Ichthyosaurus

Ichthyosaurus (Grieks voor vis-hagedis) is een uitgestorven geslacht van zeereptielen binnen de orde Ichthyosauria. Ichthyosaurus leek sterk op tegenwoordige dolfijnen. Fossielen van Ichthyosaurus zijn gevonden in het Onder-Jura (Hettangien en Sinemurien) van Engeland, België, Duitsland, Frankrijk, Zwitserland en Spitsbergen.

Ichthyosaurus
Fossiel voorkomen: Onder-Jura
Ichthyosaurus
Taxonomische indeling
Rijk:Animalia (Dieren)
Stam:Chordata (Chordadieren)
Klasse:Reptilia (Reptielen)
Onderklasse:Diapsida
Orde:Ichthyosauria
Familie:Ichthyosauridae
Geslacht
Ichthyosaurus
De la Beche & Conybeare, 1821
Afbeeldingen Ichthyosaurus op Wikimedia Commons
Ichthyosaurus op Wikispecies
Portaal    Biologie
Herpetologie

Beschrijving

Ichthyosauriërs werden 2 tot 3 meter in lengte, met een ronde kop en een lange, scherpe snuit. Ze waren gebouwd om snel te kunnen zwemmen, net als de hedendaagse tonijn, maar konden ook zeer diep duiken, net als enkele hedendaagse walvissen. Ichthyosaurus kon tot 40 km/h zwemmen. Net als de hedendaagse walvissen, ademden ze lucht en waren ze levendbarend. Hoewel het reptielen waren en ze afstammen van dieren die eieren legden, is viviparie niet zo vreemd. Alle lucht ademende waterdieren moeten ofwel aan land komen om eieren te leggen (zoals schildpadden en zeeslangen) of anders bevallen van een jong in het water (zoals walvissen en dolfijnen). Gezien hun gestroomlijnd lichaam, dat helemaal is aangepast om snel te kunnen zwemmen, zou het voor de Ichthyosaurus moeilijk zijn geweest om aan land te komen.

Volgens gewichtsramingen door Ryosuke Motani weegt een 2,4 meter lange Stenopterygius ongeveer 163 kg en een 4 meter lange Ophthalmosaurus icenicus 930 kg.

Honderden goed bewaarde skeletten van Ichthyosaurus werden gevonden in de Jura-rotsen in Holzmaden in Duitsland. De gewrichten van sommige botten waren nog steeds beweeglijk. Bovendien werden embryo's ontdekt in de buiken van sommige exemplaren, wat aangeeft dat Ichthyosaurus vivipaar was. Soortgelijke fossielen werden ook gevonden in Stenopterygius. De Duitse vondsten van Ichthyosaurus, waarvan ook huidomtrekken bekend zijn, bewijzen dat het een vlezige rugvin en een grote staartvin had. Bioloog Stephen Jay Gould noemde Ichthyosaurus zijn favoriete voorbeeld van convergente evolutie. Een laatste vondst in Duitsland lijkt te suggereren dat de Ichthyosaurus warmbloedig was en dat zijn huid sterk leek op die van moderne walvissen. Hierdoor hebben ze veel meer gemeen met dolfijnen dan met vissen, hoewel ze niet nauw verwant zijn aan deze zeedieren.[1]

Paleontologie

De oorbotten van Ichthyosaurus waren stevig gebouwd, waarschijnlijk gebruikt om trillingen van het water naar het binnenoor over te brengen. Naast horen was zichtbaarheid ook belangrijk om te kunnen jagen. De orbita werd daarom beschermd door verbeende platen. Ichthyosaurus-coprolieten bewijzen dat hij zich voedde met vis en inktvis. Eerder werd gedacht dat Ichthyosaurus eieren op het land legde, maar fossielen bewijzen dat het levendbarend was. De dieren waren volledig aangepast aan het leven in het water. Bij de geboorte werden de jongen waarschijnlijk eerst met de staart geboren om te voorkomen dat ze zouden verdrinken.

Classificatie

Ichthyosaurus was een basale vertegenwoordiger van Thunnosauria, een subgroep van Ichthyosauriërs. Stenopterygius en de Ophtalmosauridae, waaronder Ophthalmosaurus en Platypterygius, worden beschouwd als naaste familieleden. Het volgende is een voorbeeldcladogram volgens Patrick S. Druckermiller en Erin E. Maxwell (2010):

 Thunnosauria 

 Ichthyosaurus




 Stenopterygius



 Ophthalmosauridae 


 Aegirosaurus



 Ophthalmosaurus





 Mollesaurus




 Athabascasaurus




 Brachypterygius




 Arthropterygius



 Caypullisaurus



 Platypterygius



 Maiaspondylus










Afbeeldingen

Zie de categorie Ichthyosaurus van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.