Extremely Large Telescope

De Extremely Large Telescope (ELT) is een extreem grote telescoop in opbouw, ontworpen door de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO). De hoofdspiegel krijgt een diameter van 39 m, met een effectief oppervlak van 1116 m2.[1] Op 26 april 2010 besloot de ESO dat de E-ELT gestationeerd zal worden op de Cerro Armazones in Chili.[2]. In 2017 is de naam van de telescoop veranderd van European Extremely Large Telescope (E-ELT) naar ELT[3].

artistieke impressie van de ELT
De fundering van de ELT (Oktober 2018)
Montage die de grootteverhouding toont tussen de ELT (links), de VLT-koepels (midden) en de Brandenburger Tor (rechts).
Model van de reusachtige en gecompliceerde structuur binnen de ELT-koepel.
Nachtelijke panoramafoto van de locatie waar de ELT gebouwd gaat worden.

Doelstellingen en planning

De ESO koos voor de ELT nadat een haalbaarheidsonderzoek had uitgewezen dat de Overwhelmingly Large Telescope met een diameter van 100 meter 1 miljard euro zou kosten en veel te complex zou zijn. Bij de huidige fabricagetechnieken kan een enkelvoudige spiegel hooguit ca. 8 m in diameter zijn. De in grootte eerstvolgende telescopen zijn de Gran Telescopio Canarias en de Southern African Large Telescope, die gesegmenteerde hexagonale spiegels hebben met een diameter van meer dan 10 m.

Voor de ELT is gekozen voor een hoofdspiegel met een apertuur van aanvankelijk 42 m; in 2011 is besloten dat dit 39,3 m wordt. De spiegel wordt opgebouwd uit 798 hexagonale segmenten van elk circa 1,4 m breed en 5 cm dik.[1] De secundaire spiegel krijgt een diameter van 4,2 m. De telescoop krijgt adaptieve optiek (AO), om atmosferische verstoringen van het invallende licht te corrigeren.

De telescoop krijgt in totaal vijf spiegels. De reflectiecoëfficiënt van de gebruikelijke aluminiumlaag is 0,85. Na reflectie aan vijf spiegels is de totale reflectiecoëfficiënt dus nog maar 0,855 ≈ 0,44. Om toch nog voldoende lichtsterkte te krijgen, wordt dan ook geen aluminium gebruikt, maar zogenaamde „protected silver”.[4]

Het is de bedoeling dat er onder meer twee Nasmythbrandpunten en één coudébrandpunt komen, elk met een instrumentatieruimte van ruwweg de grootte van een tennisbaan.[5]

De koepel krijgt een diameter van ca. 100 m en een hoogte van ca. 80 m.[6]

Doel van de ELT is het heelal nog gedetailleerder te bestuderen dan met de ruimtetelescoop Hubble mogelijk is. Met een spiegel van ca. 39 m zou de atmosfeer van exoplaneten bestudeerd kunnen worden.

Vanwege de concurrentie van vergelijkbare projecten (vooral de Thirty Meter Telescope en de Giant Magellan Telescope) kon de beslissing voor de bouw van de ELT niet worden uitgesteld tot na 2010.[7] Met de bouw is begonnen in 2014 en men verwacht dat de telescoop in 2024 zijn eerste licht kan krijgen[8]. De ontwikkelfase van de anastigmaat met vijf spiegels (€ 57 miljoen) wordt volledig gefinancierd uit het ESO-budget. De bouwkosten zijn begroot op € 960 miljoen (inclusief de eerste instrumentatie). Voor de bouw is circa € 350 miljoen beschikbaar binnen het bestaande budget voor tien jaar. Een van de doelen van de voorbereidingsfase is de mogelijkheden te onderzoeken voor additionele financiering.

Locatie

Op 26 april 2010 besloot de ESO dat de ELT gestationeerd zal worden op de Cerro Armazones in Chili.[2] Andere locaties die overwogen zijn, waren Cerro Macon, Salta in Argentinië, Observatorium Roque de los Muchachos op de Canarische Eilanden en locaties in Zuid-Afrika, Marokko en op Antarctica.

Zie ook

Vergelijking met andere telescopen

Referenties
  1. (en) The E-ELT in numbers
  2. E-ELT-locatie vastgesteld – De grootste telescoop ter wereld komt op Cerro Armazones in Chili[dode link]
  3. https://www.eso.org/public/announcements/ann17031/
  4. http://www.eso.org/sci/facilities/eelt/science/drm/tech_data/telescope/
  5. http://www.eso.org/sci/facilities/eelt/telescope/design/
  6. http://www.eso.org/sci/facilities/eelt/telescope/dome/
  7. Astronet, 2008, The astronet Infrastructure Roadmap: A Strategic Plan for European Astronomy, p. 43
  8. http://www.eso.org/public/news/eso1419/
Zie de categorie European Extremely Large Telescope van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.