Circuit Zandvoort
Circuit Zandvoort (voorheen Circuit Park Zandvoort) is een circuit voor voornamelijk autoraces dat zich in de duinen ten noorden van Zandvoort bevindt, vlak bij de zee. Tussen 1952 en 1985 was het circuit met tussenpozen de locatie van de Grand Prix Formule 1 van Nederland. Vanaf 2020 keert de race terug op het circuit.
Circuit Zandvoort
| ||||
Locatie | ||||
Tijdzone | UTC+1 | |||
Eigenaar | Menno de Jong Bernhard van Oranje (Nassau)(Prins van Oranje) | |||
Geopend | 1948 | |||
Architect | John Hugenholtz | |||
Evenementen | Formule 1 Formule 2 FIA Formule 3 Porsche Supercup Paasraces Pinksterraces ADAC GT Masters Historic grand prix Trophy (Trophy of the Dunes) Jumbo Racedagen Finaleraces World Touring Car Cup | |||
Lengte | 4,252 km | |||
Bochten | 15 | |||
Snelste ronde | 1:22.849 ( | |||
|
Geschiedenis
Eerste races
De eerste plannen voor een circuit in Zandvoort stammen uit 1930. Het duurde tot 3 juni 1939 toen voor het eerste een autorace werd gereden op een stratencircuit van Zandvoort. Deze race ging onder meer over de Van Lennepweg, die nu nog een van de belangrijkste toevoerwegen is naar het huidige circuit.
Hoewel de Tweede Wereldoorlog uitbrak, bracht het succes van die races de Zandvoortse burgemeester ertoe om plannen te ontwikkelen voor een circuit. Het verhaal gaat dat de burgemeester van Zandvoort in een poging vrijstelling voor dwangarbeid te krijgen voor de bevolking van Zandvoort, een overeenkomst sloot met de Duitse bezetter. De Duitsers mochten een brede, rechte weg dwars door Zandvoort aanleggen, die na de oorlog als paradeweg kon dienen. Later werd deze weg samen met enkele andere wegen door de Duitse bezetters gebruikt om de kustverdedigingswerken te bereiken. Na de oorlog werden enkele van deze wegen verbreed en samengevoegd. Met advies van Sammy Davis, winnaar van de 24 uur van Le Mans uit 1927, werd een racecircuit ontwikkeld.
Op 7 augustus 1948 vond de eerste autorace, toen nog onder de naam Grand Prix van Zandvoort, plaats op het circuit van Zandvoort. De race werd gewonnen door de Thaise prins Bira in een oude Maserati. Tweede en derde werden de Britse coureurs Tony Rolt en Reg Parnell. In het volgende jaar werd de wedstrijd gereden volgens de regels van de Formule 1. Deze wedstrijd werd gewonnen door Luigi Villoresi in een Alfa Romeo.
Op 28 augustus 1948 werd de eerste motorrace gehouden op het circuit. In het jaar erop won Luigi Villoresi de autorace in een Alfa Romeo.
Vanaf 1950 heette de Grand Prix officieel de Grote Prijs van Nederland (Dutch Grand Prix). Maar het zou nog tot 1952 duren voordat de Grand Prix van Nederland deel zou uitmaken van het officiële Wereldkampioenschap Formule 1. Vrijwel jaarlijks tot halverwege de jaren 80 zou de Grand Prix van Nederland deel uitmaken van de Formule 1.
Wereldkampioenschap Formule 1
De Grand Prix van Nederland stond bekend als een wedstrijd waarin een beroep werd gedaan op de vaardigheden van de coureurs. Met name de Tarzanbocht, aan het einde van het rechte stuk, bood een mogelijkheid voor inhaalmanoeuvres.
Een bekend beeld uit de Grand Prix van Nederland vormt de ronde die Gilles Villeneuve op drie wielen reed in 1979. Verder stond de Grand Prix van Nederland bekend om de aanhoudende protesten van milieubewegingen.
Veelvuldige winnaars waren Jim Clark (vier maal), Jackie Stewart (driemaal) en Niki Lauda (driemaal). In 1961 behalen alle 15 auto's de eindstreep zonder een pitstop. In 1979 overleefde Derek Daly een crash in de Tarzanbocht, waarbij hij met zijn Tyrrell boven op de vangrail terechtkwam.
De laatste officiële autorace in de F1 op Circuit Zandvoort in de twintigste eeuw werd op 25 augustus 1985 verreden. De wedstrijd, bestaande uit 297,6 km verdeeld over 70 ronden, werd gewonnen door Niki Lauda.
