Nauerna

Nauerna is een buurtschap in de gemeente Zaanstad, in de provincie Noord-Holland. De buurtschap Nauerna valt, ook voor de postadressen, grotendeels onder het dorp Assendelft, deels onder het dorp Westzaan. Nauerna heeft officiële blauwe plaatsnaamborden (komborden, met 30 km-zone) en heeft dus een 'bebouwde kom'.

Nauerna
Buurtschap in Nederland

Situering
ProvincieNoord-Holland
GemeenteZaanstad
Coördinaten52° 26′ NB, 4° 45′ OL
Portaal    Nederland

Naam

Oudere vermeldingen zijn Naauwerna, Nouwerna (1492), Nouwertna (1547) en Nauwertna (1604). De naam laat zich vergelijken met het Middelnederlandse nauwerna, een variant van nergen(t)na, dat wil zeggen 'op geen stukken na' of 'bij lange na niet'. Dit kan bedoeld zijn in de zin van 'volstrekt niet in de nabijheid' en dan duiden op de afgelegenheid van de plaats, maar het kan ook uitdrukking geven aan misnoegen van de eigenaar.

Ligging

De buurtschap Nauerna ligt ten westen van Zaandam, ten zuidoosten van Assendelft, rond de weg Nauerna, aan weerszijden van de Schermersluis die de Nauernasche Vaart en het Zijkanaal D richting het Noordzeekanaal verbindt.

Statistische gegevens

In 1840 omvatte de buurtschap Nauerna 24 huizen met 198 inwoners onder de gemeente Assendelft en 2 huizen met 21 inwoners onder de gemeente Westzaan. Tegenwoordig heeft Nauerna ruim 350 inwoners wonende in ca. 70 huizen plus ca. 30 woonschepen.

Geschiedenis

Nauerna bestond als buurtschap al in de zestiende eeuw, waarbij het Westend als het oudste deel wordt beschouwd. In 1595 bestond de Bloksloot al, met een schutsluisje en kwam de Reef op het IJ uit via een uitwateringssluisje. In de glorietijd bezat het gebied van Nauerna 7 molens, met naam bekend. In 1630 is de polder Schermer ontwaterd. De Twisch wordt daarbij uitgediept en rechtgemaakt en zo ontstaat de Nauernasche Vaart. In de 17e eeuw wordt de dijk verhoogd en komen er een spuisluis en een schutsluis. Rond de schutsluis en oliemolen De Pauw ontstaat de buurtschap Nauerna met onder andere een herberg voor de schippers. Architectuurhistoricus Femke Huisman heeft in 2012 onderzoek gedaan naar de geschiedenis van Nauerna.

Recente geschiedenis

De Nauernasche Polder, gelegen tussen de woonbebouwing Nauerna en het Noordzeekanaal, is sinds begin jaren tachtig in gebruik als vuilstort van de firma Afvalzorg. Volgens begin jaren negentig gemaakte afspraken zou de polder rond 2006 al overgegaan zijn in een groot park. In 2006 hadden gemeente Zaanstad, provincie Noord-Holland, Havenbedrijf Amsterdam en Afvalzorg buiten medeweten van de bewoners om een convenant gesloten waarin de vuilstort tot in lengte van jaren open kon blijven. Hier kwamen de bewoners van Nauerna, georganiseerd in Belangengroep Nauerna, tegen in opstand. Na jarenlange geschillen en een ´mediationtraject´ in 2012, is in 2013 een overeenkomst gesloten tussen alle betrokken partijen. In deze Overeenkomst Nauerna[1] werden excuses aangeboden aan de bewoners van Nauerna, is afgesproken dat de vuilstort wordt gestopt in 2022 en dat boven op de vuilstort een natuur- en recreatiepark wordt aangelegd. Deze wordt in 3 fasen opgeleverd: fase 1 is op 27 juni 2015 feestelijk geopend, fase 2 wordt in 2018 gerealiseerd en fase 3 wordt in 2022 gerealiseerd. Park Nauerna zal dan een oppervlakte van 60 hectare hebben. De vuilstort wordt daarmee definitief beëindigd, waarbij Afvalzorg wel een 15 hectare groot terrein naast hun hoofdkantoor zal blijven gebruiken voor recyclingactiviteiten. Naast Park Nauerna wordt door Zaanstad ook Park Hoogtij in de Westzanerpolder aangelegd en zijn de Nauernase Venen als natuurgebied bestemd; na aankoop van de gronden worden deze bij Landschap Noord-Holland in beheer gegeven.[2]

De vlag van Nauerna
De vlag van Nauerna

Alhoewel de vlag van Nauerna niet officieel staat geregistreerd wordt deze door alle bewoners met feestelijke gelegenheden uitgestoken.

De vlag bestaat uit horizontale blauw-wit-blauwe banen met in het midden een wapen vastgehouden door twee leeuwen, soortgelijk aan de leeuwen van de meeste andere deelgemeenten van Zaanstad.

In het wapen zijn vier karakteristieke afbeeldingen van Nauerna geplaatst:

  • de molen, verwijzend naar molen De Paauw en andere molens die vroeger in Nauerna stonden;
  • de aalscholver, verwijzend naar water, vis en natuur in het algemeen, waarbij de aalscholver veelvuldig te zien is;
  • de priksleeër, verwijzend naar de lange historie van het priksleeën met een associatie naar IJsclub Davos (opgericht 1929);
  • de zeilboot, verwijzend naar het vroegere belang van de scheepvaart voor Nauerna en de huidige recreatieve functie van de jachthaven;

Bezienswaardigheden
De molenschuur met molen de Paauw.
  • 17e-eeuwse sluizen.
  • Verschillende gebouwen in Nauerna dateren nog uit de 17e eeuw.
  • Pakhuis De Archangel.
  • Molenschuur De Paauw (gerestaureerd door Stichting Zaanse Pakhuizen)
  • Herbouw van molen De Paauw begon in 2015, hierbij is het skelet van de molen De Haen gebruikt.[3] Het buitenwerk was in het najaar van 2017 gereed, waarna het binnenwerk is gerealiseerd in de vorm van een hennepklopperij. In september 2018 vindt de opening van de molen plaats.
  • Voormalig gemaal De Landbouw.

Natuur en recreatie
  • Park Nauerna (fase 1, 12 hectare is 27 juni 2015 opgeleverd; fase 2, 21 hectare wordt in het voorjaar van 2019 opgeleverd; fase 3, 27 hectare wordt in 2022 opgeleverd)
  • Park HoogTij wordt in 2019 opgeleverd.
  • Nauerna is onderdeel van een erfgoedroute.
  • Nauernase Venen
  • Jachthaven Nauerna
Nauerna

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.