Gespecialiseerde organisatie van de Verenigde Naties

Er zijn twintig gespecialiseerde organisaties, die verdeeld kunnen worden in vier groepen.

Internationaal Atoomenergieagentschap

Het Internationaal Atoomenergieagentschap (IAEA) is een intergouvernementeel forum voor wetenschappelijke en technische samenwerking op het gebied van nucleaire technologie en het vreedzaam gebruik daarvan. Het IAEA is opgericht in 1957 op voorstel van de Amerikaanse president Dwight D. Eisenhower, na zijn Atomen voor Vrede-toespraak, in 1953 voor de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties, waarin hij pleitte voor een internationaal lichaam om atoomenergie te onderzoeken en ontwikkelen. Tegenwoordig zijn 136 landen lid van het IAEA.

De International Civil Aviation Organization (Internationale Burgerluchtvaartorganisatie) is opgericht in 1947 en heeft als doel de principes en standaarden voor de internationale luchtvaart op te stellen ter verbetering van het luchtverkeer. De ICAO werd op 7 april 1947 officieel opgericht uit een besluit van de Convention on International Civil Aviation, beter bekend als de Conventie van Chicago in november 1944. De, dankzij de Tweede Wereldoorlog, plotselinge vooruitgang in de luchtvaart toonde de behoefte aan internationale standaarden voor, en afspraken over luchtverkeer.

Het Internationaal Fonds voor Landbouwontwikkeling is een gespecialiseerde organisatie opgericht in 1977 als reactie op de slechte toestand in de Sahel. Het primaire doel van de organisatie is "...het leveren van directe ondersteuning en de mobilisatie van additionele goederen en diensten voor programma's die speciaal ontworpen zijn om de economische ontwikkeling van arme boeren te steunen, voornamelijk door het bevorderen van efficiënt gebruik van de bodem en het ontwikkelen van activiteiten naast de landbouw".

De International Labour Organization (Internationale Arbeidsorganisatie) is een gespecialiseerd agentschap en houdt zich bezig met arbeidsvraagstukken. De zetel van de organisatie is in Genève. De organisatie is opgericht in 1919 als uitvloeisel van de vredesonderhandelingen na de Eerste Wereldoorlog. Oorspronkelijk was het dan ook een agentschap van de Volkenbond. Na de ondergang van de Volkenbond als gevolg van het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog werd de ILO een agentschap van de VN. Het huidige handvest van de Internationale Arbeidsorganisatie is vastgesteld in 1944 in de Verklaring van Philadelphia.

Het International Maritime Organisation (IMO; Internationale Maritieme Organisatie) is een organisatie die zorgt voor het coördineren van overheden en de scheepvaartindustrie, om maritieme veiligheid te verbeteren en om watervervuiling te voorkomen en te verminderen. Het is niet altijd een onderdeel van de Verenigde Naties geweest. Het concept van het IMO werd ontwikkeld na de ramp met de RMS Titanic.

De International Telecommunication Union (ITU) is een internationale organisatie opgericht om op het gebied van radio en telecommunicatie internationale standaarden vast te stellen. De voornaamste taken zijn het standaardiseren, het toewijzen van het frequentiespectrum, en het vaststellen van de wijze waarop nationale telefoonnetwerken onderling moeten worden gekoppeld om internationaal telefoonverkeer mogelijk te maken.

De Food and Agricultural Organisation (Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties) is een organisatie die tot doel heeft om de honger in de wereld te bestrijden. Het hoofdkwartier van de FAO is gevestigd in Rome. De organisatie werd in 1945 opgericht in de stad Quebec in Canada. In 1951 verhuisde het hoofdkwartier van Washington D.C. naar Rome. De FAO wil voornamelijk plattelandsgebieden helpen ontwikkelen.

UNESCO

United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO) is een organisatie met als doel het waarborgen van vrede en veiligheid door de samenwerking tussen de verschillende lidstaten op het vlak van onderwijs, wetenschap, cultuur en communicatie. UNESCO is opgericht op 16 november 1945; het hoofdkantoor staat in Parijs.

United Nations Industrial Development Organization (UNIDO) is een gespecialiseerde organisatie, met een hoofdkantoor in Wenen, Oostenrijk. Het primaire doel van de organisatie is het bevorderen, promoten en versnellen van de industriële ontwikkeling in ontwikkelingslanden.

De Wereldpostunie (Engels: Universal Postal Union; Frans: Union Postale Universelle), ook wel Wereldpostvereniging of UPU genaamd, is een internationale organisatie die de verschillende postovergangen tussen lidstaten controleert. De Wereldpostunie is dan ook verantwoordelijk voor het wereldwijd vertakte postnetwerk. Iedere lidstaat gaat dan ook akkoord met de regels voor het internationaal postverkeer. Het is de tweede oudste nog bestaande internationale organisatie, na de Internationale Telecommunicatie-unie.

De Wereldbank is een organisatie die, net als het Internationaal Monetair Fonds (IMF), na de Tweede Wereldoorlog (27 december 1945) werd opgericht in het kader van het Marshallplan. Het is een internationale organisatie die leningen, giften en technische ondersteuning biedt om ontwikkelingslanden te helpen hun armoedebestrijdingsplannen uit te voeren. De financiële steun van de Wereldbank kan worden gebruikt voor veel verschillende zaken, van structurele hervormingen van de gezondheids- en onderwijssector van een land, tot milieu- en infrastructuurprojecten zoals dammen, wegen en nationale parken.

De World Health Organisation (Wereldgezondheidsorganisatie) is een organisatie gevestigd in Genève met als doel wereldwijde aspecten van de gezondheidszorg in kaart te brengen, activiteiten op het gebied van de gezondheidszorg te coördineren en de gezondheid van de wereldbevolking te bevorderen. De WHO is op 7 april 1948 opgericht door de lidstaten om de wereldgezondheid te garanderen.

De Wereld Meteorologische Organisatie is opgericht in 1951 onder toezicht van de lidstaten en met 185 leden (waaronder Nederland met het KNMI) en België met het KMI) is de organisatie actief op het gebied van weer, klimaat en water (onder andere weersvoorspelling en het onderzoek naar de invloeden van het weer en op het weer).

De Wereldorganisatie Intellectuele Eigendom (WIPO) is een internationale organisatie gewijd aan het beschermen van intellectuele monopolies. WIPO heeft 177 lidstaten en beheert 21 internationale verdragen. Het hoofdkwartier bevindt zich in Genève, Zwitserland. Sinds 1974 is de WIPO onderdeel van de Verenigde Naties.