Boek van de Han
Het Boek van de Han of Hanshu is een van de boeken uit de Vierentwintig Geschiedenissen, de verzameling officiële geschiedenissen van Chinese keizerlijke dynastieën. Toen in 92 na Chr. de belangrijkste samensteller, Ban Gu (班固, 32-92) in de gevangenis overleed, was het grootste deel van het werk voltooid. De afronding heeft vermoedelijk plaatsgevonden rond het jaar 111. Dit gebeurde door zijn zus, Ban Zhao (班昭, 48?-116?).
| Boek van de Han | |||
 | |||
| fragment van juan 30 (de catalogus van de keizerlijke bibliotheek) uit het Boek van de Han. | |||
| Naam (taalvarianten) | |||
| Vereenvoudigd | 汉书 | ||
| Traditioneel | 漢書 | ||
| Pinyin | Hànshū | ||
| Wade-Giles | Han shu | ||
| |||
De Hanshu beschrijft de geschiedenis van de Westelijke Han-dynastie en de regeerperiode van Wang Mang, dat wil zeggen de periode 206 v.Chr. - 24 na Chr. In de Hanshu werd de structuur van de Shiji voor het eerst toegepast op de geschiedenis van één dynastie. In de Chinese historiografie vormt zij zo, nog meer dan de Shiji, hét voorbeeld voor alle latere dynastieke geschiedenissen.
Ontstaan
Het werk is grotendeels geschreven door Ban Gu. Hij werd geïnspireerd door zijn vader, Ban Biao (班彪, 3-54). Die was ontevreden met de manier waarop de geschiedenis van de Han-dynastie in de Shiji was beschreven. Rond het jaar 36 heeft hij een werk van mogelijk 65 pian samengesteld, onder de titel Houzhuan (後傳, 'late tradities'). Dit is verloren geraakt, het is zelfs onzeker of het een zelfstandig werk was. Het enige bewijs wordt gevormd door enkele verwijzingen in de huidige Hanshu.
Ban Gu begon aan de Hanshu kort na de dood van zijn vader. Hij werkte er de rest van zijn leven aan, met uitzondering van de periode 62-74, toen hij opdracht kreeg om een geschiedenis samen te stellen over de stichting van de Oostelijke Han-dynastie. Dit werd het eerste gedeelte van de Dongguan Hanji. In 92 overleed Ban Gu in de gevangenis. Zijn werk was toen gereed, met uitzondering van de acht tabellen en een verhandeling over astronomie. Deze onderdelen werden voltooid door zijn zus Ban Zhao, mogelijk met hulp van Ma Xu (馬續, fl. 141), een wiskundige.
De commentaren die tussen de tweede en zesde eeuw op de Hanshu zijn geschreven, zijn door Yan Shigu (顏師古, 581-645) verzameld in zijn eigen commentaar. Dat werk is sindsdien aan alle uitgaven van de Hanshu toegevoegd.
De Hanshu wordt ook wel het Boek van de Vroege Han ('Qianhanshu', 前漢書) genoemd, om het te kunnen onderscheiden van het 'Boek van de Late Han', dat in de 5e eeuw werd samengesteld.
Samenstelling
De Hanshu bevatte oorspronkelijk 100 juan. Sommige hoofdstukken zijn later gesplitst, zodat het werk feitelijk uit 120 juan bestaat. De Hanshu volgt de indeling van de Shiji:
| dynastieke geschiedenis | benji (annalen) | shijia (erfelijke geslachten | biao (tabellen) | shu (verhandelingen | liezhuan (biografieën) | Totaal aantal juan |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Hanshu | 12 (13) | - | 8 (10) | 10 (18) | 70 (79) | 100 (120) |
Ban Gu volgde de indeling van de Shiji, met uitzondering van de erfelijke geslachten. Het proza van de Hanshi bleef dicht bij het gebruikte bronnenmateriaal en is daardoor droger van stijl dan dat van de Shiji.
