Hoge der A
Hoge der A en Lage der A zijn de benamingen van de straten in Groningen langs beide zijden van de A tussen de Brugstraat en de Visserstraat. Hoge duidt op de hoge kade langs de A aan de oostzijde. De lage kade is gelegen aan de westelijke oever. Gezegd wordt dat de hoge kade werd gebruikt voor het lossen van schepen bij hoogwater en de lage bij laagwater. Tot 1877 was de invloed van de zee merkbaar in de stad. Na de afdamming van het Reitdiep was dat niet meer het geval.
Hoge en Lage der Aa
| ||
Hoge der A | ||
Geografische informatie | ||
Locatie | Groningen | |
Begin | 1e Verlengde Visserstraat - 2e Visserstraat | |
Eind | 1e Lage der A - 2e Astraat en de Brugstraat | |
Lengte | 1e ca 120 m - 2e ca. 400 m | |
Algemene informatie | ||
Genoemd naar | A | |
Bestrating | klinkers | |
Bebouwing | Monumenten |
De Drentsche Aa, in de stad kortweg A genoemd, vormde oorspronkelijk de westelijke begrenzing van de stad Groningen. Vermoedelijk heeft de A eerder iets oostelijker gelopen, ter hoogte van de Munnekeholm. Langs de A ontstond een tweede woonkern in Groningen, naast de waarschijnlijk oudste kern rond het Martinikerkhof en de Grote Markt. Deze tweede kern was vooral gericht op de handel. De/het Hoge der A was de eerste haven in de stad, destijds gelegen binnen de stadsmuren.
Omtrent het gebruik van het lidwoord, de of het Hoge der A, bestaat onduidelijkheid. De meeste stadjers gebruiken het, terwijl de gemeente een voorkeur lijkt te hebben voor de.
- Hoge en Lage der A gezien vanaf de Vissersbrug
- Hoge der A gezien vanaf de A-brug (2009)
- Hoge der A met de visbanken. Aquarel van Jan Bulthuis uit 1773.
- Hoge der A gezien vanaf de A-brug (1900)
- Gezicht over de Noorderhaven en de Vissersbrug naar de Hoge en Lage der A (ca. 1882)
- Hoge der A tijdens kerstmanifestatie WinterWelVaart 2015
Rijksmonumenten
Langs dit deel van de A staan 29 rijksmonumenten, 20 aan de hoge kant, 9 aan de lage kant. Ook staan er 14 gemeentelijke monumenten, 5 aan de hoge en 9 aan de lage kant.
Hoge der A
Object | Bouwjaar | Architect | Monument | Afbeelding |
---|---|---|---|---|
Hoge der A 1/ Brugstraat 31 | 1905 | Ybele Jelsma | RM 485452 | |
Brugwachtershuisje Abrug t.o. Hoge der A 1a | ca. 1925 | S.J. Bouma | GM 102364 | |
Pakhuis Libau Hoge der A 5 | late 13e eeuw | RM 18513 | ||
Pakhuis Eem Hoge der A 6 | ca. 1330 | RM 18514 | ||
De drie Vlasblommen Hoge der A 7 | 15e eeuw | RM 18515 | ||
Hoge der A 8 | RM 18516 | |||
Hoge der A 9 | late 16e of vroege 17e eeuw | RM 18517 | ||
Hoge der A 12 | middeleeuwen | RM 18518 | ||
Hoge der A 13 | RM 18519 | |||
Hoge der A 14 | RM 18520 | |||
Batavia Hoge der A 16 | RM 18521 | |||
Hoge der A 17 | 13e/14e eeuw | RM 18522 | ||
Hoge der A 18 | late 13e/vroege 14e eeuw | RM 18523 | ||
Hoge der A 19 | RM 18524 | |||
Hoge der A 20 | 18e/19e eeuw | RM 18525 | ||
Pakhuis London Hoge der A 21 | 15e eeuw | RM 18526 | ||
Pakhuis v/h Adriani Hoge der A 22 | middeleeuwen | RM 18527 | ||
Dubbel pakhuis Hoge der A 23 | middeleeuwen | RM 18528 | ||
Hoge der A 26 | RM 18529 | |||
Hoge der A 29 | waarsch. 17e eeuw | GM 102377 | ||
Hoge der A 30 | waarsch. 17e eeuw | GM 102398 | ||
Urinoir t.o. Hoge der A 31 | ca. 1925 | S.J. Bouma | GM 102379 | |
Hoge der A 33-33a | mog. 15e eeuw | GM 102380 | ||
Hoge der A 35 | 1874 | RM 18530 | ||
Hoge der A 37 | late 16e eeuw of vroege 17e eeuw | RM 18531 |
Lage der A
Adres | Bouwjaar | Beschrijving | Monument | Afbeelding |
---|---|---|---|---|
Lage der A 2-2/11 | 1923 | Vm. pakhuis Waterborg ontworpen door Kazemier & Tonkens | GM 102496 | |
Lage der A 5-7/1 | 1876 | Vm. pakhuiscomplex Friesland / De Vooruitgang | GM 102488 | |
Lage der A 8 | RM 18540 | |||
Lage der A 9-10b | 1933 | H.B. Bulder | RM 485817 | |
Lage der A 12 | 1885 | RM 485842 | ||
Lage der A hoek Dwartstraat | 1875 | Hoekpand met verdieping onder schilddak | RM 18450 | |
Lage der A 14 | 1850-1875 | RM 18541 | ||
Lage der A 17 | RM 18539 | |||
Lage der A 18 | RM 18542 | |||
Lage der A 21 | 1875 | RM 485811 | ||
Lage der A 24 | RM 18543 | |||
Lage der A 25/1 | ca. 1880 | GM 102491 | ||
Lage der A 29 | GM 103695 | |||
Lage der A 32 | 1575-1600 | GM 102506 | ||
Lage der A 33 Verlengde Visserstraat 2 | 1896 | GM 102493 | ||
Lage der A 35 | 1600-1650 | GM 102494 | ||
Lage der A 36 | GM 102507 | |||
Lage der A 38 | GM 102508 | |||
Zie de categorie Hoge der A van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |
Zie de categorie Lage der A van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |