Ligusterverbond
Het ligusterverbond (Berberidion vulgaris) is een verbond van de klasse van de doornstruwelen (Rhamno-Prunetea), een groep van plantengemeenschappen die voorkomen op droge, warme en kalkrijke standplaatsen en die gekenmerkt worden door (al dan niet) doornige struiken, zoals duindoorn, wilde liguster, zuurbes en egelantier.
| Ligusterverbond | ||||
|---|---|---|---|---|
 | ||||
| Ligusterverbond met wilde liguster | ||||
| Syntaxonomische indeling | ||||
| ||||
| Verbond | ||||
| Berberidion vulgaris Br.-Bl., 1950 |
Het verbond telt in België en Nederland vijf onderliggende associaties.
Naamgeving, etymologie en codering
- Frans: Communautés nord-atlantiques, subatlantiques, médioeuropéennes et supraméditerranéennes, calcicoles, xérophiles à méso-xérophiles
- Duits: Wärmeliebender Berberitzengebüsche
- Engels: Thermophilous scrub on sunny, stony slopes
- Syntaxoncode (Nederland): 37Ac
De naam Berberidion vulgaris is afgeleid van de wetenschappelijke namen van een kensoort van dit verbond, de zuurbes (Berberis vulgaris).
Ecologie
Het ligusterverbond omvat plantengemeenschappen van warme en droge standplaatsen op humeuze, voornamelijk kalkhoudende bodems.
In Vlaanderen en Nederland zijn deze gemeenschappen vooral te vinden in de duingordel, in Zuid-Limburg en in de Voerstreek.
Structuur
Struwelen van het ligusterverbond worden gekenmerkt door een open tot dichte, van 1 tot meer dan 10 m hoge struiklaag, met talrijke soorten al dan niet doornige, thermofiele en droogteminnende struiken
In de struiken zijn dikwijls lianen te vinden, zoals de bosrank en de heggenrank. Ook zijn de dichte struwelen ideaal voor epifytische mossen en korstmossen.
De kruidlaag kan eveneens zeer soortenrijk zijn en kan ook planten van kalkgraslanden bevatten, zoals orchideeën.
Onderverdeling
Het verbond van sleedoorn en meidoorn heeft in België en Nederland vijf vertegenwoordigers, die gedeeltelijk met elkaar in een successie-relatie staan en soms moeilijk kunnen onderscheiden worden:
- Associatie: Associatie van duindoorn en vlier (Hippophao-Sambucetum)
- Associatie: Associatie van duindoorn en liguster (Hippophao-Ligustretum)
- Sub-associatie: Hippophao-Ligustretum typicum
- Sub-associatie: Hippophao-Ligustretum eupatorietosum
- Associatie: Associatie van wegedoorn en eenstijlige meidoorn (Rhamno-Crataegetum)
- Associatie: Associatie van rozen en liguster (Pruno spinosae-Ligustretum)
- Associatie: Associatie van hazelaar en purperorchis (Orchio-Cornetum)
Soortensamenstelling
Dit verbond heeft voor België en Nederland een verschillende kensoorten in de struiklaag, waarvan de meest voorkomende de wilde liguster, duindoorn, zuurbes en egelantier. In de kruidlaag is de asperge een af en toe voorkomende kensoort voor Nederland.
Het kan onderscheiden worden van de zusterverbonden, het verbond van bramen en sleedoorn en het verbond van sleedoorn en meidoorn, door de aanwezigheid van het ruig viooltje en het donderkruid.
| Kensoort | Diff.soort | Presentie | Nederlandse naam | Wetenschappelijke naam | Opmerking |
|---|---|---|---|---|---|
| Boomlaag | |||||
| - | |||||
| Struiklaag | |||||
| kV | 20>90% | Wilde liguster | Ligustrum vulgare | ||
| kV | 0>80% | Duindoorn | Hippophae rhamnoides | ||
| kV | 0>70% | Zuurbes | Berberis vulgaris | ||
| kV | 0>50% | Viltroos | Rosa tomentosa | ||
| kV | 0>40% | Egelantier | Rosa rubiginosa | ||
| kV | 0>20% | Kraagroos | Rosa agrestis | ||
| kV | Kleinbloemige roos | Rosa micrantha | |||
| kV | Rode kamperfoelie | Lonicera xylosteum | |||
| kV | Wollige sneeuwbal | Viburnum lantana | |||
| kV | Kruisbes | Ribes uva-crispi | |||
| kV | Gele kornoelje | Cornus mas | |||
| kV | Wilde dwergmispel | Cotoneaster integerrimus | niet in België en Nederland | ||
| kV | Europees krentenboompje | Amelanchier ovalis | niet in België en Nederland | ||
| Kruidlaag | |||||
| kV | 0>20% | Asperge | Asparagus officinalis | ||
| dV | Ruig viooltje | Viola hirta | t.o.v. andere verbonden | ||
| dV | Donderkruid | Inula conyzae | t.o.v. andere verbonden | ||
| Moslaag | |||||
| - | |||||
Zie ook
Bronnen, noten en/of referenties
|
| Indeling van de vegetatieklasse Rhamno-Prunetea (klasse van de doornstruwelen) | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|