Vergeleken met de Shiji zijn er in de Hanshu verhandelingen over vijf nieuwe onderwerpen toegevoegd:
- juan 19: overheidsfuncties ('baiguan', 百官), de organisatie van het bestuur in de vorm van een tabel.
- juan 23: wetgeving en bestraffing ('xingfa', 刑法).
- juan 27: vijf elementen ('wuxing', 五行志 Wuxing).
- juan 28: politieke geografie ('dili', 地理).
- juan 30: de catalogus van de keizerlijke bibliotheek ('yiwen', 艺文), gebaseerd op de zeven samenvattingen door Liu Xin.
Annalen
Ji (紀, annalen), 12 (13) juan. Keizerlijke biografieën in strikt annalistische vorm die een chronologisch overzicht bieden van de belangrijkste gebeurtenissen, bezien vanuit het keizerlijke hof.
| Nr | (120) | Titel | Vertaling | Opmerkingen |
|---|---|---|---|---|
| 1 | 1-2 | Gaodi ji (高帝紀) | annalen van keizer Gao | keizer Gao (Liu Bang), 206-195 v.Chr. |
| 2. | Huidi ji (惠帝紀 ) | annalen van keizer Hui | keizer Hui, 194-188 v.Chr. | |
| 3. | Gaohou ji (高后紀) | annalen van keizerin Gao | keizerin-weduwe Lü (regentes, 195-180 v.Chr.) | |
| 4. | Wendi ji (文帝紀) | annalen van keizer Wen | keizer Wen, 179-157 v.Chr. | |
| 5. | Jingdi ji (景帝紀) | annalen van keizer Jing | keizer Jing, 156-141 v.Chr. | |
| 6. | Wudi ji (武帝紀) | annalen van keizer Wu | keizer Wu, 140-87 v.Chr. | |
| 7. | Zhaodi ji (昭帝紀) | annalen van keizer Zhao | keizer Zhao, 86-74 v.Chr. | |
| 8. | Xuandi ji (宣帝紀) | annalen van keizer Xuan | keizer Xuan, 73-49 v.Chr. | |
| 9. | Yuandi ji (元帝紀) | annalen van keizer Yuan | keizer Yuan, 48-33 v.Chr. | |
| 10. | Chengdi ji (成帝紀) | annalen van keizer Cheng | keizer Cheng, 32-7 v.Chr. | |
| 11. | Aidi ji (哀帝紀) | annalen van keizer Ai | keizer Ai, 6-1 v.Chr. | |
| 12. | Pingdi ji (平帝紀) | annalen van keizer Ping | keizer Ping, 1 v.Chr. - 5 na Chr. |
Tabellen
Biao (表, tabellen), 8 (10) juan. Tabellarische overzichten van belangrijke personen.
| Nr | (120) | Titel | Vertaling | Opmerkingen |
|---|---|---|---|---|
| 13. | yixing zhuhouwang biao (異姓諸侯王表) | tabel met koningen, niet verwant (aan het keizerlijk huis) | ||
| 14. | zhuhouwang biao (諸侯王表) | tabel met koningen (verwant aan het keizerlijk huis) | ||
| 15. | 1-2 | wangzihou biao (王子侯表) | tabel met edellieden (verwant aan het keizerlijk huis) | |
| 16. | gao hui gaohou wen gongchen biao (高惠高后文功臣表) | tabel met hoge functionarissen onder Gao, Hui, Gaohou en Wen | van keizer Gaozu tot en met keizerin Lü | |
| 17. | jing wu zhao xuan yuan cheng gongchen biao (景武昭宣元成功臣表) | tabel met hoge functionarissen onder Jing Wu, Zhao, Xuan, Yuan en Cheng | Van keizer Jing tot en met keizer Cheng | |
| 18. | waiqi enzehou biao (外戚恩澤侯表) | tabel met edellieden uit de families van de keizerlijke gemalinnen | ||
| 19. | 1-2 | shang baiguan gongqing biao (上百官公卿表) | tabel met de hoogste overheidsfuncties | de organisatie van het bestuur in de vorm van een tabel. |
| 20. | gujinren biao (古今人表) | belangrijke personen uit verleden en heden |
Verhandelingen
Zhi (志, verhandelingen), 10 (18) juan. Elke verhandeling beschrijft één gebied van staatsbemoeienis.
| Nr | (120) | Titel | Vertaling | Opmerkingen |
|---|---|---|---|---|
| 21. | 1-2 | lüli zhi (律曆志) | verhandeling over buisklokken en de kalender | harmonie (en meting) en kalender |
| 22. | liyue zhi (禮樂志) | verhandeling over riten en muziek | ||
| 23. | xingfa zhi (刑法志) | verhandeling over strafwetgeving | ||
| 24. | 1-2 | shihuo zhi (食貨志) | verhandeling over voedsel en grondstoffen | economie |
| 25. | 1-2 | jiaosi zhi (郊祀志) | verhandeling over offers | |
| 26. | tianwen zhi (天文志) | verhandeling over astronomie | astrologie en astronomie | |
| 27. | 1, 2A+B, 3A+B | wuxing zhi (五行志) | verhandeling over de vijf elementen | |
| 28. | 1-2 | dili zhi (地理志) | verhandeling over geografie | lokaal bestuur |
| 29. | gouxu zhi (溝洫志) | verhandeling over rivieren en kanalen | waterwegen | |
| 30. | yiwen zhi (藝文志) | verhandeling over literatuur | bewerking van de door Liu Xin samengestelde catalogus van de keizerlijke bibliotheek. |
Exemplarische overleveringen
Zhuan (傳, exemplarische overleveringen, vaak aangeduid als biografieën), 70 juan. Biografieën van belangrijke personen. De biografie beperkte zich tot het beschrijven van gebeurtenissen die het exemplarische kakarkter van de betreffende persoon duidelijk moesten maken. In een hoofdstuk kunnen ook twee of meer personen worden behandeld, als zij tot hetzelfde type persoon behoren. De laatste hoofdstukken beschrijven de betrekkingen tussen China en de verschillende buurvolkeren.
| Nr | (120) | Titel | Vertaling | Opmerkingen |
|---|---|---|---|---|
| 31. | Chen Sheng Xiang Ji zhuan (陳勝項籍傳) | biografieën van Chen Sheng en Xiang Ji | ||
| 32. | Zhang Er Chen Yu zhuan (張耳陳餘傳) | biografieën van Zhang Er en Chen Yu | ||
| 33. | Wei Bao Tian Dan Xinwang Hann(魏豹田儋韓王信傳) | biografieën van Wei Bao, Tian Dan en Xin, de koning van Hann | ||
| 34. | Han Peng Jing Lu Wu zhuan (韓彭英盧吳傳) | biografieën van Han, Peng, Jing, Lu en Wu | Han was Han Xin (韓信), Peng was Peng Yue (彭越), Jing was Jing Bu (英布), Lu was Lu Wan (盧綰) en Wu was Wu Rui 吳芮). | |
| 35. | Jing Yan Wu zhuan (荊燕吳傳) | biografieën van Jing, Yan en Wu | Jing, Yan en Wu waren prinsen. | |
| 36. | Chu Yuanwang zhuan (楚元王傳) | biografie van Yuan, prins van Chu | onder de biografie van Yuan bevinden zich ook die van Liu Xiang en Liu Xin. | |
| 37. | Ji Bu Luan Bu Tian Shu zhuan (季布欒布田叔傳) | biografieën van Ji Bu, Luan Bu en Tian Shu | ||
| 38. | Gao wuwang zhuan (高五王傳) | biografieën van de vijf zonen van Gao | Bedoeld is keizer Gao. | |
| 39. | Xiao He Cao Can zhuan (蕭何曹參傳) | biografieën van Xiao He en Cao Can | ||
