Mayken Verhulst

Verhulst was de oudste dochter uit een gezin van elf van de schilder Pieter Verhulst. Ze werd geboren in 't Vliegend Peert in Mechelen, tegenwoordig bekend als museum Het Zotte Kunstkabinet. Ze trouwde rond 1538 met Pieter Coecke van Aelst (1502-1550), een schilder afkomstig uit Aalst. Coecke huwde een eerste maal met Anna van Doornicke die reeds in 1528 overleed.[2] Ze woonden aan de Lombardenvest in Antwerpen. Coecke opende na 1545 een atelier in Brussel. Een van zijn gezellen was Pieter Bruegel de Oude; hij trouwde in 1563 met hun dochter Mayken Coecke.

Bij het overlijden van haar echtgenoot Pieter Coecke van Aelst in 1550, ging zij zijn atelier leiden. Ze had hiervoor ervaring opgedaan, gezien haar tien broers en zussen allen actief waren in de kunstwereld.

Na het vroegtijdig overlijden van Pieter Bruegel en, negen jaar later, van zijn vrouw Mayken Coecke, nam grootmoeder en weduwe Mayken Verhulst de twee zoontjes van Pieter en Mayken in huis, de later bekende Pieter Brueghel de Jonge en Jan Brueghel de Oude, en zorgde voor hun opleiding. Ook hun zusje Maria werd opgenomen, van wie geen archivalische gegevens bekend zijn.[3]

Er is geen werk bewaard gebleven dat aantoonbaar kan worden toegewezen aan Verhulst. Ze wordt meer en meer geïdentificeerd met de monogrammist van Brunswijk. Het monogram IMV kan als volgt worden gelezen Inventor Mayken Verhulst. De grote M verwijst altijd naar de voornaam, de kleine v verwijst altijd naar de familienaam. Geschiedschrijver Lodovico Guicciardini noemt haar in 1567 een van de belangrijkste vrouwelijke kunstenaars in de Nederlanden.[4] Ze werd mentor van haar schoonzoon Pieter Bruegel de Oude en leerde, volgens Karel van Mander, de beginselen van het schildersvak aan haar kleinzoons Jan en Pieter.

• Jan Op de Beeck, Mayken Verhulst (1518-1599). De Turkse manieren van een artistieke dame, 2005, ISBN 9090199829
• Leen Huet, Mevrouw Renaissance. Of, het leven en werk van stammoeder Brueghel, 2019, ISBN 9789075995138