In mei 2019 werd bekend dat de Grand Prix van Nederland vanaf het seizoen 2020 na een afwezigheid van 35 jaar terugkeert op het Circuit Zandvoort.[1]
DTM
Tussen 2001 en 2018 was het Circuit Zandvoort gastheer van de enige Nederlandse race in de Deutsche Tourenwagen-Masters. Vanaf 2019 is de race vervangen door een ronde op het TT-Circuit Assen.
A1 Grand Prix
In 2006 werd na 21 jaar opnieuw een Grand Prix verreden op het circuit. De A1 Grand Prix klasse deed dit jaar het Nederlandse circuit aan als openingsrace van het seizoen. Ondanks een rel, die ontstond nadat Jos Verstappen vervangen werd door Jeroen Bleekemolen, was de opkomst groot. In 2007 en 2008 keerde de klasse terug op het duincircuit.
Na 2008 zou de A1 Grand Prix Zandvoort verlaten, en in actie komen op het TT-Circuit Assen. Vanwege het faillissement van de klasse werd deze race echter nooit verreden, en blijft de A1 Grand Prix of Nations the Netherlands 2008 de laatste Grand Prix op Nederlandse bodem.
WTCC
In 2007 werd eenmalig een race om het World Touring Car Championship (WTCC) gehouden. Winnaars werden Alain Menu voor Chevrolet en Gabriele Tarquini voor Seat.
Masters of Formula 3
Op het circuit werd jaarlijks de Masters of Formula 3 verreden. De race, waarin Formule 3-teams uit verschillende Europese kampioenschappen tegen elkaar uitkwamen, werd gezien als een van de belangrijkste races in de Formule 3-klasse. Naast de Masters of Formula 3 waren er slechts een beperkt aantal races waarbij er een cross-over van kampioenschappen is; dit gebeurde onder andere bij de Formule 3-race in Monaco, de Korea F3 Super Prix en de Macau F3 Grand Prix.
In 2007 en 2008 werd de race verreden op het Belgische Circuit Zolder, aangezien op Zandvoort het maximale aantal geluidsdagen met de komst van de A1 Grand Prix overschreden werd. Vanaf 2009 keerden de Masters weer terug in Zandvoort. In 2017 werd het evenement oorspronkelijk eenmalig afgelast vanwege de reglementen binnen het Europees Formule 3-kampioenschap, maar sindsdien is de race niet teruggekeerd.
Huidige situatie
Het circuit is sinds maart 2019 eigendom van Menno de Jong en prins Bernhard van Oranje-Nassau. Voorheen Chapman Andretti, een bedrijf van de zelfde 2 eigenaren[2]
Tegenwoordig zijn de belangrijkste races die op het Circuit Park worden verreden een race uit het DTM-kampioenschap en de Masters of Formula 3. Hiernaast wordt het circuit gebruikt voor de nationale autosport, waaronder de Formule Ford, de Renault Clio Cup, de SEAT Cupra Cup, de BRL V6 de Endurance-races en de diverse klassen van het Dutch National Racing Team (DNRT). Op zondag 3 Mei 2020 keert de Grote Prijs van Nederland terug na 35 jaar.
Baanofficials
De veiligheid om en rond het circuit is in handen van de Officials Club Automobielsport (OCA). De OCA is in 1962 opgericht en zorgt voor de raceofficials tijdens wedstrijd- en trainingsdagen. De officials zijn allen intern geschoolde vrijwilligers. Onder de officials vallen onder andere de vlag-, rescue-, start- en pitmarshalls.