| 40. | Zhang Chen Wang Zhou zhuan (張陳王周傳) | biografieën van Zhang, Chen, Wang en Zhou | Zhang was Zhang Liang (張良), Chen was Chen Ping (陳平), Wang was Wang Ling (王陵) en Zhou was Zhou Bo (周勃). | |
| 41. | Fan Li Teng Guan Fu Jin Zhou zhuan (樊酈滕灌傅靳周傳) | biografieën van Fan, Li, Teng, Guan, Fu, Jin en Zhou | Fan was Fan Kuai (樊噲), Li was Li Shang (酈商), Teng was Xiahou Ying (夏侯嬰), Guan was Guan Ying (灌嬰), Fu was Fu Kuan (傅寬), Jin was Jin She (靳歙) en Zhou was Zhou Xue (周緤). | |
| 42. | Zhang Zhou Zhao Ren Shentu zhuan (張周趙任申屠傳) | biografieën van Zhang, Zhou, Zhao, Ren en Shentu | Zhang was Zhang Cang (張蒼), Zhou was Zhou Chang (周昌), Zhao was Zhao Yao (趙堯), Ren was Ren Ao (任敖) en Shentu was Shentu Jia (申屠嘉). | |
| 43. | Li Lu Zhu Liu Shusun zhuan (酈陸朱劉叔孫傳) | biografieën van Li, Lu, Zhu, Liu en Shusun | Li was Li Yiji (酈食其), Lu was Lu Jia (陸賈), Zhu was Zhu Jian (朱建), Liu was Lou Jing (婁敬, kreeg de familienaam Liu 劉 van de keizer) en Shusun was Shusun Tong (叔孫通). | |
| 44. | Huainan Hengshan Jibei wang zhuan (淮南衡山濟北王傳) | biografieën van de prinsen van Huainan, Hengshan en Jibei | ||
| 45. | Kuai Wu Jiang Xifu zhuan (蒯伍江息夫傳) | biografieën van Kuai, Wu, Jiang en Xifu | Kuai was Kuai Tong (蒯通), Wu was Wu Bei (伍被), Jiang was Jiang Chong (江充) en Xifu was Xifu Gong (息夫躬). | |
| 46. | Wanshi Wei Zhi Zhou Zhang zhuan (萬石衛直周張傳) | biografieën van de heren van Wan, Wei, Zhi, Zhou en Zhang | De heer van Wan was Shi Fen (石奮), van Wei was Wei Wan (衛綰), van Zhi was Zhi Buyi (直不疑), van Zhou was Zhou Ren (周仁) en van Zhang was Zhang Ou (張歐). | |
| 47. | Wen sanwang zhuan (文三王傳) | biografieën van de drie zoons van Wen | Bedoeld is keizer Wen. | |
| 48. | Jia Yi zhuan (賈誼傳) | biografie van Jia Yi | ||
| 49. | Yuan Ang Chao Cuo zhuan (爰盎晁錯傳) | biografieën van Yuan Ang en Chao Cuo | ||
| 50. | Zhang Feng Ji Zheng zhuan (張馮汲鄭傳) | biografieën van Zhang, Feng, Ji en Zheng | Zhang was Zhang Shizhi (張釋之), Feng was Feng Tang (馮唐), Ji was Ji An (汲黯) en Zheng was Zheng Dangshi (鄭當時] | |
| 51. | Jia Zou Mei Lu zhuan (賈鄒枚路傳) | biografieën van Jia, Zou, Mei en Lu | Jia was Jia Shan (賈山), Zou was Zou Yang (鄒陽), Mei was Mei Cheng (枚乘) en Lu was Lu Wenshu (路溫舒). | |
| 52. | Dou Tian Guan Han zhuan (竇田灌韓傳) | biografieën van Dou, Tian, Guan en Han | Dou was Dou Ying (竇嬰), Tian was Tian Fen (田蚡), Guan was Guan Fu (灌夫) en Han was Han Anguo (韓安國). | |
| 53. | Jing shisanwang zhuan (景十三王傳) | biografieën van de dertien zoons van Jing | Bedoeld is keizer Jing. | |
| 54. | Li Guang Su Jian zhuan (李廣蘇建傳) | biografieën van Li Guang en Su Jian | ||
| 55. | Wei Qing Huo Qubing zhuan (衛青霍去病傳) | biografieën van Wei Qing en Huo Qubing. | ||
