Boris Dittrich

In 1994 werd Dittrich gekozen tot Tweede Kamerlid voor D66. Boris Dittrich werd partijleider van D66 in 2003 nadat Thom de Graaf was afgetreden vanwege de teleurstellende verkiezingsuitslag in dat jaar. Dittrich onderhandelde namens D66 over de totstandkoming van het kabinet-Balkenende II met het CDA en de VVD. Als partijleider besloot Dittrich geen minister te worden, maar in het parlement te blijven om erop toe te zien dat het nieuwe kabinet het regeerakkoord goed zou uitvoeren.

Dittrich was sterk gekant tegen de Nederlandse militaire deelname in de Afghaanse provincie Uruzgan en probeerde het kabinet en het parlement daarvan te overtuigen. Toen de regering (inclusief de twee D66-ministers) besloot de Amerikaanse president Bush te volgen, gesteund door 75 procent van het Nederlandse parlement, besloot Dittrich zijn politieke verantwoordelijkheid te nemen en trad hij op 3 februari 2006 af als leider van D66. Enkele maanden later beëindigde D66 zijn steun aan het kabinet vanwege een conflict met de minister van Vreemdelingenzaken en Integratie Rita Verdonk over de manier waarop zij gehandeld had in de zaak van het Nederlandse paspoort van Ayaan Hirsi Ali. D66 en minister Verdonk hadden eerder al veel conflicten uitgevochten over haar harde houding ten opzichte van asielzoekers en immigranten. De beëindiging van de steun aan het kabinet leidde tot de val van het kabinet Balkenende II en nieuwe verkiezingen werden aangekondigd voor november 2006.

Dittrich was het een van de eerste openlijk homoseksuele parlementsleden die zich toelegde op lhbt-rechten (rechten voor lesbiennes, homo’s, biseksuelen en transgender mensen). In 1994 stelde hij voor het homohuwelijk in te voeren. Dit was tegen het zere been van de Nederlandse lhbt-organisatie COC die daar toen op tegen was en veel parlementsleden. Dittrich en twee collega-Tweede Kamerleden begonnen een lange campagne die eindigde in 2001 met de invoering van het homohuwelijk in Nederland. Het COC was toen inmiddels om en steunde gelijke huwelijksrechten. Nederland werd het eerste land dat het homohuwelijk invoerde.

Dittrich was een van de meest productieve Tweede Kamerleden sinds 1838. Zo heeft hij vier initiatiefwetsvoorstellen geschreven en door de Tweede en Eerste Kamer geloodst. Dit zijn de wet tegen stalking (belaging), de wet om spreekrecht voor slachtoffers in de rechtszaal mogelijk te maken, de wet over de afschaffing van de verjaringstermijn bij moord en andere zware misdrijven en ten slotte de wet op de vaste boekenprijs die kleine boekhandels, schrijvers en uitgevers beschermt.

In 2004 reisde hij samen met CDA-kamerlid Kathleen Ferrier en de Spaanse parlementariër Jorge Moragas naar het communistische Cuba om daar met politieke dissidenten te spreken. Al op het vliegveld werden de parlementariërs gearresteerd, en vervolgens Cuba uitgezet. Minister Bot ontbood daarop de Cubaanse ambassadeur.

Als parlementslid was Dittrich een fervent pleitbezorger van mensenrechten en heeft hij het Nederlands parlement tijdens talrijke bijeenkomsten in de Verenigde Naties vertegenwoordigd. Hij was tevens lid van de organisatie Parliamentarians for Global Action en was ook vicepresident van Liberale Internationale tot oktober 2007. Dittrich bleef lid van het Nederlandse parlement tot aan de verkiezingen van november 2006. Na 12,5 jaar Tweede Kamerlidmaatschap besloot hij zijn werk buiten de nationale politiek voort te zetten.

Begin 2007 werd Dittrich aangenomen als Global Advocacy Director van het Lesbian, Gay, Bisexual and Transgender (LGBT) rights-programma bij Human Rights Watch, een internationale non-gouvernementele mensenrechtenorganisatie met het hoofdkantoor in New York. Hij verhuisde daarvoor naar New York.

Dittrich houdt zich bezig met gelijkberechtiging en non-discriminatie van LHBT-ers. Op nationaal niveau steunt hij wereldwijd organisaties die in hun land deze mensenrechten willen verzilveren. Zo vroegen bijvoorbeeld homogroepen in Kameroen om steun van Human Rights Watch om onderzoek te doen naar de effecten van de strafbaarstelling van homoseksualiteit in dat land. Human Rights Watch bracht daarover twee rapporten uit. Dittrich besprak die samen met de leiders van de Kameroense homogroepen met de minister-president, de minister van justitie, parlementsleden en vertegenwoordigers van de Verenigde Naties in dat land. Op internationaal niveau besprak Dittrich de onderzoeksresultaten in Geneve bij het VN Comite voor de rechten van de mens.Op 13 maart 2017 reikte Dittrich in Vlaardingen de Nederlandse Geuzenpenning uit aan de Kameroense advocaten Alice Nkom en Michel Togue. Zij kregen de Geuzenpenning omdat zij tegen alle verdrukking en doodsbedreigingen in LHBT-ers in Kameroen blijven verdedigen. Inmiddels zijn de arrestaties in het land aanmerkelijk afgenomen.

Medio 2013 verhuisde Dittrich van New York naar Berlijn, waar hij zijn werk als Global Advocacy Director van het LHBT-programma bij Human Rights Watch voortzet. Hij blijft wereldwijd actief. Regelmatig geeft hij gastcolleges op universiteiten over mensenrechten, zoals op Harvard University, Yale University, Columbia University, Berkeley University, Johns Hopkins University en universiteiten in Japan, Australië, Nieuw Zeeland, Nederland, Vietnam en Hong Kong.

Dittrich treedt veelvuldig op in de internationale media.