Deense Volkskerk

Kerkje in Holte

De Deense Volkskerk telt in totaal 11 bisdommen (Stift), inclusief een Groenlands bisdom. In Denemarken telt de kerk 104 dekenaten en 2.123 Sogns (parochies).[4] Het Faeröer bisdom werd in 2008 zelfstandig.

De parochies worden bestuurd door een parochieraad die voor een termijn van vier jaar wordt gekozen.

De Bijbel die tijdens de kerkdienst wordt gebruikt is een herziening die dateert uit 1992. De koningin, als hoofd van de kerk, gaf opdracht tot de herziening. Het liedboek dat wordt gebruikt verscheen in 2003.

De doctrine van de Deense Volkskerk is gebaseerd op de drie oecumenische geloofsbelijdenissen en de Lutherse belijdenisgeschriften:

• Apostolicum
• Geloofsbelijdenis van Nicea-Constantinopel
• Geloofsbelijdenis van Athanasius
• Confessio Augustana
• Kleine Catechismus van Luther

Binnen de Deense Volkskerk zijn een aantal stromingen waarneembaar (Kerkelijke verenigingen), waarvan de belangrijkste zijn: een liberale of gematigde stroming, een piëtistische stroming (Indre Mission[5]) en een existentialistische stroming (Tidehverv) die zich baseert op het gedachtegoed van Søren Kierkegaard.

De Deense Volkskerk is een liturgisch kerkgenootschap, wat wil zeggen dat tijdens de eredienst de liturgische handelingen een voorname plaats innemen. Tijdens de kerkdienst zijn er drie lezingen: één uit het Oude Testament, één uit een epistel (of een ander boek uit het Nieuwe Testament, behalve het Evangelie) en één uit het Evangelie. De preek, die volgt op de lezingen, neemt een centrale plaats in. Na de preek volgt vrijwel altijd de eucharistieviering. Er bestaat een speciaal avondmaalformulier, maar voorgangers zijn vrij om een ander formulier te gebruiken.

De Deense Volkskerk kent twee sacramenten, de doop en de eucharistie (Avondmaal). In het verleden werd er van de gelovigen verlangd om te biechten (individueel of door middel van een schuldbelijdenis door de parochiegemeenschap) alvorens aan het avondmaal deel te nemen. Naast Doop en Avondmaal kent men ook andere zichtbare handelingen waarvoor speciale liturgieën bestaan: vormsel, huwelijk, de inzegening van een burgerlijk huwelijk en een kerkelijke uitvaart.

Een zogenaamde nooddoop mag worden uitgevoerd door iedere christen.

• Vrouwelijke geestelijken. Het priesterambt is in 1948 opengesteld voor vrouwen, hoewel er geestelijken zijn die dit in strijd vinden met de Bijbel. In 1995 werd de eerste vrouwelijke bisschop gewijd.
• Inzegenen van homorelaties. Het inzegenen van homorelaties ligt erg gevoelig. Sinds 1989 bestaat er in Denemarken het geregistreerd partnerschap voor homoseksuelen, waarna de kerk in 1993 een onderzoekscommissie instelde. In 1997 werd een compromis bereikt: het huwelijk was een instelling van Godswege voor man en vrouw, maar dit houdt niet in dat homorelaties niet zouden kunnen worden ingezegend door een geestelijke. Overigens wil dit niet zeggen dat priesters verplicht zijn om een homorelatie in te zegenen, de gewetensvrijheid blijft gewaarborgd. Ongeveer dertig procent van de geestelijkheid weigert om homorelaties in te zegenen.
• Inzegenen van homohuwelijken. Vanaf 15 juni 2012 is het mogelijk dat twee mensen van hetzelfde geslacht met elkaar trouwen, zowel in de kerk als in het gemeentehuis. Tegelijkertijd met deze wet werd unaniem het wetsvoorstel aangenomen dat een priester het trouwen van homoseksuelen moet kunnen weigeren. Een meerderheid van zestig procent van de geestelijkheid is tegen het inzegenen van een homohuwelijk.
• Inzegenen van huwelijken waarvan één of allebei de partners gescheiden is/zijn. Hier bestaat weinig verzet tegen, hoewel er priesters zijn die zich hiertegen verzetten.

Folkekirken heeft een eigen ministerie vertegenwoordigd in de regering; (da) (Kirkeministeriet). Ieder geboren kind wordt in de lokale kerk ingeschreven in het geboorteregister. Ook wordt het kind lid van de Volkskerk, tenzij men dit aangeeft niet te wensen. Ieder lid van de Volkskerk betaalt automatisch ook kerkbelasting (Kirkeskat). De hoogte ervan is afhankelijk van de gemeente waar men woont, en het belastbaar inkomen. Gemiddeld gaat het om ongeveer 0,87% van het belastbaar inkomen (2020).[6]

• Kaj Munk (1898 - 1944). Dominee, toneelschrijver. Moest zijn ageren tegen het nazisme met de dood bekopen.