| 56. | Dong Zhongshu zhuan (董仲舒傳) | biografie van Dong Zhongshu | ||
| 57. | 1-2 | Sima Xiangru zhuan (司馬相如) | biografie van Sima Xiangru | |
| 58. | Gongsun Hong Bu Shi Er Kuan zhuan (公孫弘卜式兒寬傳) | biografieën van Gongsun Hong, Bu Shi en Er (Ni) Kuan | Er Kuan ook te lezen als Ni Kuan. | |
| 59. | Zhang Tang zhuan (張湯傳) | biografie van Zhang Tang | ||
| 60. | Du Zhou zhuan (杜周傳) | biografie van Du Zhou | ||
| 61. | Zhang Jian Li Guangli zhuan (張騫李廣利傳) | biografieën van Zhang Jian en Li Guangli | ||
| 62. | Sima Qian zhuan (司馬遷傳) | biografie van Sima Qian | Samensteller van Shiji. Bevat ook biografie van zijn vader Sima Tan. | |
| 63. | wu wuzhi zhuan (武五子傳) | biografieën van de vijf zonen van Wu | Bedoeld is keizer Wu. | |
| 64. | 1-2 | Yan Zhu Wuqiu Zhufu Xu Yan Zhong Wang Jia zhuan (嚴朱吾丘主父徐嚴終王賈傳) | biografieën van Yan, Zhu, Wuqiu, Zhufu, Xu, Yan, Zhong, Wang en Jia | Yan was Yan Zhu (嚴助), Zhu was Zhu Maichen (朱買臣), Wuqiu was Wuqiu Shouwang (吾丘壽王), Zhufu was Zhufu Yan (主父偃), Xu was Xu Yue (徐樂), Yan was Yan An (嚴安), Zhong was Zhong Jun (終軍), Wang was Wang Bao (王褒) en Jia was Jia Juanzhi (賈捐之). |
| 65. | Dongfang Shuo zhuan (東方朔傳) | biografie van Dongfang Shuo | ||
| 66. | Gongsun Liu Tian Wang Yang Cai Chen Zheng zhuan (公孫劉田王楊蔡陳鄭傳) | biografieën van Gongsun, Liu, Tian, Wang, Yang, Cai, Chen en Zheng | Gongsun was Gongsun He (公孫賀), Liu was Liu Quli (劉屈氂), Tian was Tian Qiuqian (田千秋, ook wel Ju Qiuqian 車千秋), Wang was Wang Xin (王訢), Yang was Yang Chang (楊敞), Cai was Cai Yi (蔡義), Chen was Chen Wannian (陳萬年) en Zheng was Zheng Hong (鄭弘). | |
| 67. | Yang Hu Zhu Mei Yun zhuan (楊胡朱梅云傳) | biografieën van Yang, Hu, Zhu, Mei en Yun | Yang was Yang Wangsun (楊王孫), Hu was Hu Jian (胡建), Zhu was Zhu Yun (朱雲), Mei was Mei Fu (梅福) en Yun was Yun Chang (云敞). | |
| 68. | Huo Guang Jin Midi zhuan (霍光金日磾傳) | biografieën van Huo Guang en Jin Midi | ||
| 69. | Zhao Chongguo Xin Qingji zhuan (趙充國辛慶忌傳) | biografieën van Zhao Chongguo en Xin Qingji | ||
| 70. | Fu Chang Zheng Gan Chen Duan zhuan (傅常鄭甘陳段傳) | biografieën van Fu, Chang, Zheng, Gan, Chen en Duan | Fu was Fu Jiezi (傅介子), Chang was Chang Hui (常惠), Zheng was Zheng Ji (鄭吉), Gan was Gan Yannian (甘延壽), Chen was Chen Tang (陳湯) en Duan was Duan Huizong (段會宗). | |
| 71. | Jun Shu Yu Xue Ping Peng zhuan [(雋疏于薛平彭傳) | biografieën van Jun, Shu, Yu, Xue, Ping en Peng | Jun was Jun Buyi (雋不疑), de Shu waren Shu Guang (疏廣) en Shu Shou (疏受), Yu was Yu Dingguo (于定國), Xue was Xue Guangde (薛廣德), Ping was Ping Dang (平當) en Peng was Peng Xuan (彭宣). | |