Hoogtepunten
Datum | Omschrijving |
---|---|
3 juni 1939 | Eerste autorace op het oude parcours |
7 augustus 1948 | Eerste autorace op het nieuwe parcours |
28 augustus 1948 | Eerste motorrace op het nieuwe parcours |
1952 | Eerste Grand Prix die meetelde voor het WK Formule 1 |
1961 | Eerste Grand Prix waarbij alle 15 auto's de finish haalden zonder pitstop |
25 augustus 1985 | Laatste race voor het WK |
1 oktober 2006 | Eerste GP sinds 1985 van de A1GP |
Verschillende circuits
Het circuit is mede ontworpen door Sammy Davis, Cas Hunse, Piet Nortier en landmeter J.M. Cruijff en is in de loop der jaren vele malen veranderd:
Jaartal | Lengte | Naam |
---|---|---|
1939 | 2284 m | Stratencircuit van de prijs van Zandvoort |
1948-1973 | 4193 m | Circuit van Zandvoort |
1973-1980 | 4226 m | Circuit van Zandvoort |
1980-1989 | 4252 m | Circuit van Zandvoort |
1989-1998 | 2526 m | Circuit van Zandvoort |
1999-2019 | 4307 m | Circuit Park Zandvoort |
vanaf 2020 | 4252 m | Circuit Zandvoort |
Het huidige parcours met een lengte van 4,252 km stamt uit 2020. Het hoogteverschil is bijna 8 meter en er zijn in totaal 15 bochten:
- Tarzanbocht
- bocht zonder naam
- Gerlachbocht (vernoemd naar Wim Gerlach)
- Hugenholtzbocht (vernoemd naar Hans Hugenholtz)
- Hunzerug
- Rob Slotemakerbocht (vernoemd naar Rob Slotemaker)
- bocht zonder naam
- Scheivlak
- Mastersbocht (voorheen Marlborobocht)
- Renaultbocht
- Vodafonebocht
- Hans Ernstbocht (deel 1, vernoemd naar Hans Ernst, voorheen Audi S)
- Hans Ernstbocht (deel 2, vernoemd naar Hans Ernst, voorheen Audi S)
- Kumhobocht
- Arie Luyendykbocht (voorheen Bos Uit, vernoemd naar Arie Luyendyk)
De scherpste bocht is de Hans Ernstbocht en de snelste bocht de Arie Luyendijkbocht. Het Scheivlak is een lange bocht naar rechts die snel kan worden genomen. Hij ligt in het noordoostelijk deel van het circuit, na het rechte stuk dat volgt op de Slotemakerbocht. De naam is historisch en stamt van een terreintje in de duinen.
Het Scheivlak ligt achter een duin zodat een coureur de bocht 'blind' moet insturen. Vervolgens daalt de baan sterk. Dit is daarom de moeilijkste bocht van het circuit. Na het Scheivlak volgt de Mastersbocht. Tot 1980 lagen na het Scheivlak twee korte knikken in de baan, maar vervolgens is er een chicane aangelegd om de snelheid af te remmen.
Ben Pon vloog hier tijdens de Grote Prijs van Nederland op 20 mei 1962 uit de bocht. Zijn Porsche sloeg over de kop en Pon werd uit de auto geslingerd, maar kwam er met een paar schrammen vanaf.
Tijdens de verbouwingen van het circuit in 2019 en 2020 als voorbereiding op de Formule 1 race in 2020 worden de Hugenholtzbocht en de Arie Luyendykbocht omgebouwd tot kombochten. Hierbij wordt het circuit ietwat ingekort, van 4,307 kilometer voorheen naar 4,252 kilometer nadien. Aangezien er tijdens de Grand Prix Formule 1-races minimaal 305 kilometer moet worden afgelegd, zal dit in het geval van Zandvoort neerkomen op 72 rondes, voor een totale afstand van 306,144 kilometer.
Winnaars Formule 1 in Zandvoort
Datum | Lengte | Naam | Constructeurs |
---|---|---|---|
25 augustus 1985 | 297,640 km | McLaren-TAG-Porsche | |
26 augustus 1984 | 301,892 km | McLaren-TAG-Porsche | |
28 augustus 1983 | 306,144 km | Ferrari | |
3 juli 1982 | 306,144 km | Ferrari | |
30 augustus 1981 | 306,144 km | Renault | |
31 augustus 1980 | 306,144 km | Brabham-Ford | |
26 augustus 1979 | 316,950 km | Williams-Ford | |
27 augustus 1978 | 316,950 km | Lotus-Ford | |
28 augustus 1977 | 316,950 km | Ferrari | |
29 augustus 1976 | 316,950 km | McLaren-Ford | |
22 juni 1975 | 316,950 km | Hesketh-Ford | |
23 juni 1974 | 316,950 km | Ferrari | |
29 juli 1973 | 304,272 km | Tyrrell-Ford | |
20 juni 1971 | 293,150 km | Ferrari | |
21 juni 1970 | 335,440 km | Lotus-Ford | |
21 juni 1969 | 377,370 km | Matra-Ford | |
23 juni 1968 | 377,370 km | Matra-Ford | |
4 juni 1967 | 377,370 km | Lotus-Ford | |
