Henri Duparc

Marie-Eugène-Henri Fouques-Duparc (Parijs, 21 januari 1848, Mont-de-Marsan, Landes, 12 februari 1933), meestal Henri Duparc genoemd, was een Franse componist.

Henri Duparc
Henri Duparc
Algemene informatie
Volledige naamMarie-Eugène-Henri Fouques-Duparc
Geboren21 januari 1848
Overleden12 februari 1933
Land Frankrijk
Werk
Genre(s)symfonische muziek, vocale muziek, pianomuziek
Beroepcomponist, pianist
Instrument(en)piano
(en) IMDb-profiel
(en) Allmusic-profiel
(en) Last.fm-profiel
Portaal    Muziek

Levensloop

Duparc studeerde als kind al piano bij César Franck aan het Jezuïeten College in het Vaugirard district en was later een van de eerste compositieleerlingen van Franck. Hij zat in militaire dienst gedurende de Frans-Pruisische Oorlog, en aansluitend trouwde hij Ellen MacSwinney uit Schotland op 9 november 1871. In hetzelfde jaar richtte hij met musici die behoorden tot zijn vriendenkring, waaronder Camille Saint-Saëns en Romain Bussine, de Société nationale de musique op, waarvan hij zelf secretaris werd.

In 1878 initieerde hij een serie concerten onder de naam concerts de musique moderne. Enige reizen voerden hem naar Duitsland met als drijfveer de muziek van Richard Wagner te leren kennen, en diens opera's bij te wonen. Rond 1880 begon hij lichamelijk achteruit te gaan, vanwege een zenuwziekte ("neurasthenie"), die hem vanaf 1885 het componeren belemmerde en hem tot zijn dood in 1933 parten bleef spelen. Duparc onderging in 1924 een operatie aan zijn oog wegens groene staar, die mislukte, waardoor hij gedeeltelijk blind werd. Door zijn onfortuinlijke ziektes werd hij vergeten, maar Duparc vond troost in zijn rotsvaste katholieke geloof.[1] Duparc is begraven op het beroemde kerkhof Père Lachaise in Parijs. Een plein in het 17e arrondissement in Parijs, nabij de 'Rue de Levis' is als eerbetoon naar hem vernoemd.

Werken

Duparc vernietigde veel van zijn werken, en liet slechts een veertigtal stukken na. In een markante brief aan zijn goede vriend en componist Jean Cras, over de vernietiging van zijn incomplete opera Roussalka uit 1922, schreef Duparc:

Après avoir vécu 25 ans dans un splendide rêve, toute idée de représentation m'était - je vous le répète - devenue odieuse. L'autre motif de cette destruction, que je ne regrette pas, c'est la complète transformation morale que Dieu a opéré en moi il y a 20 ans et qui en une seule minute a abolie toute ma vie passée. Dès lors, la Roussalka n'ayant aucun rapport avec ma vie nouvelle ne devait plus exister.[2]

Duparc werd eigenlijk als componist herontdekt rond 1960, toen er grote belangstelling ontstond voor de geschiedenis van de recente Franse muziek, die mede musicologisch nogal veel vernieuwingen had gebracht.

De stijl van Duparcs muziek is enerzijds een schoolvoorbeeld van de Frans-romantische traditie, anderzijds dankzij de toonschilderingen en het coloriet tevens vooruitblikkend op het impressionisme en de modernere stromingen. Duparc is het bekendst geworden door zijn 17 liederen op teksten van onder anderen Baudelaire, Gautier, Leconte de Lisle, en Goethe. Deze liederen zijn exemplarisch als vorm van het Lied en worden door velen gezien als behorend tot de top in hun genre.[3]