| 72. | Wang Gong liang Gong Bao zhuan (王貢兩龔鮑傳) | biografieën van Wang, Gong, de beide Gong en Bao | Wang was Wang Ji (王吉), Gong was Gong Yu (貢禹), de Gong waren Gong Sheng (龔勝) en Gong She (龔舍); Bao was Bao Xuan 宣). | |
| 73. | Wei Xian zhuan (韋賢傳) | biografie van Wei Xian | ||
| 74. | Wei Xiang Bing Ji zhuan (魏相丙吉傳) | biografieën van Wei Xiang en Bing Ji | ||
| 75. | Sui liangxiahou Jing Ji Li zhuan (眭兩夏侯京翼李傳) | biografieën van Sui, de beide markiezen van Xia, Jing, Ji en Li | Sui was Sui Hong (眭弘), de beide markiezen van Xia waren Xiahou Shichang (夏侯始昌) and Xiahou Sheng (夏侯勝, Jing was Jing Fang (京房), Ji was Ji Feng (翼奉) en Li was Li Xun (李尋) | |
| 76. | Zhao Yin Han Zhang liang Wang zhuan (趙尹韓張兩王傳) | biografieën van Zhao, Yin, Han, Zhang eb de beide Wang | Zhao was Zhao Guanghan (趙廣漢), Yin was Yin Wenggui (尹翁歸), Han was Han Yanshou (韓延壽), Zhang was Zhang Chang (張敞) en de beide Wang waren Wang Zun (王尊) en Wang Zhang (王章). | |
| 77. | Gai Zhuge Liu Zheng Sun Wujiang He zhuan (蓋諸葛劉鄭孫毋將何傳) | biografieën van Gai, Zhuge, Liu, Zheng, Sun, Wujiang en He | Gai was Gai Kuanrao (蓋寬饒), Zhuge was Zhuge Feng (諸葛豐), Liu was Liu Fu (劉輔), Zheng was Zheng Chong (鄭崇), Sun was Sun Bao (孫寶), Wujiang was Wujiang Long (毋將隆) en He was He Bing (何並). | |
| 78. | Xiao Wangzhi zhuan (蕭望之傳) | biografie van Xiao Wangzhi | ||
| 79. | Feng Fengshi zhuan (馮奉世傳) | biografie van Feng Fengshi | ||
| 80. | Xuan Yuan liuwang zhuan (宣元六王傳) | biografieën van de zes zonen van Xuan en Yuan | Bedoeld zijn de keizers Xuan en Yuan. | |
| 81. | Kuang Zhang Kong Ma zhuan (匡張孔馬傳) | biografieën van Kuang, Zhang, Kong en Ma | Kuang was Kuang Heng (匡衡), Zhang was Zhang Yu (張禹), Kong was Kong Guang (孔光) en Ma was Ma Gong (馬宮). | |
| 82. | Wang Shang Shi Dan Fu Xi zhuan (王商史丹傅喜傳) | biografieën van Wang Shang, Shi Dan en Fu Xi | ||
| 83. | Xue Xuan Zhu Bo zhuan (薛宣朱博傳) | biografieën van Xue Xuan en Zhu Bo | ||
| 84. | Zhai Fangjin zhuan (翟方進傳) | biografie van Zhai Fangjin | ||
| 85. | Gu Yong Du Ye zhuan (谷永杜鄴傳) | biografieën van Gu Yong en Du Ye | ||
| 86. | He Wu Wang Jia Shi Dan zhuan (何武王嘉師丹傳) | biografieën van He Wu, Wang Jia en Shi Dan | ||
| 87. | 1-2 | Yang Xiong zhuan (揚雄傳) | biografie van Yang Xiong | |
| 88. | Rulin zhuan (儒林傳) | biografieën uit het woud der geleerden | Geleerden, waaronder Fu Sheng. | |
| 89. | Xunli zhuan (循吏傳) | biografieën van oprechte beambten | ||
| 90. | Kuli zhuan (酷吏傳) | biografieën van meedogenloze beambten | ||
| 91. | Huozhi zhuan (貨殖傳) | biografieën van woekeraars | Personen die zichzelf hebben verrijkt. | |
| 92. | Youxia zhuan (游俠傳) | biografieën van dolende ridders | ||
