Halfvingergekko's

Halfvingergekko's[1] (Hemidactylus) zijn een geslacht van hagedissen die behoren tot de gekko's (Gekkota) en de familie Gekkonidae. Veel soorten worden wel huisgekko genoemd.

Halfvingergekko's
Europese tjitjak (Hemidactylus turcicus)
Taxonomische indeling
Rijk:Animalia (Dieren)
Stam:Chordata (Chordadieren)
Klasse:Reptilia (Reptielen)
Orde:Squamata (Schubreptielen)
Onderorde:Lacertilia (Hagedissen)
Infraorde:Gekkota (Gekko's)
Familie:Gekkonidae
Geslacht
Hemidactylus
Gray, 1825
Afbeeldingen op Wikimedia Commons
Halfvingergekko's op Wikispecies
Portaal    Biologie
Herpetologie

Er zijn in totaal 124 soorten, waarvan een aantal pas recentelijk wetenschappelijk zijn beschreven. Zes soorten werden in 2011 toegevoegd, elf in 2012, en één in 2013. Enkele soorten zijn wat bekender, zoals de Europese tjitjak en de huisgekko.

Kenmerken

Halfvingergekko's blijven over het algemeen klein, ongeveer 10 tot 20 centimeter inclusief de staart. De wetenschappelijke geslachtsnaam Hemidactylus is te danken aan de relatief smalle tenen (ἡμι-, hēmi- = half-, δάκτυλος, daktulos = teen), die zeer kleine hechtgleufjes hebben.

Leefwijze

Huisgekko's werken enorme hoeveelheden insecten weg, zoals kakkerlakken, huiskrekels en vliegen.

Alle soorten zijn nachtactief en schuilen overdag in boomspleten of tegen de schors, waar de camouflage vaak zeer geschikt voor is. Omdat een aantal soorten nog algemeen voorkomt, de mens niet wordt geschuwd en de gekko's in de kleinste spleet kunnen kruipen, duiken ze op de vreemdste plaatsen op. Het licht dat 's nachts door lampen en huizen wordt verspreid lokt insecten, en trekt dus indirect gekko's aan. De gekko plakt liefst verticaal tegen de muur met de kop naar beneden; geliefde plekken zijn bijvoorbeeld achter een kast of spiegel.

Verspreiding en leefgebied

Enkele soorten, met name de tjitjak (Hemidactylus frenatus), komen wereldwijd voor; Europa, Azië, Noord- en Zuid-Amerika, Australië en Afrika.

Zoals alle gekko's kunnen halfvingergekko's niet tegen lagere temperaturen en daarom komen zij in Europa bijvoorbeeld alleen voor rond de Middellandse Zee. Omdat het vrij eenvoudig in leven te houden hagedissen zijn, is een aantal soorten populair in het terrarium.

Galerij: bekende soorten

Taxonomie
Halfvingergekko's trekken zich weinig aan van de mens, dit exemplaar is op jacht in een lantaarnpaal waar insecten op afkomen.

Het geslacht Hemidactylus is steeds aan verandering onderhevig geweest zodat er verwarring kan ontstaan over een aantal soorten. De soort Hemidactylus albofasciatus bijvoorbeeld behoorde lange tijd tot het geslacht Teratolepis, dat tegenwoordig net meer wordt erkend. De vroegere soort Teratolepis fasciata werd ook tot het geslacht Hermidactylus toegewezen maar dit geslacht had al een soort met de naam fasciatus. Daarom is de vroegere soort Teratolepis fasciata hernoemd naar Hemidactylus imbricatus.[2]

