Mimamsa

Mimamsa of Mimansa (ook wel: Purva Mimamsa) is een van de zes orthodoxe of astika filosofische scholen (darsana's) van het hindoeïsme, en besteedt veel aandacht aan de rede als een methode om de leer van de Veda's te achterhalen. Letterlijk betekent mimamsa: mentale ontleding, diep onderzoek of diep nadenken over iets.

Vidyashankara Tempel te Shringeri

De belangrijkste bijdrage van deze school aan het hindoeïsme was het toevoegen van regels aan de Vedische interpretatie. De volgers van deze leer geloven dat het woord van de Veda's het belangrijkste kenmiddel (pramana) is. De mimamsa accepteren de logica en filosofie van de andere scholen, maar vinden dat deze gekoppeld moeten worden met correcte daden, en vinden dat moksa (verlossing) als uiteindelijk doel stellen niet volledig vrij is van verlangens en egoïsme.

Volgens de mimamsa is het streven naar bevrijding gebaseerd op het egoïstische verlangen vrij te zijn. Alleen in overeenstemming met de voorschriften van de Veda's kan men gered (en dus niet bevrijd) worden. In een later stadium veranderde de mimamsa school haar standpunten en begon de doctrine van God en mukti (bevrijding) te onderwijzen. Deze volgelingen proberen zich te bevrijden of te ontsnappen aan de beperkingen van de ziel door jnana (verlichte activiteit). Hoewel mimamsa tegenwoordig niet veel aandacht meer krijgt, heeft het een grote invloed gehad in het leven van de praktiserende hindoes. Alle rites, ceremonies en religieuze wetgeving zijn er door beïnvloed.

De Karma Mimansa of Purva Mimamsa Sutras van Jaimini is een lijvig werk waarin de cyclus van oorzaak en gevolg van denken en doen stelselmatig tot in detail wordt geanalyseerd.