Michiel van Mierevelt

Michiel Jansz. van Mierevelt (Delft, 1 mei 1566 - Delft, 27 juni 1641) was een van de meest vooraanstaande portretschilders in de 17e eeuw. Hij werd geboren in Delft in 1566 als zoon van de zilver- en goudsmid Jan Michielsz van Miereveld (1528-1612). Volgens Karel van Mander was hij op 8-jarige leeftijd in staat beter te schrijven dan menig schoolmeester. Hij was van ca 1578 tot 1581 in de leer bij de Delftse schilders Willem Willemsz. en Augustijn. Hij leerde pas goed met verf omgaan bij Anthonie van Blocklandt in 1583 te Utrecht. In 1587 werd hij lid van het schildersgilde in Delft. Hij was hoofdman van het gilde in 1589/1590 en in 1611/1612. Van Mierevelt is vooral bekend als portretschilder, maar hij vervaardigde ook keukenstillevens en mythologische taferelen. Hij signeerde tot ca. 1620 zijn schilderijen met 'M. Mierevelt', daarna meestal met 'M. Miereveld'; zijn brieven is hij zijn leven lang blijven ondertekenen met 'Mierevelt'

Michiel van Mierevelt
Portret van Michiel van Mierevelt (ca. 1610/25) door Willem Jacobsz. Delff, Rijksmuseum
Persoonsgegevens
Volledige naam	Michiel Jansz. van Mierevelt
Geboren	Delft, 1 mei 1566
Overleden	Delft, 27 juni 1641
Beroep(en)	portretschilder
RKD-profiel
Portaal    Kunst & Cultuur

Van Mierevelt portretteerde burgemeesters en bierbrouwers, maar ook de stadhouderlijke familie. Hij schilderde prins Maurits, die niet van stilzitten hield, in 1607. In 1617 schilderde hij samen met zijn zoon Pieter De anatomische les van Willem van der Meer. In 1625 werd hij tot hofschilder benoemd door Frederik Hendrik. In 1629 woonde hij in De Gekroonde Neteldoeck op de Grote Markt 27, later verhuisde hij naar Oude Delft 71. Hij trouwde tweemaal, in 1589 en 1633. Zijn jongste zoon stierf krankzinnig, zijn dochter woonde naast hem en trouwde de graveur Willem van Delft.

Mierevelts bloeiperiode begon in 1607 en eindigde halverwege de jaren 30. Het begon met de opdracht die hij kreeg van het Delftse stadsbestuur voor een portret van Maurits. Hij had het zakelijke inzicht om te begrijpen dat deze opdracht veel mogelijkheden had. Hij maakte meteen al meerdere portretten van Maurits en vroeg een octrooi aan bij de Staten-Generaal dat hij kreeg. De opdracht gaf hem bekendheid en leverde hem veel nieuwe opdrachten op. Na het octrooi maakte hij en zijn assistenten en leerlingen nog honderd kopieën van het schilderij. Zeker na de portretten van de andere leden van het stadhouderlijke familie, zoals Frederik Hendrik van Oranje, Amalia van Solms, Louise de Coligny, de Winterkoning en -koningin steeg zijn bekendheid in binnen- en buitenland.

De omvang van zijn oeuvre is enorm en wordt door sommigen op tienduizend schilderijen geschat. Dat betekent dat er iedere week drie of vier schilderijen uit zijn atelier kwamen. Een deel daarvan is gemaakt door zijn zonen, leerlingen en assistenten. Zijn stijl is tamelijk mechanisch en er is weinig evolutie gedurende zijn lange loopbaan. Tot zijn vele leerlingen behoren Hendrick Cornelisz. van Vliet, Anthonie Palamedesz. en Paulus Moreelse. Hij was ook van invloed op het werk van Jan Antonisz. van Ravesteyn en Daniël Mijtens (I). Hij leidde ook zijn zonen Pieter (1596-1623) en Jan (1604-1633) op, maar zij stierven jong. Zijn werk werd wijd en zijd bekend door reproducties in gravure door zijn schoonzoon Willem Jacobsz. Delff. Prominenten zoals Johan van Oldenbarnevelt, Jacob Cats, Hugo de Groot, Pieter Corneliszoon Hooft lieten zich door hem schilderen. Ook portretteerde hij verschillende Europese notabelen zonder echter zelf naar het buitenland te reizen, zoals Ambrogio Spinola, Edward Cecil en George Villiers. Hij overleed in 1641 als een rijk man.