Soorten

Geslacht Hemidactylus

  • Soort Hemidactylus aaronbaueri
  • Soort Hemidactylus agrius
  • Soort Hemidactylus albituberculatus
  • Soort Hemidactylus albivertebralis
  • Soort Hemidactylus albofasciatus
  • Soort Hemidactylus albopunctatus
  • Soort Hemidactylus alkiyumii
  • Soort Hemidactylus anamallensis
  • Soort Hemidactylus angulatus
  • Soort Hemidactylus ansorgii
  • Soort Hemidactylus aporus
  • Soort Hemidactylus aquilonius
  • Soort Hemidactylus arnoldi
  • Soort Hemidactylus barbierii
  • Soort Hemidactylus barodanus
  • Soort Hemidactylus bavazzanoi
  • Soort Hemidactylus bayonii
  • Soort Hemidactylus beninensis
  • Soort Hemidactylus bouvieri
  • Soort Hemidactylus bowringii
  • Soort Hemidactylus brasilianus
  • Soort Brooks tjitjak (Hemidactylus brookii)
  • Soort Hemidactylus citernii
  • Soort Hemidactylus craspedotus
  • Soort Hemidactylus curlei
  • Soort Hemidactylus dawudazraqi
  • Soort Hemidactylus depressus
  • Soort Hemidactylus dracaenacolus
  • Soort Hemidactylus echinus
  • Soort Hemidactylus endophis
  • Soort Hemidactylus fasciatus
  • Soort Hemidactylus festivus
  • Soort Hemidactylus flaviviridis
  • Soort Hemidactylus forbesii
  • Soort Hemidactylus foudaii
  • Soort Tjitjak (Hemidactylus frenatus)
  • Soort Hemidactylus funaiolii
  • Soort Hemidactylus garnotii
  • Soort Hemidactylus giganteus
  • Soort Hemidactylus gleadowi
  • Soort Hemidactylus gracilis
  • Soort Hemidactylus granchii
  • Soort Hemidactylus graniticolus
  • Soort Hemidactylus granosus
  • Soort Hemidactylus granti
  • Soort Hemidactylus greeffii
  • Soort Hemidactylus gujaratensis
  • Soort Hemidactylus hajarensis
  • Soort Hemidactylus homoeolepis
  • Soort Hemidactylus hunae
  • Soort Hemidactylus imbricatus
  • Soort Hemidactylus inexpectatus
  • Soort Hemidactylus inintellectus
  • Soort Hemidactylus isolepis
  • Soort Hemidactylus jubensis
  • Soort Hemidactylus jumailiae
  • Soort Hemidactylus kamdemtohami
  • Soort Hemidactylus karenorum
  • Soort Hemidactylus klauberi
  • Soort Hemidactylus kundaensis
  • Soort Hemidactylus kushmorensis
  • Soort Hemidactylus laevis
  • Soort Hemidactylus lamaensis
  • Soort Hemidactylus lankae
  • Soort Hemidactylus laticaudatus
  • Soort Hemidactylus lavadeserticus
  • Soort Hemidactylus lemurinus
  • Soort Hemidactylus leschenaultii
  • Soort Hemidactylus longicephalus
  • Soort Hemidactylus lopezjuradoi
  • Soort Hemidactylus luqueorum
  • Soort Huisgekko (Hemidactylus mabouia)
  • Soort Hemidactylus macropholis
  • Soort Hemidactylus maculatus
  • Soort Hemidactylus makolowodei
  • Soort Hemidactylus masirahensis
  • Soort Hemidactylus matschiei
  • Soort Hemidactylus megalops
  • Soort Hemidactylus mercatorius
  • Soort Hemidactylus mindiae
  • Soort Hemidactylus modestus
  • Soort Hemidactylus muriceus
  • Soort Hemidactylus newtoni
  • Soort Hemidactylus ophiolepis
  • Soort Hemidactylus ophiolepoides
  • Soort Hemidactylus oxyrhinus
  • Soort Hemidactylus palaichthus
  • Soort Hemidactylus parvimaculatus
  • Soort Hemidactylus paucituberculatus
  • Soort Hemidactylus persicus
  • Soort Hemidactylus pieresii
  • Soort Hemidactylus platycephalus
  • Soort Platstaartgekko (Hemidactylus platyurus)
  • Soort Hemidactylus prashadi
  • Soort Hemidactylus principensis
  • Soort Hemidactylus pseudomuriceus
  • Soort Hemidactylus puccionii
  • Soort Hemidactylus pumilio
  • Soort Hemidactylus reticulatus
  • Soort Hemidactylus richardsonii
  • Soort Hemidactylus robustus
  • Soort Hemidactylus romeshkanicus
  • Soort Hemidactylus ruspolii
  • Soort Hemidactylus saba
  • Soort Hemidactylus sataraensis
  • Soort Hemidactylus scabriceps
  • Soort Hemidactylus shihraensis
  • Soort Hemidactylus sinaitus
  • Soort Hemidactylus smithi
  • Soort Hemidactylus somalicus
  • Soort Hemidactylus squamulatus
  • Soort Hemidactylus stejnegeri
  • Soort Hemidactylus tanganicus
  • Soort Hemidactylus tasmani
  • Soort Hemidactylus taylori
  • Soort Hemidactylus tenkatei
  • Soort Hemidactylus thayene
  • Soort Hemidactylus treutleri
  • Soort Hemidactylus triedrus
  • Soort Hemidactylus tropidolepis
  • Soort Europese tjitjak (Hemidactylus turcicus)
  • Soort Hemidactylus ulii
  • Soort Hemidactylus vietnamensis
  • Soort Hemidactylus yerburii

Bronvermelding
Geslachten van de familie Gekkonidae (soortenlijst)

Afroedura · Afrogecko · Agamura · Ailuronyx · Alsophylax · Altiphylax · Blaesodactylus · Bunopus · Calodactylodes · Chondrodactylus · Christinus · Cnemaspis · Colopus · Crossobamon · Cryptactites · Cyrtodactylus · Cyrtopodion · Dixonius · Ebenavia · Elasmodactylus · Geckoella · Geckolepis · Gehyra · Gekko · Goggia · Hemidactylus · Hemiphyllodactylus · Heteronotia · Homopholis · Lepidodactylus · Luperosaurus · Lygodactylus · Matoatoa · Mediodactylus · Microgecko · Nactus · Narudasia · Pachydactylus · Paragehyra · Paroedura · Perochirus · Phelsuma · Pseudoceramodactylus · Pseudogekko · Ptenopus · Ptychozoon · Rhinogecko · Rhoptropella · Rhoptropus · Stenodactylus · Tenuidactylus · Tropiocolotes · Urocotyledon · Uroplatus

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.