Iğdır (stad)

Het gebied is vernoemd naar de Iğdıroğlu, een van de 24 Oghuz-Turkse stammen.

Iğdır heeft een lange geschiedenis, die teruggaat tot in de Hurritische tijdperk, 4000 jaar voor Christus. 800 voor Christus maakte het gebied onderdeel uit van de Urartu Koninkrijk. De geschiedenis weerspiegelt zich vandaag de dag nog in de vele nederzettingen uit deze periode.

Na de Urartu werd het gebied vervolgens veroverd door de Perzen, Alexander de Grote, Koninkrijk van Armenië, Seleuciden , Parthen , Romeinen en Byzantijnen. In het jaar 646 werd het veroverd door de Arabieren waarna de Turken, Georgiërs en Mongolen 400 jaar lang om heerschappij vochten.

Vanaf 1064 tot 1746 kwam het gebied onder Ottomaans gezag. Het Ottomaanse Rijk was destijds verwikkeld in een langdurig oorlog met buurland Perzië, als gevolg hiervan kwam het gebied in 1746 in handen van het Kanaat van Jerevan, een Perzische vazalstaat in het zuiden van de Kaukasus.

Na de Russisch-Perzische Oorlog tussen 1826-1828 kwam Iğdır met het Verdrag van Turkmenchay onder Russisch bestuur. Het zuidelijkste deel van de provincie was echter nog steeds in handen van de Turkse Ottomanen. Na een Russisch-Turkse oorlog tussen 1877-1878 komt Iğdır volledig onder Russisch bestuur. Tegen het einde van de Eerste Wereldoorlog was het hele gebied onder Russische controle, die het bestuur overdroeg aan de Democratische Republiek Armenië. Tijdens de Armeense overheersing vinden er grote slachtpartijen plaats onder de Turkse bevolking. Nadat meer dan 25.000 Turken uit hun dorpen worden verdreven en vermoord, begint de Turkse generaal Kazim Karabekir een offensief om het gebied te bevrijden. Op 16 maart 1921 wordt het Verdrag van Kars met Rusland getekend, waarna Iğdır definitief onder Turks gezag komt.

Iğdır is door haar ligging altijd een kruispunt geweest waar vele beschavingen en volken elkaar hebben ontmoet. Na de stichting van het Turkse Republiek zijn echter vele Armeense bewoners van Iğdır naar Armenië verhuisd. Tegelijkertijd zijn er vele duizenden Turken uit omringende landen zoals Armenië, Iran en Azerbeidzjan naar Iğdır verhuisd. Vanaf 1960 is er een nieuwe emigratiegolf van uit Iğdır naar de grote Turkse steden en Europa ontstaan.

In 1886 werd een volkstelling gedaan door de Russen, die de macht hadden in Iğdır. Deze volkstelling was de laatste volkstelling waarbij etniciteit werd opgenoemd. Van de 71.066 inwoners waren 34.351 (48,3%) Azerbeidzjaanse Turken, 22.096 (31,1%) Armeniërs en 3.575 (11,7%) Koerden.[2] In de bron wordt er gesproken over Tataren, echter gaat het hier om Azerbeidzjaanse Turken. Turken in de Kaukasus werden toentertijd door de Russen aangeduid als Tataren. Daarnaast staat er Surmalin (Turks: Sürmeli), dat was de naam van het gebied dat de dag van vandaag grotendeels Iğdır vormt.

De bevolkingsontwikkeling van het district is weergegeven in onderstaande tabel.

Traditionele kledij

Muziek

De lokale bevolking, die voor een groot gedeelte Kaukasische en met name Azerbeidzjaanse wortels heeft, kent nog steeds een sterke band met haar verleden en oorsprong. Daarnaast zijn er goeie contacten en banden met Azerbeidzjan. De Turks-Azerbeidzjaanse band is te verklaren door hun verwantschap op het gebied van taal, cultuur en afkomst. Zowel Turkije als Azerbeidzjan bestaat namelijk uit Turken en heeft als officiële taal Turks. In Azerbeidzjan spreekt men ook wel van ‘Azeri-Turken’ en ‘Azeri-Turks’, terwijl het in linguïstisch opzicht vergelijkbaar is met het Nederlands en het Vlaams. Veel experts maken dan ook geen officieel onderscheid tussen het Turks en het Azeri-Turks en zien het als één en dezelfde taal.

