Aspergillus

Aspergillus is een geslacht dat uit ongeveer tweehonderd schimmelsoorten bestaat, die over de hele wereld voorkomen. Het is een draadvormige schimmel. De schimmel komt van nature voor in hooi en compost.

Aspergillus
Aspergillus niger
Taxonomische indeling
Rijk:Fungi (Schimmels)
Stam:Ascomycota
Klasse:Eurotiomycetes
Onderklasse:Eurotiomycetidae
Orde:Eurotiales
Familie:Trichocomaceae
Geslacht
Aspergillus
P.Micheli ex Link (1809)
Afbeeldingen op Wikimedia Commons
Aspergillus op Wikispecies
Portaal    Biologie

Aspergillus werd voor het eerst beschreven in 1729 door de Italiaanse bioloog Pietro Antonio Micheli als Nova plantarum genera juxta Tournafortii methodum disposita. Bij het bestuderen van de schimmel deed de vorm hem denken aan een aspergillum, dat gebruikt wordt voor de besprenkeling met heilig water.

Groei en verspreiding

Aspergillus-soorten zijn sterk aeroob en worden in bijna alle zuurstofrijke milieus gevonden, waar ze gewoonlijk groeien op het oppervlak van het substraat. Aspergillus-soorten kunnen polysachariden als koolstofbron gebruiken, doordat ze beschikken over amylase-enzymen. Hierdoor komen Aspergillus-soorten vaak voor als verontreiniging op zetmeelrijk voedsel, zoals brood en aardappels. Ook komen ze hierdoor voor op vele kruidachtige planten- en boomsoorten.

Vele soorten kunnen in voedselarme (oligotrofe) milieus leven. Aspergillus niger is hier een mooi voorbeeld van. Deze schimmel kan op vochtige muren groeien en zelfs onder omstandigheden waarbij helemaal geen koolstof aanwezig is. De schimmel gebruikt dan de aanwezige zouten en stikstofbronnen, zoals ammoniak en nitraat voor de groei en het aanmaken van eiwitten.

Commercieel belang

Aspergillus-soorten zijn zonder twijfel de belangrijkste commerciële schimmels en worden gebruikt voor de productie van zowel primaire als secundaire metabolieten. Misschien is het meest bekend de productie van citroenzuur door Aspergillus niger. Jaarlijks wordt meer dan 4,5 miljoen ton citroenzuur door deze schimmel geproduceerd. Daarnaast wordt de schimmel gebruikt voor de productie van enzymen, zoals glucose oxidase en het kipeiwit splitsende lysozym. De productie van enzymen vindt hoofdzakelijk plaats in bioreactoren. Hierin zit de schimmel in een waterig milieu, waardoor het makkelijker is de enzymen van de rest te scheiden.

Onderzoek
Verschillende Penicillium, Aspergillus spp. (en enkele ander schimmels) groeiend op een voedingsbodem

A. nidulans is vele jaren gebruikt als proeforganisme en werd door Guido Pontecorvo gebruikt voor het demonstreren van parasexualiteit bij schimmels. Aspergillus nidulans werd door onderzoekers van het Broad Institute als een van de eerste organismen gebruikt voor het vaststellen van de basepaarvolgorde (sequencen) van het genoom. Nu is van veel Aspergillus-soorten de basepaarvolgorde vastgesteld.

Ziekteverwekkers

Sommige Aspergillus-soorten veroorzaken ernstige ziekten bij mensen en dieren. De ziekte is bekend onder de naam Aspergillose. De meest bekende soorten zijn Aspergillus fumigatus, Aspergillus flavus en Aspergillus clavatus. Andere soorten zijn ziekteverwekkers van granen vooral van maïs, veroorzaken bewaarrot bij suikerbieten en produceren mycotoxinen, zoals aflatoxine dat door Aspergillus flavus en Aspergillus parasiticus geproduceerd wordt, ochratoxine dat door Aspergillus ochraceus en Aspergillus carbonarius geproduceerd wordt en sterigmatocystine dat door Aspergillus versicolor geproduceerd wordt..

Soorten
Zie de categorie Aspergillus van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.