24 juli 1966 | 377,370 km | Brabham-Repco | |
18 juli 1965 | 335,440 km | Lotus-Climax | |
24 mei 1964 | 335,440 km | Lotus-Climax | |
23 juni 1963 | 335,440 km | Lotus-Climax | |
20 mei 1962 | 335,440 km | BRM | |
22 mei 1961 | 314,475 km | Ferrari | |
6 juni 1960 | 314,475 km | Cooper-Climax | |
31 mei 1959 | 314,475 km | BRM | |
26 mei 1958 | 314,475 km | Vanwall | |
19 juni 1955 | 419,300 km | Mercedes | |
7 juni 1953 | 377,370 km | Ferrari | |
17 augustus 1952 | 377,370 km | Ferrari |
Dodelijke slachtoffers
Slachtoffer | Jaar | Omschrijving |
---|---|---|
Wim Gerlach | 10 juni 1957 | Verongelukte in de bocht die later naar hem genoemd is. Dit was het eerste dodelijke slachtoffer op het circuit van Zandvoort. |
Chris Lambert | 28 juli 1968 | In de 10e ronde raakt Lambert, na in botsing te zijn gekomen met de Zwitser Clay Regazzoni, van de weg af, waarna zijn Brabham Cosworth Ford tegen de omheining sloeg en vervolgens over de kop. Lambert kwam onder de wagen terecht en was onmiddellijk dood. |
Piers Courage | 21 juni 1970 | Zijn wagen ging over de kop en vloog in brand terwijl de coureur bekneld zat in het wrak van de De Tomaso. Hij overleed ter plekke. |
Roger Williamson | 29 juli 1973 | Tijdens de Grand Prix Formule 1 van Nederland. Hij kwam om het leven omdat het circuit niet was voorbereid op de felle brandstofbrand. De coureur verloor de macht over het stuur, sloeg over de kop en kwam met zijn wagen na een paar honderd meter brandend en ondersteboven in de berm terecht. Een collega-coureur, David Purley, stopte zijn auto en probeerde zijn teamgenoot uit het wrak te redden. Tevergeefs, want er waren niet voldoende (gevulde) brandblussers in de buurt en de aanwezige marshalls droegen geen brandwerende kleding. |
Rob Slotemaker | 16 september 1979 | Overleed aan nekletsel, nadat hij met zijn Chevrolet Camaro zijwaarts op een doktersauto botste. |
Alain Vincx | 25 mei 1987 | Overleed tijdens de "World Record Day" bij een poging om met zijn Chevrolet Camaro door vier bussen heen te rijden. |
David Ferrer | 7 september 2017 | Overleed tijdens de Historic Grand Prix, De Fransman vloog met zijn March 701 bij het uitkomen van de Arie Luyendijk-bocht hard van de baan. Hij overleed later aan de gevolgen van het ongeval.[3] |
Gebruik in simulaties/games
- De vorm van het circuit van Zandvoort uit 1967 is gedetailleerd nagemaakt en kan gereden worden in het racesimulatiespel Grand Prix Legends voor pc's met x86-processoren.
- Het circuit van 1973 tot 1980 kan gereden worden in het spel rFactor, in de Grand Prix 1979-modus.
- De vorm van het huidige circuit wordt gebruikt in de computerspelen Assetto Corsa, DTM Race Driver 3 voor pc, PlayStation 2 en Xbox, online op iRacing, Simraceway voor pc en in Race Pro op de Xbox 360.
- In iRacing.com is Zandvoort te rijden in 5 verschillende configuraties: Grand Prix circuit, Grand Prix circuit inclusief chicane, Club circuit, Nationaal circuit en het Oostenlijke circuit. In iracing is het circuit van Zandvoort laser gescand.
- Op 12 augustus 2017 heeft game-developer Studio 397 via hun Simulatie Race game rFactor 2 een 2017 versie van het circuit uitgebracht. Hierin zijn de nieuwe huisstijlkleuren en de verbouwde Racecontrol toren verwerkt.
Trivia
- Bij het circuit was jarenlang de antislipschool van autocoureur Rob Slotemaker gevestigd. Hij ontdekte vele talenten, onder wie Jan Lammers, die bij hem op de slipschool werkte. Lammers maakte op 16-jarige leeftijd zijn racedebuut op het circuit en boekte gelijk een reeks overwinningen.
- Sinds 2008 wordt er ieder jaar in maart hardgelopen over het circuit. Het evenement met ruim 10.000 deelnemers heet Zandvoort Circuit Run en trekt (inter)nationale topatleten.
Zie de categorie Circuit Park Zandvoort van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |
Circuits van het Formule 1-wereldkampioenschap | ||||
---|---|---|---|---|
|