Associatie van struikhei en bosbes
De associatie van struikhei en bosbes (Vaccinio-Callunetum) is een associatie van het verbond van struikhei en kruipbrem, een plantengemeenschap gekenmerkt door een droge heidevegetatie met naast de struikhei ook een aantal bosbes-soorten.
| Associatie van struikhei en bosbes | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||
| Struikheide-rode bosbes-vegetatie | ||||||
| Syntaxonomische indeling | ||||||
| ||||||
| Associatie | ||||||
| Vaccinio-Callunetum Bücker, 1942 |
Naamgeving, etymologie en codering
- Synoniemen: Calluno vaccinietum vitis-idaea
- Nederlands: Associatie van struikhei en bosbes, struikheide-rode bosbes-associatie
- Syntaxoncode (Nederland): 20Aa2
De naam Vaccinio-Callunetum is afgeleid van de wetenschappelijke namen van twee kensoorten binnen de associatie, de struikhei (Calluna vulgaris) en de rode bosbes (Vaccinium vitis-idaea).
Kenmerken
Algemeen
Deze plantengemeenschap is kenmerkend voor goed gedraineerde gronden rond het hoogveen, zandige en rotsige plaatsen en puinkegels. Er is een uitgesproken podzolbodem, een goed ontwikkeld humuslaag en een (in verhouding tot de klassieke droge heide) dikke strooisellaag. Deze associatie heeft reeds een aantal kenmerken van een bosgemeenschap.
Structuur
Struikhei-rode bosbes-vegetaties worden gekenmerkt door een groot aandeel van dwergstruiken en mossen.
De boomlaag is net als in de meeste heidevegetaties volledig afwezig. De struiklaag is goed vertegenwoordigd, onder de vorm van dwergstruiken als de struikhei, de gewone dophei en verschillende soorten bosbessen.
De kruidlaag is bijzonder arm in soorten. Grassen zijn aanwezig, maar veel minder algemeen dan in de verwante struikhei-stekelbremassociatie. Zeldzame verschijningen zijn het valkruid en de zevenster.
Tussen de struiken, en vooral op de iets vochtiger plaatsen, kan een goed ontwikkelde moslaag met overwegend bladmossen voorkomen.
Soortensamenstelling
Er zijn geen echte kensoorten, de meeste soorten in deze gemeenschap komen ook in bossen of graslanden voor. Er zijn daarentegen een reeks differentiërende soorten voor deze associatie ten opzichte van de struikhei-stekelbremassociatie.
De associatie heeft voor België en Nederland als belangrijkste soorten:
Boomlaag
Geen soorten
Struiklaag
| Kensoort | Diff.soort | Abundantie | Nederlandse naam | Wetenschappelijke naam | Opmerking |
|---|---|---|---|---|---|
| kK | Struikhei | Calluna vulgaris | |||
| dA | Blauwe bosbes | Vaccinium myrtillus | ten opzichte van struikhei-stekelbremassociatie | ||
| dA | Rijsbes | Vaccinium uliginosum | idem | ||
| dA | Rode bosbes | Vaccinium vitus-idaea | idem | ||
| Gewone dophei | Erica tetralix |
Kruidlaag
| Kensoort | Diff.soort | Abundantie | Nederlandse naam | Wetenschappelijke naam | Opmerking |
|---|---|---|---|---|---|
| Z | Wolverlei | Arnica montana | |||
| Z | Zevenster | Trientalis europaea |
Moslaag
| Kensoort | Diff.soort | Abundantie | Nederlandse naam | Wetenschappelijke naam | Opmerking |
|---|---|---|---|---|---|
| dA | Kussentjesmos | Leucobryum glaucum | ten opzichte van struikhei-stekelbremassociatie |
Verspreiding en voorkomen
De verspreiding van de struikhei-rode bosbes-associatie is beperkt tot de Atlantische provincie: de kuststook van West-Europa, Groot-Brittannië en Ierland. Het is een vegetatie die zich thuis voelt in streken met een maritiem klimaat, met hoge neerslag en hoge luchtvochtigheid.
In Nederland en Vlaanderen komt deze associatie nauwelijks voor, in Wallonië is ze beperkt tot de Hoge Venen.
| Indeling van de vegetatieklasse Calluno-Ulicetea (klasse van de droge heiden) | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|