederlandse naam niervaren slaat op de niervormige dekvliesjes.
Kenmerken
De varens van de niervarenfamilie hebben allen een korte, kruipende of rechtstaande wortelstok met schubben. Ook de steel is beschubt en dikwijls voorzien van klieren en/of haren. De bladen of veren zitten bij elkaar in dicht bundels en zijn enkel, dubbel of meervoudig geveerd. Er zijn nooit steriele bladen, alle volwassen bladen dragen sporenhoopjes.
De sporenhoopjes zitten op de onderzijde van de bladen, zijn rond of ovaal, al dan niet afgedekt met een dekvliesje. Indien aanwezig kan dit eveneens rond of nier-, schild- of hoefijzervormig zijn.
Taxonomie
Geslachten
- Arachniodes Blume
- Bolbitis Schott
- Ctenitis (C.Christens.) C.Christens. ex Tardieu-Blot et C.Christens
- Cyclopeltis J.Sm.
- Cyrtomium K.Presl
- Dryopteris Adans.
- ×Dryostichum W.H.Wagner
- Elaphoglossum Schott ex J.Sm.
- Fadyenia Hook.
- Hypoderris R.Br. ex Hook.
- Lastreopsis Ching
- Lomagramma J.Sm.
- Lomariopsis Fée
- Maxonia C.Christens.
- Megalastrum Holttum
- Nothoperanema (Tagawa) Ching
- Oleandra Cav.
- Olfersia Raddi
- Phanerophlebia K.Presl
- Polybotrya Humb. et Bonpl. ex Willd.
- Polystichopsis (J.Smith) Holttum
- Polystichum Roth
- Rumohra Raddi
- Tectaria Cav.
- Triplophyllum Holttum
Beschreven soorten
Tot de niervarenfamilie behoren drie geslachten en negen soorten die in België en Nederland in het wild kunnen gevonden worden. Daarbuiten zijn er nog tientallen soorten uit de rest van Europa:
Familie: Niervarenfamilie (Dryopteridaceae)
- Geslacht: Arachniodes
- Soort: Arachniodes webbiana
- Geslacht: Cyrtomium
- Soort: Cyrtomium falcatum (IJzervaren)
- Geslacht: Dryopteris (Niervaren)
- Soort: Dryopteris aemula
- Soort: Dryopteris affinis (Geschubde mannetjesvaren)
- Soort: Dryopteris aitoniana
- Soort: Dryopteris carthusiana (Smalle stekelvaren)
- Soort: Dryopteris cristata (Kamvaren)
- Soort: Dryopteris dilatata (Brede stekelvaren)
- Soort: Dryopteris filix-mas (Mannetjesvaren)
- Soort: Dryopteris guanchica
- Soort: Dryopteris maderensis
- Soort: Dryopteris oligodonta
- Soort: Dryopteris villarii
- Geslacht: Elaphoglossum
- Geslacht: Polystichum (Naaldvaren)
- Soort: Polystichum aculeatum (Stijve naaldvaren)
- Soort: Polystichum drepanum
- Soort: Polystichum falcinellum
- Soort: Polystichum lonchitis (Lansvaren)
- Soort: Polystichum munitum (Zwaardvaren)
- Soort: Polystichum setiferum (Zachte naaldvaren)
IJzervaren
Dryopteris aemula
Geschubde mannetjesvaren
Brede stekelvaren
Kamvaren
Mannetjesvaren
Smalle stekelvaren
Dryopteris oligodonta
Dryopteris villarii
Lansvaren
Stijve naaldvaren_001.jpg)
Zwaardvaren
Zachte naaldvaren
Externe links
- Flora of North America
- Checklist of World Ferns: soortenlijst
Bronnen, noten en/of referenties
|
| Ordes en families van de klasse Polypodiopsida | .png){kind=small} | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
| Geslachten van de familie Dryopteridaceae (Niervarenfamilie) | |
|---|---|
|
Onderfamilie Dryopteridoideae |