Belbus
De belbus of telefoonbus is vanaf ca. 1991 een vorm van vraagafhankelijk openbaar vervoer. Deze busdienst rijdt alleen als er is gereserveerd. De naam bel-bus verwijst naar de veelal telefonische reserveringsmogelijkheden.
Belbussen zijn ingevoerd om dunbevolkte gebieden te bedienen, waar een regelmatige busdienst onrendabel zou zijn omdat de bussen meestal leeg zouden rijden. Maar ook in Westpoort in Amsterdam hebben bij het GVB belbussen bestaan waarbij buiten de spitsuren alleen van Station Sloterdijk werd vertrokken als zich een passagier aandiende, terwijl vanaf de bedrijven de bus telefonisch besteld moest worden, die overigens wel volgens dienstregeling reed.
Een belbus heeft een aantal vastgestelde haltes maar rijdt niet volgens een vaste route of een vaste dienstregeling. De bus stopt enkel aan de haltes die vooraf zijn aangevraagd. Om van de belbus gebruik te maken moet men vooraf reserveren bij de vervoermaatschappij (bijvoorbeeld De Lijn in Vlaanderen of Connexxion in Nederland) en aangeven aan welke haltes waar men wil op- en afstappen en op welk tijdstip men wil aankomen. De maatschappij deelt dan het uur van vertrek mee. Bij bijvoorbeeld Arriva of Qbuzz rijden de belbussen wel op vaste tijden en volgens vaste routes en dient de reiziger minimaal een uur voor vertrek aan te geven met welke rit de reiziger mee wil.
Een rit met de belbus kost evenveel als een rit op een normale buslijn.
Belbussen zijn in de regel kleiner dan normale bussen ("minibussen" met een capaciteit van circa 8 tot 15 passagiers of bij minder dan 6 passagiers zelfs auto's waarop in de voorruit een sticker is geplakt met het busnummer). Over het algemeen zijn belbussen ook geschikt om een zelfstandig reizende rolstoelgebruiker te vervoeren.
Het vervoer van de belbus kan worden uitgevoerd door de openbaar vervoerder zelf of door een onderaannemer (bijvoorbeeld een lokaal taxibedrijf).
De eerste belbus in België was deze van Veurne-Alveringem-Roesbrugge (nu belbus 59 Veurne Zuid-West genoemd) in de Westhoek. Die ging van start eind 1991. Ondertussen bestaan er in Vlaanderen al 123 belbusgebieden (12 in de provincie Antwerpen, 35 in Limburg, 31 in Oost-Vlaanderen, 15 in Vlaams-Brabant en 30 in West-Vlaanderen).
Belbus in Rotterdam
Sinds 1989 rijdt er in de Rotterdamse wijk Hillegersberg-Schiebroek een Belbus. Deze Belbus is bedoeld voor ouderen en mensen die minder mobiel zijn.
Trivia
De belbus is ook een onderdeel van het VARA-consumentenprogramma Kassa waarin consumenten met een probleem of klacht de hulp van de belbus kunnen inroepen waarna met een busje naar het bedrijf of de instantie wordt gereden om een oplossing te proberen te vinden voor het probleem of de klacht.