Holland-Amerika Lijn

Hoofdkantoor te Rotterdam van de Holland-Amerika Lijn (1959)

In 1871 werd de vennootschap Plate, Reuchlin & Co opgericht door Antoine Plate F.jn en Jhr. Otto Reuchlin, met als doel een rechtstreekse verbinding met Amerika, uitgevoerd met stoomschepen. In 1873 werd Plate, Reuchlin & Co omgezet in de NV Nederlandsch-Amerikaansche Stoomvaart-Maatschappij (NASM). Vlak hierna, in 1875, werd de Nieuwe Waterweg geopend, waardoor Rotterdam een belangrijke Europese haven kon worden. In deze periode werd New York een vaste bestemming. Omdat in het spraakgebruik de naam 'Holland-Amerika Lijn' (HAL) gebruikelijk was geworden, voegde de NASM deze naam op 15 juni 1896 aan haar statutaire naam toe, zodat de vennootschap sindsdien officieel NV Nederlandsch-Amerikaanse Stoomvaart-Maatschappij 'Holland-Amerika Lijn' heet, kortweg HAL. In 1973 werd de naam ingekort tot Holland Amerika Lijn NV, vanaf dat moment zonder streepje tussen Holland en Amerika.

Voormalig hoofdkantoor van HAL, thans Hotel New York

De trans-Atlantische verbinding Rotterdam-New York bestond van 1873 tot 1978, en speelde een grote rol in de landverhuizingen van Europa naar Amerika. De maatschappij bediende ook vrachtlijnen, maar als bijzaak. Door de toenemende concurrentie van het vliegtuig op de trans-Atlantische route, werden de passagiersschepen meer en meer voor de cruisevaart benut. Op 8 november 1971 verliet de Nieuw Amsterdam (II) Rotterdam voor de allerlaatste oversteek. In 1975 werd de divisie Transport (de vrachtschepen) verkocht en ging men zich steeds meer concentreren op de cruisevaart.

De zetel van het passagiersbedrijf was in 1971 al overgeplaatst naar New York. In 1978 werd het hoofdkantoor verplaatst naar Stamford (Connecticut). In 1983 verhuisden beide kantoren naar Seattle (Washington) aan de Amerikaanse westkust, waar al het kantoor van het in 1971 overgenomen Westours Inc. was gevestigd. Op 1 mei 1984 stond het karakteristieke kantoor op de Wilhelminakade te koop: het huidige Hotel New York. De afkorting HAL kreeg een Engelstalige invulling: Holland America Line.

In 1989 werd Holland America Line Inc. ingelijfd bij Carnival Corporation & plc in Miami, 's werelds grootste cruise-consortium waartoe vele rederijen behoren. De Nederlandse oorsprong leeft door in het bekende logo, dat het zeilschip De Halve Maen afbeeldt (het schip waarmee Henry Hudson in 1609 Manhattan ontdekte) met op de achtergrond de boeg van de Nieuw Amsterdam (II), het bekendste schip van HAL.

Sinds een aantal jaren varen de schepen weer onder Nederlandse vlag, ook heeft men in Rotterdam het vlootkantoor staan omdat men nog steeds overwegend met Nederlandse officieren vaart. Ook is Rotterdam steeds vaker aanloophaven tijdens de cruises die HAL-schepen tijdens de zomermaanden in West-Europa maken. Op 28 februari 2007 opende HAL zijn Europese hoofdkantoor in Rotterdam in kantoor- en woontoren Montevideo, schuin achter het voormalige hoofdkantoor op de Wilhelminapier op de Kop van Zuid, na 36 jaar afwezigheid in deze stad.

Affiche uit 1898

Reclamepaneel (ca 1950)

Alle schepen van HAL met periode dat het schip in dienst was. Er zijn in totaal 173 schepen ooit gebouwd.

• Johan George Reuchlin, directeur van HAL, was een van de drie Nederlanders op de RMS Titanic die op 15 april 1912 verging. Reuchlin, die meevoer op uitnodiging van de directie van de White Star Line, overleefde de ramp niet, evenmin als de twee andere Nederlanders Hendrik Bolhuis en Wessel van der Brugge.
• Willem van der Hoeven (1823-1885) was van 1873 - 1884 de eerste directeur van de Nederlands-Amerikaanse Stoomvaart Maatschappij.
• Voor de "Oranje Lijn" verzorgde HAL vanaf 1960 de passagiersafhandeling. De "Oranje Lijn" had tien vrachtschepen en drie passagiersschepen (Prinses Margriet, Prinses Irene en Prins Willem van Oranje).
• De Nederlandse HAL verkocht haar schepen en naam aan de multinational Carnival Corporation & pcl, en ging verder met de opbrengst als zeer succesvolle beleggingsmaatschappij (onder de naam HAL!) die statutair op de Bahama's gevestigd is. De familie Van der Vorm is nog steeds grootaandeelhouder en de voorzitter is Martijn van der Vorm. Willy van der Vorm is een oud-directeur van de Holland-Amerika Lijn.
• Holland America Lijn, kortweg HAL, is tevens de naam van een Nederlandstalig muziekproject van Jack Poels en Leon Giesen.

• Hotel New York

• (en) Officiële website
• (en) Officieuze website

Zie de categorie Holland America Line van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.