Brugrestaurant

Het eerste brugrestaurant is in 1957 gebouwd in Oklahoma (VS) over de Will Rogers Turnpike. In 1958 startte de restaurantketen Fred Harvey de bouw van nog vijf brugrestaurants over de North Illinois Toll Highway, deze werden tegelijk met de opening van de snelweg in 1959 in gebruik genomen. In 1959 bracht Angelo Bianchetti, de huisarchitect van de Italiaanse restaurantketen Pavesi, het idee naar Europa waarna het zich wereldwijd verspreidde. De verspreiding binnen de VS werd belet door een wet uit 1960 die commerciële activiteiten langs de defense highways (Interstate) verbiedt[2]. Pleisterplaatsen die al voor 1960 waren gecommercialiseerd mochten wel blijven bestaan en de diverse turnpikes -tolwegen van een Staat- waren al voorzien van wegrestaurants, zodat er weinig nieuws bij kwam. In 1967 volgde in Illinois toch nog een zesde brugrestaurant, gebouwd met een metaalconstructie naar Italiaans voorbeeld.[3].

Bianchetti zag kans om het eerste Europese brugrestaurant, bij Fiorenzuola d'Arda over de Autostrada del Sole tussen Milaan en Bologna, in iets meer dan een half jaar te realiseren[4]. De verspreiding van de brugrestaurants in Europa ging hand in hand met de aanleg van de autosnelwegen vanaf 1960. Pavesi's concurrent Motta liet architect Melchiorre Bega bij Cantagallo, iets ten zuiden van Bologna, ook een brugrestaurant bouwen dat in 1961 werd geopend. Toen in 1962 de Autostrada Serenissima van gescheiden rijbanen werd voorzien ging Pavesi over tot vervanging van haar wegrestaurants in Novara en Bergamo, door brugrestaurants bij respectievelijk Novara en Osio. Hierna werden tot 1972 nog tien brugrestaurants gebouwd in Italië. Het brugrestaurant in Alfaterna was zelfs voorzien van een tweede laag met hotelaccommodatie, die brugconstructie is inmiddels gesloopt. In 1974 kwamen de Italiaanse ketens, als gevolg van de oliecrisis, in financiële moeilijkheden en kwam er een einde aan de bouw van brugrestaurants in Italië.

Het Verenigd Koninkrijk kreeg in 1958 het eerste stukje snelweg en bij de verdere aanleg van de M6 werden ook zogenoemde Motorway Service Areas (MSA) aangelegd. In het Verenigd Koninkrijk zijn veel MSA's voorzien van een loopbrug over de snelweg maar slechts vijf van de een en negentig zijn een echt brugrestaurant. Geïnspireerd door de Italiaanse autostrada werden drie brugrestaurants gebouwd over de M6 tussen Birmingham en Preston. De M2, de geplande autosnelweg tussen Londen en Dover, kreeg ook een brugrestaurant bij Farthing Corner, thans Medway. Het laatste brugrestaurant in het Verenigd Koninkrijk werd over de M1 bij Leicester gebouwd. In 1967 werd het eerste brugrestaurant in Duitsland gebouwd en begin jaren 70 van de twintigste eeuw werden in Frankrijk, met name door Jacques Borel, en Zwitserland de eerste brugrestaurants geopend. In België is het idee van brugrestaurants ook veelvuldig toegepast. Nederland kreeg in 1980 met Rick's brugrestaurant bij Verzorgingsplaats Den Ruygen Hoek over de A4 het eerste brugrestaurant.[5] Tegenwoordig zijn er verschillende ketens in de brug gevestigd.

De eerste twee Italiaanse brugrestaurants, in Fiorenzuola d'Arda en Cantagallo, kenden beide een metaalconstructie voor de overspanning. De toegangsgebouwen werden aan weerszijden van de weg opgetrokken uit gewapend beton terwijl de brug zelf als staalskeletbouw is opgebouwd. Het brugrestaurant van Cantagallo is in 1981 door brand getroffen en daarna herbouwd als betonconstructie.

Vanaf 1961 kwam het gewapend beton voor de overspanning in gebruik. In 1962 ontwierp Bianchetti een betonnen brugrestaurant voor Novara, dat vervolgens vrijwel werd gekopieerd in Osio. Deze twee brugrestaurants hebben een dakterras en een magazijnruimte op het dak, behalve bij Feronia is dit verder niet meer toegepast. Voor de twee in Toscane -Serrevalle Pistoiese en Chianti- en het brugrestaurant in Dorno zocht Pavesi andere architecten aan, zodat iedere locatie een specifiek ontwerp kreeg. De Britse brugrestaurants werden alle vijf opgetrokken uit gewapend beton, ieder met een specifiek ontwerp per locatie. In 1963 respectievelijk 1964 realiseerde Bianchetti twee specifiek ontworpen brugrestaurants in Frascati, ten zuiden van Rome, respectievelijk te Feronia, ten noorden van Rome. Voor het brugrestaurant in Dorno, uit 1964, gebruikte architect Carlo Casati voorgespannen beton voor de overspanning. Motta opende haar tweede brugrestaurant in 1967 bij Limena, iets ten westen van Padua. De architecten, Bega en Nervi creëerden hier een architectonisch hoogstandje met een overspanning in de vorm van een betonnen doos met, in de zijwanden, achthoekige openingen voor de ramen. In 1969 werd in Dammer Berge, van de architecten Paul Wolters en Manfred Bock, voor de overspanning een brugdek uit voorgespannen beton gecombineerd met een bovenbouw in staalskeletbouw.

Bianchetti ging in 1967 een stap verder door een brugrestaurant te bouwen met twee verdiepingen. Voor Montepulciano greep hij terug op de staalskeletbouw, waarbij het staalskelet nu werd opgehangen aan een enorme stalenbalk boven de weg. Het laatste gerealiseerde ontwerp van Bianchetti was een betonnen brugrestaurant met twee verdiepingen en is gebouwd in Soave (1969), iets ten oosten van Verona en in Alfaterna (1971), iets ten zuiden van Nocera Inferiore. In Zwitserland kreeg het brugrestaurant in Würenlos ook twee verdiepingen waarbij, net als in Montepulciano, één laag voor horeca en de ander als winkelruimte wordt gebruikt. Het nieuwere brugrestaurant in Knonauer Amt kent ook twee verdiepingen.

Würenlos en de latere Nyköpingsbro zijn gebouwd als tuibrug. Het brugrestaurant in Pratteln, van de Baselse architecten Casoni & Casoni, heeft als bijzonderheid een kunststof bovenbouw. In de Verenigde Staten en Scandinavië liggen de parkeerterreinen op hetzelfde niveau als de brug. Daarbuiten is het gebruikelijk dat de gasten vanaf het parkeerterrein met een (rol)trap en/of lift naar boven moeten om het brugniveau te bereiken. Frascati, Ayer Keroh en Petroport hebben ook een parkeerterrein op brugniveau.