Werkenlijst

Duparc, 10 jaar, in 1858.
Duparc in uniform gedurende de Frans-Pruisische Oorlog in 1870.
Henri Duparc op middelbare leeftijd
Jaar Compositie opmerking Soort Werk
1863-65Six Rêveries pour pianoGedrukt, maar niet uitgegeven. Privécollectie van Mme. d'Armagnac, dochter van Duparc.Piano solo
1867Sonate pour violoncelle et pianoPremière in 1948. Privécollectie van Mme. d'Armagnac, dochter van Duparc.Cello & piano
1867-69Feuilles volantes, pour pianoPiano solo
1868Chanson tristeGepubliceerd als: Op. 2, nr. 4. Tekst van Jean Lahor.Zangstem & piano (Georkestreerd, 1912)
1868LamentoTekst van Théophile Gautier.Zangstem & piano
1869Le GalopGepubliceerd als: Op. 2, nr. 5. Tekst van Sully Prudhomme. (Uitgegeven in 1948).Zangstem & piano
1869Romance de MignonGepubliceerd als: Op. 2, nr. 3. Tekst van Victor Wilder, gebaseerd op « Kennst du das Land » van Goethe).Zangstem & piano
1869Sérénade florentineGepubliceerd als: Op. 2, nr. 2. Tekst van Jean Lahor.Zangstem & piano
1869SoupirGepubliceerd als: Op. 2, nr. 1. Tekst van Sully Prudhomme. Revisie in 1902.Zangstem & piano
1869Cinq mélodies, op. 2Zangstem & piano
1869Beaulieu, pour pianoPrivate collectie van Mme. d'Armagnac, dochter van Duparc.Piano solo
1869-70Au Pays où se fait la guerreText van Théophile Gautier. (Originele titel: Absence). Eindversie, 1911-13.Zangstem & piano (Georkestreerd, 1876)
1870L'Invitation au voyageTekst van Charles Baudelaire. Uitgegeven in 1872.Zangstem & piano (Georkestreerd, 1892-95)
1871La Fuite, duo pour soprano et ténor avec pianoGepubliceerd als: Op. 2, nr. 6.Duet voor zangstem & piano
1871La vague et la clocheTekst van François Coppée. Uitgegeven in 1873.Zangstem & piano (Georkestreerd)
1872Suite d'orchestre(Verloren gegaan).Orkestsuite
1872-82PhidyléTekst van Leconte de Lisle. Uitgegeven in 1889Zangstem & piano (Georkestreerd, 1891-92)
1873Laendler, suite de valses pour orchestre(Vernietigd).Orkestsuite
1873Laendler (versie voor 2 piano's)Twee piano's
1874Poème nocturne:
I. Aux étoiles - II. Lutins et follets - III. Duo: L’aurore
De delen II en III ontbreken, alleen I. Aux étoiles is bewaard.
Première in Paris op 11 april 1874 bij de Société Nationale de Musique Moderne.
Orkestwerk
1874ElégieTekst van Ellen MacSwinny(?) (vrouw van Duparc) naar Thomas Moore.Zangstem & piano
1874ExtaseTekst van Jean Lahor. Uitgegeven in 1882. Revisie in 1884.Zangstem & piano
1875LénoreGebaseerd op een gedicht van Burger.Symfonisch Gedicht
1875Lénore (versie voor 2 piano's, vierhandig)Twee piano's
1876-84La vie anterieureTekst van Charles Baudelaire.Zangstem & piano (Georkestreerd, 1911-12)
1877Suite pour le piano(Verloren gegaan).Piano solo
1879Le manoir de RosemondeTekst van Robert de BonniéresZangstem & piano (Georkestreerd, 1912)
1879-95Roussalka, opéra en trois actesOnvoltooid. Gebaseerd op Русалки (Rusalka), dramatisch gedicht van Aleksandr Poesjkin. (Vernietigd).Opera in 3 acten
1880SérénadeTekst van Gabriel Marc. Uitgegeven 1882.Zangstem & piano
1882Benedicat vobis DominusMotet voor 3 gemengde stemmen en orgel (of piano).Kerkmuziek
1883TestamentTekst van Paul Armand Silvestre. Uitgegeven in 1898.Zangstem & piano (Georkestreerd, 1900-02)
1884La vie antérieureTekst van Charles Baudelaire.Zangstem & piano (Georkestreerd, 1911-13)
1886RecueillementOnvoltooid. (Vernietigd).Zangstem & piano?
1892Danse lenteDeel uit Roussalka. Kopie door Ernest Ansermet. Bewaard door Éditions Salabert.Orkestwerk
1903Transcriptie van 2 orgelwerken van J.S. BachPreludium en fuga in e klein ("Kathedraal"), BWV 513
Preludium en fuga in a klein ("De Grote"), BWV 543
Twee piano's
1908Transcriptie van 6 orgelwerken van César FranckTwee piano's
1910Aux étoiles, pour pianoOok: versie voor piano vierhandig, & versie voor orgel. Revisie 1911.Piano solo
1911Aux étoilesEntr'acte voor een ongepubliceerd toneelwerk.Orkestwerk
(n.d.)Transcriptie van een orgelwerk van J.S. BachChorale Prélude et Fugue: In dir ist Freude, BWV 615
Privécollectie van Ernest Ansermet
Twee piano's

