Leven op aarde (taxonomie)

Dit is een wortel (Engels: root) van de taxonomische informatie op de Nederlandstalige Wikipedia. Hieronder wordt een modernere indeling met 3 domeinen en 4 supergroepen gegeven:

**Fylogenetische stamboom domeinen, supergroepen en rijken**
LUCA Domein Eubacteria (Ehrenberg 1828) (→ prokaryoten) Domein Archaea (Woese et al. 1990) (→ prokaryoten) Domein Eukaryota Supergroep Unikonta (Cavalier-Smith 2002) Rijk Animalia (Linnaeus 1758) Rijk Fungi (Linnaeus 1753) Rijk Amoebozoae (Lühe 1913, em. Corliss 1984) (→ protisten) Supergroep Excavata (Cavalier-Smith 2002) (→ protisten) Rijk Euexcavatae (Holt & Iudica) Rijk Discicristatae (Cavalier-Smith 2002) Bikonta (Cavalier-Smith 2002) Supergroep Chromalveolata (Adl et al. 2005) (→ protisten) Rijk Hacrobiae (Cavalier-Smith 2010) Harosa (Cavalier-Smith 2010) (SAR, RAS) Rijk Rhizariae (Cavalier-Smith 1993) (Rhizaria) Rijk Alveolatae (Cavalier-Smith 1991) Rijk Heterokontae (Cavalier-Smith 1986) (Stramenopiles) Supergroep Archaeplastida (Adl et al. 2005) Rijk Viridiplantae (Cavalier-Smith 1981) Rijk Rhodophytae (Saunders & Hommersand 2004) (→ protisten)
(→ behoort tot de ...) wordt ook gerekend tot een polyfyletische groep

De virussen worden hier niet behandeld, omdat deze geen organismen zijn en niet voldoen aan de belangrijke criteria voor het begrip leven. Zie ook Classificatie en evolutie en de fylogenetische stamboom.

Haeckel (1894) 3 rijken	Whittaker (1969) 5 rijken	Woese (1977) 6 rijken	Woese (1990) 3 domeinen	Cavalier-Smith (1998) 2 domeinen en 6 rijken		Keeling (2004) 3 domeinen en 5 supergroepen
Animalia	Animalia	Animalia	Eukarya	Eukaryota	Animalia	Eukaryota	Unikonta
Plantae	Fungi	Fungi			Fungi		Excavata
	Plantae	Plantae			Plantae		Archaeplastida
	Protista	Protista			Chromista		Chromalveolata
Protista (niet behandeld door Linnaeus)	Protista	Protista			Protozoa		Rhizaria
	Monera	Archaebacteria	Archaea	Prokaryota	Bacteria	Archaea
	Monera	Eubacteria	Bacteria	Prokaryota	Bacteria	Bacteria

Fylogenetische stamboom van het cellulaire leven

LUCA

Domein Eubacteria (Ehrenberg 1828) (→ prokaryoten)
- Rijk Thermotogae
- - Rijk Firmicutae
  - - Rijk Oxyphotobacteria
    - Rijk Chloroflexae
      
      Rijk Proteobacteria
      
      Rijk Spirochaetae
      
      Rijk Pirellae
      
      Rijk Chlorosulphatae
      
      Rijk Saprospirae
- Domein Archaea (Woese et al. 1990) (→ prokaryoten)
  - Rijk Crenarchaeota
    Crenarchaea
    Rijk Thermoprotei
  - Rijk Euryarchaeota
    Eurythermea
    Rijk Thermoplasmobacteria (Thermoplasmata, Reysenbach 2001)
    
    Rijk Thermobacteria (Thermococci, Zillig & Reysenbach 2001)
    
    Neobacteria
    Rijk Methanobacteria
    
    Rijk Halobacteria
- Domein Eukaryota
  - Supergroep Unikonta (Cavalier-Smith 2002)
    Opisthokonta (Copeland 1956, emend. Cavalier-Smith 1987, emend. Adl et al. 2005)
    Rijk Fungi (Linnaeus 1753)
    Microsporidiomycota (Balbiani 1882)
    