De meeste inwoners zijn aanhangers van het Sjiisme. De Shia's of Şiat-ı Ali letterlijk: volgeling van Ali. Het Sjiisme is een van de twee grote ideologische stromingen binnen de islam waarvan de andere het soennisme is.

Door de strategische ligging op een drielandenpunt is Iğdır altijd een verzamelplaats geweest van handelaren. Alhoewel de bevolking met name gericht is op vee en landbouw, zijn er de afgelopen jaren enorme stappen gemaakt om de strategische ligging ook in andere sectoren goed te benutten. Inmiddels is er een eigen luchthaven en een hoge snelheidslijn moet in 2023 klaar zijn om de reistijd naar Iğdır drastisch te verminderen.

De Grote Ararat (Turks: Büyük Ağrı Dağı) is met 5137 m de hoogste en grootste berg van Turkije en ligt voor een gedeelte binnen de grenzen van Iğdır. In wijde omtrek is er geen berg die zó machtig, zó groots en zó dominerend naar de hemel oprijst. De berg is zelfs op een afstand van 80 km te zien. Net als de moderne toerist was ook Marco Polo onder de indruk van de Ararat toen hij in 1271 samen met zijn vader en oom door het gebied trok. Naast de hoogste top van 5137 meter heeft de berg ook een lagere top van 3896 m in het zuidoosten, die vanaf dezelfde basis omhoog rijst en Kleine Ararat wordt genoemd.

De Ararat wordt als een heilige berg beschouwd omdat volgens overleveringen, de ark van Noach op het gebergte van Ararat landde na het zakken van het water van de zondvloed.

De rivier ontspringt in het Bingölgebergte (Bingöl Dağları) ten zuidwesten van Erzurum in Oost-Turkije en fungeert voor een groot deel van zijn loop als grensrivier: achtereenvolgens tussen Turkije en Armenië, Turkije en Azerbeidzjan (exclave Nachitsjevan), Iran en Nachitsjevan, Iran en Armenië en Iran en Azerbeidzjan. Het laatste traject verloopt geheel op Azerbeidzjaans grondgebied. De monding in de Koera bevindt zich bij Sabirabad in de Mugansteppe.

De Aras is sinds 1813 de noordwestelijke grensrivier van Perzië (Iran). Dat was de uitkomst van de Russisch-Perzische Oorlog (1804-1813), waarbij het Verdrag van Golestan bepaalde dat Perzië zijn gebieden ten noorden van de rivier verloor.

• Aralık
• Karakoyunlu
• Tuzluca
• Iğdır

De stad staat bekend om de betaaldvoetbalclub Iğdırspor, die zijn wedstrijden afwerkt in het Iğdır Şehir Stadion. De bekende voetballer Servet Çetin is geboren in Tuzluca in Iğdır en is zijn loopbaan ook hier begonnen.

• Şamaxı (Azerbeidzjan)
• Şərur (Azerbeidzjan)

• Servet Çetin, Voetballer Galatasaray
• Şahin Yakut, Turks-Nederlandse kickbokser
• Avetis Ahoronyan, Armeens politicus, schrijver
• Varjaluys Mirijanyan, Russische actrice
• Sinan Oğan, Turks politicus
• Şamil Ayrım, Turks politicus
• Ziya Ayrım, Turks politicus
• Abbas Koca, Oudste Turk (117 jaar)
• Arno Babadjanian, Armeens componist

• 
  Straat in Iğdır
• 
  Grasvlakte in Iğdır
• 
  Binnenstad van Iğdır
• 
  Grafsteen in Iğdır
• 
  Urartu spijkergeschrift

• (tr) Officiële website van de gemeente Iğdır
• (tr) Website van de provincie Iğdır