Bibliografie

Geschriften van Henri Duparc (in het Frans)
  • César Franck pendant le Siège de Paris, in « Revue musicale », Paris, December 1922.
  • Souvenirs de la Société Nationale, in « Revue de la Société internationale de Musique », Paris, December 1912.
Brieven (in het Frans)
  • Lettre à Chausson, in « Revue musicale », December 1925.
  • Duparc Henri: Une Amitié mystique, d'après ses lettres à Francis Jammes. (Preface and comments by G. Ferchault). Mercure de France, Paris, 1944.
  • Gérard, Y. (Ed.). Lettres de Henri Duparc à Ernest Chausson, in « Revue de Musicologie » (N° 38) 1956, p. 125.
  • Sérieyx, M.-L. (Ed.). Vincent d’Indy, Henri Duparc, Albert Roussel: lettres à Auguste Sérieyx. Lausanne, 1961.
Monografieën over Duparc (in het Frans)
  • Northcote, S. The Songs of Henri Duparc. London: D. Dobson, 1949. 124 pp.
  • Van der Elst, Dr. N. Henri Duparc: l’homme et son oeuvre. (Thesis). Paris: Université de Paris, 1972, & Utrecht, 1972.
  • Fabre, M. L'image de Henri Duparc dans sa correspondance avec Jean Cras. 1973.
Andere artikelen en geschriften over Duparc (in het Frans)
  • Fellot, H. Lieder français: Henri Duparc, in « Revue Musicale de Lyon ». Lyon, March 30, 1904.
  • Chantavoine, J. Henri Duparc, in « La Revue Hebdomadaire », Paris, May 5, 1906.
  • Aubry, G.-J. Henri Duparc, in « La vie musicale de Lausanne », Lausanne, February 1, 1908.
  • Jammes, Francis. L'Amour, les Muses et la Chasse, in « Mercure de France », Paris, 1922, p. 172 et al.
  • Fauré, Gabriel. Opinions musicales. Paris: Rieder, 1930.
  • Imbert, M. Henri Duparc, in « La Petite Maîtrise », Schola Cantorum de París, March 1933.
  • Ansermet, Ernest. Un émouvant témoignage sur la destinée d'Henri Duparc, in « Revue Musicale », Paris, April 1933.
  • Bréville, P. Henri Fouques Duparc 1848-1933, in « La Musique Française », Paris, May 1933.
  • Merle, F. Psychologie et Pathologie d'un artiste: Henri Duparc. Bordeaux: Imprimerie de l'Université (Bordeaux), 1933.
  • Oulmont, C. Henri Duparc, ou de L'Invitation au Voyage à la Vie éternelle. Paris: Desclée de Brouwer & Cie, 1935.
  • Oulmont, C. Un Duparc inconnu, in « Revue musicale », Paris, July-August 1935.
  • Stricker, R. Henri Duparc et ses mélodies. (Thesis). Paris: Conservatoire national de musique, 1961.
  • Rigault, J.-L. Les mélodies de Duparc, Autour de la mélodie française. Rouen, 1987, p. 71-86.
  • Stricker, R. Les mélodies de Duparc. Arles, 1996.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.