Koninklijke Scholten-Honig

Koninklijke Scholten-Honig (of KSH) is de naam van een voedingsmiddelen- en zetmeelconcern dat heeft bestaan van 1965 tot 1978.

Bezetting door werknemers van KSH in Koog aan de Zaan in maart 1978

Het concern ontstond uit een fusie van Honig (tarwe- en maiszetmeelfabrieken en voedingsmiddelenfabrieken in Koog aan de Zaan en Nijmegen) met W.A. Scholtens aardappelmeelfabrieken en Chemische Fabrieken van het Scholten-concern, de Koninklijke Scholten Foxhol NV, (onder andere in Nederland aardappelmeelfabrieken te Foxhol, Gasselternijveen, Ter Apelkanaal en Veendam).

De fusie leidde direct tot ruzies in de top, waar frictie tussen de Honig- en de Scholten-kant ontstond.[1] Ondertussen werd in 1967 maiszetmeel- en glucosefabrikant Albion Sugar Company in Woolwich en in 1969 de stijfselfabrieken van familie J. Duyvis overgenomen. Chemische fabriek Servo te Delden werd verkocht in 1970. In 1973 volgde een overname van de meelfabrieken, de broodfabriek en nog enige andere productiebedrijven van supermarktketen Co-op te Rotterdam en Utrecht[2][3], de fabriek van R.Buisman te Zwartsluis, producent van gebrande suiker (koffiestroop), de pelmolen in Vlaardingen en de bakkerijproductenfabrikant Varopa, te Tilburg. In hetzelfde jaar was er ook nog een mislukt overnamebod op CSM[4]. In 1974 werd nog de aardappelmeelfabriek "Inter Nos" te De Krim ingelijfd. Ook vonden er gesprekken met de Groningse aardappelzetmeelfabrikant Avebe plaats om tot nauwere samenwerking te komen. Deze leidden niet tot resultaat aangezien men bij Avebe geen vertrouwen in KSH had. In 1972 werkten er bij KSH 3.300 mensen in Nederland en 1.800 in het buitenland.

Het ging echter in neerwaartse lijn, onder meer door gerommel in de top en door een te sterke diversificatie en een gefaalde investering in een isomerose fabriek[5] in Tilbury Engeland. In 1978 ging het concern failliet. Er waren nog bedrijfsbezettingen te Foxhol en Koog aan de Zaan om verlies van werkgelegenheid te voorkomen.[6]

Uiteindelijk gingen in Nederland de Scholten-aardappelzetmeelfabrieken over naar het concern Avebe, de voedingsmiddelenfabrieken te Nijmegen en Koog aan de Zaan gingen naar suikerfabrikant CSM, tarwezetmeelfabriek Honig-Nijmegen naar voedingsfabrikant Wessanen en de stijfselfabriek van Honig te Koog aan de Zaan kwam uiteindelijk in handen van het Belgische zetmeelconcern Amylum.[7] Van de buitenlandse vestigingen werd onder andere Emsland-Stärke te Emlichheim verzelfstandigd.