Lijst van domproosten van Aken

De domproosten van Aken waren de proosten (Duits: Pröpste; tot 972 aangeduid als abten) van de Dom van Aken in de Duitse stad Aken, die vanaf de 9e eeuw tot aan het einde van het ancien régime de leiding hadden over het Mariakapittel[1] in Aken. Het domproostschap in Aken was een belangrijke politieke functie en vormde voor veel proosten tevens een 'opstapje' voor andere hoge geestelijke ambten in het Maas-Rijngebied. Zo hadden veel domproosten tevens inkomsten uit proostschappen of kanunnikaten bij andere prestigieuze kapittels. Minstens 5 Akense domproosten werden later gekozen tot aartsbisschop van Keulen, 2 werden aartsbisschop van Mainz, 1 werd aartsbisschop van Trier. Andere Akense proosten brachten het tot bisschop van Hildesheim, Osnabrück, Paderborn, Worms, Würzburg, Bamberg, Passau, Konstanz, Metz, Straatsburg en Luik.

Afbeelding Naam Periode Opmerkingen
Folcher ca. 887 Genoemd als abt in 887
Bruno ca. 966 genoemd als abt in 966
Dietmar van Osnabrück[2] tot 1003 vanaf 1003 bisschop van Osnabrück
Dirk (Theoderich) ? - 1046
Altmann[3] vóór 1056 – 1065 Vanaf 1065 bisschop van Passau
Rupert ca. 1072
Koenraad (1076) ca. 1076
Wezelo ca. 1080? – 1084
Bernhard ca. 1091
Godschalk van Aken 1098 – 1106? Tevens proost van Sint-Servaas in Maastricht
Adalbert I van Saarbrücken 1108 – 1110/11 Tevens proost van Sint-Servaas in Maastricht. Vanaf 1111 aartsbisschop van Mainz
Arnold 1112 – 1122
Hugo van Sponheim 1129 – 1137 Vanaf 1137 aartsbisschop van Keulen
Arnold van Selenhofen[4] 1138 – 1153 Vanaf 1153 aartsbisschop van Mainz. In 1160 door de burgers van Mainz vermoord
Albert van Sponheim 1153 – 1158
Heribert 1159 – 1163
Otto van Andechs[5] 1164 – 1166; 1174 – 1177 Vanaf 1177 bisschop van Bamberg
Arnold van Valencourt[6] ca. 1167 Vanaf 1169 aartsbisschop van Trier
Albert ca. 1169/1170
Arnold ca. 1170/1173
Godfried van Spitzenberg-Helfenstein 1180 – 1185/1186?
Filips van Zwaben 1189 – 1190; 1192 - 1193 Jongste zoon van keizer Frederik I Barbarossa. Van 1190-1191 bisschop-elekt van Würzburg, maar uiteindelijk niet benoemd. In 1193 uit de geestelijke stand getreden; daarna markgraaf van Toscane (1195–97), hertog van Zwaben (1196–1208) en Rooms-Duits tegenkoning (1198–1208)
Henricus van Maastricht ca. 1191 In 1191 genoemd als proost van Sint-Servaas in Maastricht. Vanaf 1192 prins-bisschop van Worms
Koenraad van Querfurt[7] ca. 1194 Vanaf 1194 bisschop van Hildesheim en rijkskanselier. Vanaf 1198 bisschop van Würzburg
Wilhelm van Querfurt(?) 1197 – 1213
Bruno van Sayn[8](?) 1198 – 1204 Vanaf 1205 aartsbisschop van Keulen
Engelbert van Berg vóór 1216 – 1218 Vanaf 1216 aartsbisschop van Keulen (Engelbert I). Vanaf 1218 tevens hertog van Gulik-Berg (Engelbert II). Vanaf 1220 plaatsvervanger (Reichsgubernator) van keizer Frederik II vanwege diens verblijf in Italië. Na zijn gewelddadige dood als heilige vereerd
Otto van Everstein 1218 – 1238; 1242/1243? – 1270 Tevens proost van Sint-Servaas in Maastricht
Hendrik Münch van Bilversheim[9] 1239 – 1242 Vanaf 1242 bisschop van Bamberg
Walram van Gulik 1273 – 1291 Tevens proost van een Keuls kapittel. Vanaf 1278 tevens graaf van Gulik. Zijn broer Otto van Gulik was proost van Sint-Servaas in Maastricht
Hendrik van Klingenberg[10] 1292 – 1293 Vanaf 1293 prins-bisschop van Konstanz. Vanaf 1296 tevens abt van Reichenau
Wigbold van Holte 1294 – 1297 Vanaf 1297 aartsbisschop van Keulen
Gerhard van Nassau 1298 – 1311/12 Zoon van Hendrik II van Nassau. Tevens proost van het kapittel van de Basiliek van Onze-Lieve-Vrouw-Tenhemelopneming te Maastricht, proost van het kapittel van de Sint-Plechelmusbasiliek te Oldenzaal, proost van het kapittel van de Sint-Pieterskerk te Luik, proost van het kapittel van de Sint-Walburgkerk te Tiel, kanunnik van de Sint-Lambertuskathedraal te Luik en kanunnik van de de Dom van Mainz
Werner van Tomberg ca. 1313
Hendrik van Sponheim 1314 – 1343
Hugo ca. 1343
Gerard van Virneburg 1350 – 1355
Willem van Wied 1360 – 1410
Jan van Heinsberg ca. 1411 Tevens proost van Sint-Servaas in Maastricht. Vanaf 1419 prins-bisschop van Luik
Johan van Buren 1420 – 1422
Gerard van Berg 1429 – 1435
Gerard van Sayn 1435 – 1452
Frederik van Neuenahr-Alpen[11] 1452? – 1459 Vanaf 1465 graaf van Nieuwenaar-Alpen
Johan van Neuenahr-Alpen 1460 – 1466 Broer van de vorige proost
Reinier van Pallandt 1467 – 1474
Herman IV van Hessen 1474 – 1508 Zoon van landgraaf Lodewijk I van Hessen. Al op jeugdige leeftijd kanunnik van het domkapittel van Keulen en het domkapittel van Mainz. Vanaf 1480 aartsbisschop van Keulen. Vanaf 1498 bisschop van Paderborn
Hendrik bei Rhein 1508 – 1541
Johan van Merode van Vlatten[12] 1541 – 1562 Tevens proost in Xanten, Kranenburg en Kerpen. Vanaf 1554 tevens kanselier van Gulik-Kleef-Berg
Hendrik van Merode van Vlatten 1563 – 1625
Karel van Metternich 1626 – 1636
Johan van Eynatten 1636 – 1653
Frans Egon van Fürstenberg 1653 – 1663 Tevens abt van Gorze en Murbach en abt-vorst van Stavelot-Malmedy. Van 1658-1663 bisschop van Metz; daarna bisschop van Straatsburg
Frans Gobert van Aspremont-Lynden 1663 – 1681
Peter Dionys van Goor 1681 – 1706
Frederik Philip Ambrosius van Schellart 1707 – 1721
Frans Jozef van Manderscheid-Blankenheim-Gerolstein 1721 – 1773
Clemens Vincent van der Heyden, genaamd Belderbusch 1773 – 1794 Tevens kanunnik in Spiers, Hildesheim en Paderborn. Laatste domproost van Aken tot de opheffing van het kapittel

Zie ook

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.