Garrett Hardin

Hardin kreeg een diploma in de zoölogie aan de universiteit van Chicago in 1936 en een PhD in microbiologie aan de Stanford University in 1941. In 1946 zou hij naar de universiteit van Californië gaan, waar hij later ook de positie van hoogleraar Menselijke ecologie (human ecology) verkreeg. Deze zou hij bekleden van 1963 tot aan zijn pensioen in 1978.

Het belangrijkste thema van zijn werk zou het probleem van menselijke overbevolking zijn. Daarom schrijf hij ook over andere controversiële onderwerpen zoals abortus, immigratie en sociobiologie.

Zowel Hardin, die aan een hartafwijking leed, als zijn vrouw Jane, die aan ALS leed, waren leden van de Compassion & Choices-organisatie, en geloofden dus ook in het feit dat elk mens vrij is in het kiezen van het moment waarop hij of zij wil sterven. Beiden zouden dan ook zelfmoord plegen in hun huis in Santa Barbara kort na hun 62e huwelijksverjaardag. Hij werd 88 jaar en zijn vrouw 81.[1]

Het meest bekend is Hardin voor zijn artikel The Tragedy of the Commons (1968), verschenen in Science. Hierin betoogt Hardin dat het probleem van overbevolking een onvermijdelijk en onoplosbaar probleem is. Hij reageert dan ook fel tegen traditionele opvattingen, al zou een wereld met meer mensen onvoorwaardelijk (een symptoom van) een betere wereld zijn. Voornamelijk verwijst hij hierbij naar het klassieke idee, zo geformuleerd door Jeremy Bentham van "het grootste goed voor het grootste aantal". Hardin verwerpt dit ideaal als onmogelijk, enerzijds omdat het een wiskundige onmogelijkheid is twee variabelen geheel te optimaliseren, anderzijds omdat men hierbij vergeet dat de aarde maar een beperkte draagkracht heeft.

Hardin betoogt dat we vandaag de dag oog in oog staan met een grote catastrofe, namelijk die van "de tragedie van de meent". Hardin beschrijft het als volgt:

"Picture a pasture open to all. It is to be expected that each herdsman will try to keep as many cattle as possible on the commons. Such an arrangement may work reasonably satisfactorily for centuries because tribal wars, poaching, and disease keep the numbers of both man and beast well below the carrying capacity of the land. Finally, however, comes the day of reckoning, that is, the day when the long-desired goal of social stability becomes a reality. [...] As a rational being, each herdsman seeks to maximize his gain. Explicitly or implicitly, more or less consciously, he asks, “What is the utility to me of adding one more animal to my herd?
[...] the rational herdsman concludes that the only sensible course for him to pursue is to add another animal to his herd. And another; and another…. [...] Each man is locked into a system that compels him to increase his herd without limit–in a world that is limited. Ruin is the destination toward which all men rush, each pursuing his own best interest in a society that believes in the freedom of the commons. Freedom in a commons brings ruin to all."[2]

Hardin stelt dat dit nu net ook zo bij het probleem van overbevolking is: de mensen zelf zien er geen kwaad in dat er een extra kind bij komt, maar op collectieve schaal leidt dit echter tot catastrofale problemen. Het gaat hier dus in feite om een vrijbuitersprobleem.Dit probleem dat Hardin hier aankaart is daarnaast ook een breder probleem dan louter een van overbevolking, het is bijvoorbeeld ook toepasbaar op de luchtvervuiling of de visvangst.

In 1974 publiceert Hardin het artikel Living on a Lifeboat in het tijdschrift BioScience, waarin hij de problematiek nog wat verscherpt. Hij betoogt dat voedselhulp aan ontwikkelingslanden met hongersnoden enkel zou bijdragen tot de overbevolking, dat Hardin net aanduidt als het grondprobleem van de hongersnood in die landen zelf. Dit wordt ook wel beschreven als het ratchet effect. Hardin concludeert dan ook, dat het een onmogelijke taak is om alle mensen in de wereld te redden, en stelt dus dat we moeten kiezen. Zo verwerpt hij de in zijn ogen klassieke metafoor voor de aarde als een "ruimteschip" waarin iedereen zijn eigen kamertje en deel heeft als misleidend en fout. Het suggereert immers dat er een kapitein zou zijn, maar die ontbreekt volgens Hardin. Hij stelt dan ook een alternatieve metafoor voor, namelijk die van de reddingsboot:

"Metaphorically, each rich nation can be seen as a lifeboat full of comparatively rich people. In the ocean outside each lifeboat swim the poor of the world, who would like to get in, or at least share some of the wealth. What should the lifeboat passengers do?"[3]

Op deze wijze lijkt er dan ook geen adequate oplossing te zijn voor de voedselproblematiek, eens men het in het licht ziet van het probleem van overbevolking. Als men uit morele plicht tracht zo veel mogelijk mensen te redden, zal dit onvermijdelijk resulteren in het feit dat de eigen boot gaat zinken. De mensen op zo'n reddingsboot moeten dus kiezen welke mensen het kan helpen en welke het niet kan helpen.

In dit werk verbindt hij deze problematiek ook met die rond migratie: waar voedselhulp inhoudt dat men het voedsel naar de mensen brengt, is migratie net het omgekeerde, je brengt de mensen naar het voedsel. Hardin pleit dus voor herziende maatregelen in het migratiebeleid van Amerika, want een onbegrensde migratie kan immers evengoed leiden tot een onomkeerbare overbevolking.

In Living Within Limits (1993), een werk dat hij beschreef als een synthese van al zijn vorige werken, betoogt Hardin dat de natuurwetenschappen gebaseerd zijn op het concept van een limiet of grens (zoals bijvoorbeeld de lichtsnelheid), terwijl menswetenschappen zoals economie net gebaseerd zijn op concepten zonder limieten. Hij stelt vast dat de voornaamste wetenschappelijke debatten rond milieukwesties gevoerd worden tussen enerzijds natuurwetenschappers zoals Paul R. Ehrlich, en economen zoals Julian Simon. Hij keurt in dit werk ook alle ideeën van verdere groei af, en stelt dat zulke modellen uiteindelijk zullen falen.

Een bijzonder werk in het oeuvre van Hardin is misschien wel het kleine boekje Promethean Ethics (1980). Dit is niet zozeer een ecologisch werk, zoals zijn meeste werken, maar eerder een soort filosofische reflectie over wat ethiek nu net moet inhouden. Hierin betoogt Hardin voor een nieuw soort ethiek, namelijk de "Prometheusiaanse ethiek". Net als Prometheus voorziet dat Pandora niets dan onheil kan brengen, zo moeten wij ook een ethiek opstellen die verder in de toekomst kijk dan vandaag de dag het geval is. Hij heeft hierbij dan ook kritiek op een ethiek zoals die terug te vinden is in het werk van Martin Buber, namelijke een ethiek louter gericht op het nu.

Verder heeft hij ook nog kritiek op het hedendaagse vooruitgangsgeloof, zeker op technisch vlak, die volgens Hardin de leuze van "Experiment now – Repent later"[4] hanteert. Verder bespreekt hij ook nog de rol van de dood in deze ethiek en onze samenleving, en het principe van triage, dat hij in verband brengt met zijn eerdere werk.

• The Garrett Hardin Society - met interviews met Hardin zelf in tekst en video formaat.