    Chytridiomycota (Powell 2007)
    
    Neocallimastigomycota (James et al. 2007)
    
    Blastocladiomycota (James et al. 2007)
    
    Kickxellomycota (em. Benny 2007)
    
    Entomophthoromycota (Humber 2012)
    
    Mucoromycota (em. Benny 2007) Euzygomycota
    
    Glomeromycota (James et al. 2006)
    
    Dikarya (Hibbett, T.Y.James & Vilgalys 2007)
    Ascomycota (James et al. 2006)
    
    Basidiomycota (Moore 1980)
    
    Holozoa
    Ichthyosporea
    
    Filozoa
    Filasterea
    
    Animalia (Linnaeus 1758)
    Choanozoa (Cavalier-Smith 1993)
    
    Metazoa (Haeckel 1866)
    Porifera
    
    Eumetazoa (Buetschli 1910)
    Ctenophora
    
    Placozoa
    
    Cnidaria (Diploblastea)
    
    Bilateria (Hatscheck 1888)
    Acoelomorpha (Ehlers 1986)
    
    Protostomata (MacAlister 1879)
    
    Chaetognatha
    
    Ecdysozoa (Aguinaldo et al. 1997)
    Nematozoa
    
    Panarthropoda
    
    Scalidophora (Cephalorhyncha)
    
    Spiralia (Giribet 2002)
    Polyzoa (Thompson 1830)
    
    Trochozoa (Roule 1891)
    
    Platyzoa (Cavalier-Smith 1998)
    
    Deuterostomata (MacAlister 1876)
    Chordata
    
    Ambulacraria
    
    Rijk Amoebozoae (Lühe 1913, em. Corliss 1984) (→ protisten)
  - Supergroep Excavata (Cavalier-Smith 2002) (→ protisten)
    Rijk Euexcavatae (Holt & Iudica)
    
    Rijk Discicristatae (Cavalier-Smith 2002)
  - Bikonta (Cavalier-Smith 2002)
    Supergroep Chromalveolata (Adl et al. 2005) (→ protisten)
    Rijk Hacrobiae (Cavalier-Smith 2010)
    
    Harosa (Cavalier-Smith 2010) (SAR, RAS)
    Rijk Rhizariae (Cavalier-Smith 1993) (Rhizaria)
    
    Rijk Alveolatae (Cavalier-Smith 1991)
    
    Rijk Heterokontae (Cavalier-Smith 1986) (Stramenopiles)
    
    Supergroep Archaeplastida (Adl et al. 2005)
    Rijk Rhodophytae (Saunders & Hommersand 2004)
    
    Stam Rhodophyta (Wettstein 1922), roodwieren
    
    Stam Cyanidiophyta (Saunders & Hommersand 2004)
    
    ? Glaucophyta (Skuja 1954)
    
    Rijk Viridiplantae (Cavalier-Smith 1981)
    Onderrijk Chlorobionta, groene algen
    Prasinophyta (Christiansen 1962) (Prasinophyceae 1-9)
    
    Stam Chlorophyta (Pascher 1914)
    
    Onderrijk Streptobionta
    basale Streptobionta o.a. Charophyta (Karol & al. 2001), kranswieren
    
    Superstam Embryophyta (landplanten)
    Stam Marchantiophyta (Stotler & Crandall-Stotler 1977) (→ mossen s.l., bryofyten)
    
    Stam Bryophyta (Schimper 1836) (→ mossen s.l., bryofyten)
    
    Stam Anthocerotophyta (Stotler & Crandall-Stotler 1977) (→ mossen s.l., bryofyten)
    
    Tracheophyta, vaatplanten

een polyfyletische groep

(→ behoort tot de ...) wordt ook gerekend tot een polyfyletische groep

Referenties

Bronnen, noten en/of referenties

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.