| 93. | Ningxing zhuan (佞幸傳) | biografieën van vleiers | ||
| 94. | 1-2 | Xiongnu zhuan (匈奴傳) | overleveringen over de Xiongnu | Xiongnu. |
| 95. | Xinanyi liangyue Chaoxian zhuan (西南夷兩粵朝鮮傳) | overleveringen over de Yi uit het zuidoosten, over de beide Yue en over Korea | Met de beide Yue worden bedoeld de Zuidelijke Yue en de Min Yue. | |
| 96. | 1-2 | Xiyu zhuan (西域傳) | overleveringen uit de westelijke gebieden | Bedoeld zijn de Zesendertig Rijken van de Westelijke Gebieden |
| 97. | 1-2 | Waiqi zhuan (外戚傳) | biografieën van de keizerinnen en hun familieleden | |
| 98. | Yuanhou zhuan (元后傳) | biografie van de keizerin van Yuan | Bedoeld is Wang Zhengjun. | |
| 99. | 1-3 | Wang Mang zhuan (王莽傳) | biografie van Wang Mang | Wang Mang. |
| 100. | 1-2 | Xuzhuan (敘傳) | Nawoord en biografie | Nawoord (xu) door en autobiografie van Ban Gu. |
Door Ban Gu gebruikte bronnen
De hoofdstukken over de oudste geschiedenis van de Han-dynastie zijn afkomstig van de Shiji. Het is echter ook mogelijk dat sommige later verdwenen hoofdstukken uit de Shiji zijn aangevuld met die van de Hanshu. Ban Gu baseert zich verder vooral op officiële documenten, zowel keizerlijke edicten als memoranda gericht aan de keizer. De tabellen over de Han-prinsen ('koningen') en de aristocratie (juan 13-18) zijn overgenomen van officiële genealogische lijsten. Ook juan 19, een gedetailleerd overzicht van de organisatie van het bestuur, moet overgenomen zijn uit officiële stukken.
Ban Gu maakte ook gebruik van andere auteurs. Zo zijn juan 21 (muziektheorie en de kalender) en juan 30 (de catalogus van de keizerlijke bibliotheek) gebaseerd op werken van Liu Xin. Het hoofdstuk over astronomie (juan 26) is geschreven door Ma Xu. De gegevens voor juan 96 over de westelijke regio's, zijn gebaseerd op officiële rapporten van Chinese functionarissen die waren gestationeerd in het Tarimbekken. Tevens werd gebruikgemaakt van het reisverslag van Zhang Qian (張騫, 195-114 v.Chr.).
Chinese tekst
- 班固, 漢書 (100卷), 北京 (中華書局), 1975 (Ban Gu, Hanshu (100 juan), Beijing (Zhonghua shu ju), 1975), 8 delen, 4273 pp.
- Herdrukt 1999, ISBN 9787101021288. De 'Zhonghua' uitgave van de Vierentwintig Geschiedenissen is de meest gebruikte uitgave. De teksten zijn voorzien van leestekens, ingedeeld in paragrafen en geschreven in traditionele karakters.
Vertalingen
Er is geen volledige vertaling van de Hanshu in westerse talen. Wel is er een groot aantal vertalingen van losse hoofdstukken. De belangrijkste zijn:
- Dubs, Homer H., History of the Former Han Dynasty, Baltimore (Waverly Press), 1938-1955.
