Jan Jacob Mauricius

In 1742 werd Mauricius benoemd tot gouverneur van Suriname. Hij nam zijn hele familie mee. Er is wel gezegd dat met Mauricius de Verlichting haar intrede deed in de kolonie.[2] Zijn negenjarig bestuur kenmerkte zich dan ook door veel oppositie van een deel van de machtige plantersgroep, de zogenaamde cabale.[3] De weerstand werd zo erg dat men zelfs beschuldigingen bij de Staten-Generaal tegen hem inbracht. In 1751 teruggekeerd, werd hij geheel vrijgesproken en eervol ontslagen.[2]

Waarschijnlijk heeft de Mauricius nog tijdens zijn gouverneurschap in Suriname dan wel tijdens zijn verblijf in de Republiek in 1751 Willem Gideon Deutz aangespoord krediet aan de planters te verschaffen. Het krediet stelde de planters in staat van schuldeiser te veranderen. Van Dillen stelt dat de planters te gemakkelijk geld konden krijgen. Het werd hen als het ware opgedrongen.[2]

De genoemde verlichting en de situatie van de planters staan in schril contrast met de situatie van de Surinamers zelf ten tijde van Mauricius bewind, te vinden in de woorden van Marronopperhoofd Araby : " Het is de grofste schande, dat een beschaafde natie, als die waartoe de Bakra's (Hollanders) zich beroemen te behoren, het mishandelen en doodmartelen van slaven goedkeurt. 'Wij verlangen dat gij aan Uwen Gouverneur en Raaden zegt,(...), dat de planters de menschen, die hun eigendom zijn, beter behandelen, en hen niet (...) met zoo veel wreedheid te straffen, hunnen vrouwen en dogters verleiden, de zieken verwaarlozen, (...) die met hun zweet uw onderhoud winnen, zonder welken de Volksplanting niet zoude kunnen bestaan (...)[4]

Mauricius was voorstander van immigratie door blanken naar Suriname. Onder zijn bewind werden meerdere groepen Paltsers en Zwitsers naar Suriname gelokt.[3] Een eerste groep Paltsers en Bazelers kwam in 1747-1748. Zij bleken echter niet, zoals gedacht, boeren te zijn, maar mijnwerkers. De kolonisatiepoging mislukte jammerlijk: na enkele jaren waren van 87 mensen nog slechts 11 in leven. Rond dezelfde tijd vestigde een groep van 17 families zich in de buurt van Paramaribo. Zij misdroegen zich zodanig dat het gouvernement er wanhopig van werd. Een laatste groep Paltser boeren kwam in 1755 aan. Men vestigde ze aan het Oranjepad. De bedoeling was dat zij zouden dienen als verdedigingslinie tegen de marrons. Zij werden echter door herhaaldelijke aanvallen overweldigd. Ook deze poging mislukte.[5]

Tijdens het bewind van Mauricius kwam het fort Nieuw-Amsterdam in 1747 gereed. Het is mogelijk ontworpen door de tweede man in Suriname Philippe Chambrier, een vestingbouwkundige en de stiefvader van Pierre-Alexandre Du Peyrou. Vanwege onenigheid met Mauricius nam hij eind 1746 zijn ontslag. Het fort ligt strategisch op de samenkomst van de Commewijne en de Suriname. Aan weerszijden van het water ontstonden sindsdien plantages.

Reeds in 1755 zonden de Staten hem andermaal als resident naar Hamburg, waar hij op 21 maart 1768 na een smartelijk en langdurig lijden overleed.