- deel 1 (1938), vertaling juan 1-5,
- deel 2 (1944), vertaling juan 6-10,
- deel 3 (1955), vertaling juan 11-12 en 99.
- Klik hier voor een online versie van de vertaling van Dubs. Voor de (niet gepubliceerde) vertaling van juan 19A onder de titel Introduction to the Tables of the Hundred Officials in the Ch'ien Han-shu klik hier. Voor glossaria voor de andere door hem vertaalde hoofdstukken klik hier[dode link] en hier[dode link].
- Watson, Burton, Courtier and Commoner in Ancient China. Selections from the History of the Former Han by Pan Ku, New York (Columbia University Press) 1974, ISBN 0-231-03765-1.
- vertaling van juan 54, 63, 65, 67, 68, 71, 74, 78, 92, 97.
- Hulsewé, A.F.P., Remnants of Han Law, Leiden (Brill) 1955.
- vertaling van juan 22 en 23.
- Swann, Nancy Lee, Food and Money in Ancient China. The Earliest Economic History of China to A.D. 25. Han Shu 24, with related texts Han Shu 91 and Shih Chi 129, Princeton (Princeton University Press) 1950.
- Eberhard, Wolfram, Beiträge zur kosmologischen Spekulation der Chinesen der Han-Zeit, Berlijn 1933 (Bässler Archiv, 16).
- vertaling van juan 26.
- De 'zhuan' over Centraal-Azië zijn vertaald door:
- Hulsewé, A.F.P. en Loewe, M.A.N., China in Central Asia. The early stage: 125 B.C.-A.D.23. An Annotated Translation of Chapters 61 en 96 of the History of the Former Han Dynasty, Leiden (Brill) 1979, ISBN 90-04-05884-2.
- Groot, J.J.M. de, Chinesische Urkunden zur Geschichte Asiens.
- deel 1. Die Hunnen der vorchristliche Zeit, Berlijn/Leipzig (de Gruyter) 1926. Vertaling van juan 94
- deel 2. 'Die Westlande Chinas in der vorchristliche Zeit, Berlijn/Leipzig (Walter de Gruyter) 1926. Vertaling van juan 96.
- De 'zhuan' over Wang Mang (juan 99) is vertaald door:
- Stange, Hans O.H., Die Monographie über Wang Mang (Tsʹien-Han-shu Kap. 99) kritisch bearbeitet, übersetzt und erklärt, Leipzig (Deutsche Morgenländische Gesellschaft) 1939, (Abhandlungen für die Kunde des Morgenlandes, 23).
- Sargent, Clyde Bailey, Wang Mang. A Translation of the Official Account of his Rise to Power as given in the History of the Former Han Dynasty, Westport, Conn. (Hyperion Press) 1977, ISBN 0-88355-386-4 (oorspronkelijke druk Shanghai (Graphic Art Book), 1950). Dissertation submitted to Columbia University, 1947.
Literatuur
- Hulsewé, A.F.P., 'Han shu' in: Early Chinese Texts. A Bibliographical Guide (Loewe, Michael, ed.), pp. 129-137, Berkeley: Society for the Study of Early China, 1993, (Early China Special Monograph Series No. 2), ISBN 1-557-29043-1.
- Hulsewé, A.F.P. "A Striking Discrepancy between the Shih chi and the Han shu" in: T'oung Pao 76 (1990), pp. 322-23.
Externe links
- (zh) Klik hier voor de volledige tekst van de '(Qian)Hanshu', geschreven in traditionele karakters.
- (zh) Klik hier voor de volledige tekst van de '(Qian)Hanshu', geschreven in vereenvoudigde karakters.
- (zh) Klik op nr. 3 voor de volledige tekst van de Hanshu in de Zhonghua uitgave (Academia Sinica).
 |
Bronnen die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina 漢書 (Hanshu - Boek van de Han) op Wikisource. |