Koninklijke Ahold NV

Oprichter Albert Heijn nam in 1887 in Oostzaan de kruidenierswinkel over van zijn vader. De zaken liepen goed en al snel volgde er een filiaal. De grootgrutter breidt de eerste helft van de 20ste eeuw steeds verder uit en de supermarktketen Albert Heijn gaat in 1948 naar de beurs. Onder leiding van Albert en Gerrit Jan Heijn, kleinzoons van de oprichter, zet Albert Heijn in de daarop volgende veertig jaar een belangrijke stempel op de levensmiddelenhandel in Nederland: met de eerste zelfbedieningswinkels en de ontwikkeling van het huismerk en van non-food als productcategorie in de winkel. Ook op de Nederlandse keuken is de invloed van Albert Heijn merkbaar: de grootgrutter introduceert producten als wijn, sherry en kiwi's, draagt bij aan de introductie van de koelkast in het Nederlandse gezin en komt als eerste met gemaksvoeding (kant-en-klaarmaaltijden, diepvriespizza's). Albert Heijn groeit in deze periode uit tot het grootste levensmiddelenconcern in Nederland.

In 1973 verandert de houdstermaatschappij haar naam in Ahold.[2][3] Ze breidt in de jaren zeventig de activiteiten uit naar sterkedrank en de drogisterijwinkelketen Etos.

In de jaren zeventig breidt Ahold ook internationaal uit en verwerft bedrijven in Spanje en de Verenigde Staten. Onder aanvoering van een nieuw managementteam, waarin voor het eerst geen leden van de familie Heijn zitting hebben, versnelt de groei: in het tweede deel van de jaren negentig volgen acquisities in Latijns-Amerika, Centraal-Europa en Azië.

Ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan wordt door koningin Beatrix het predicaat Koninklijk verleend in 1987.

Op 9 september 1987 wordt Gerrit Jan Heijn, bestuurder bij Ahold en de enige broer van Albert Heijn, om losgeld ontvoerd en diezelfde dag al vermoord.[2]

De internationale expansie van Ahold komt abrupt tot stilstand als in februari 2003 boekhoudkundige onregelmatigheden bij veel dochtermaatschappijen tegelijkertijd naar buiten komen. De voorzitter van de Raad van Bestuur (CEO) Cees van der Hoeven, de financieel directeur (CFO) Michiel Meurs en een aantal leden van het senior managementteam treden gedwongen af en de gerapporteerde winst over 2001 en 2002 wordt herzien. De financieel belangrijkste onregelmatigheden worden in de Verenigde Staten vastgesteld bij U.S. Foodservice en op kleinere schaal ook bij Tops Markets. Beide voerden te hoge inkomsten in verband met niet verkregen kortingen op. Ook bij de Argentijnse dochter Disco blijken de boeken niet te kloppen. Vastgesteld wordt ook dat de financiële resultaten van bepaalde joint ventures onjuist zijn verantwoord.[4] Op het nieuws daalt de koers van het aandeel Ahold met twee derde en Standard & Poor's verlaagt de creditrating naar BB+.[5]

Uiteindelijk trekt accountant Deloitte de goedkeuring in van de jaarrekeningen over 2000 en 2001 in. Er worden nieuwe jaarrekeningen vastgesteld. De omzet over 2000 loopt terug van 51,5 naar 40,8 miljard euro en het bedrijfsresultaat van 2,3 miljard naar 1,6 miljard euro. Over 2001 gaan de omzetcijfers terug van 66,5 naar 54,2 miljard euro en het bedrijfsresultaat van 2,7 naar 1,9 miljard. Over 2002 lijdt Ahold haar eerste verlies van 1,2 miljard euro volgens Nederlandse boekhoudregels. Volgens de Amerikaanse boekhoudregels is het verlies 4,5 miljard euro op een omzet van 62,6 miljard.[6]

De boekhoudkundige onregelmatigheden zijn aanleiding voor de Nederlandse en Amerikaanse autoriteiten om diverse onderzoeken en strafzaken tegen Ahold en diverse voormalige bestuurders in te stellen. De Securities and Exchange Commission (SEC) vervolgt de fraude bij US Foodservice. In Nederland wordt de consolidatiekwestie met de side letters vervolgd.

In Nederland wordt Ahold aangeklaagd voor fraude. In september 2004 volgt een schikking: Ahold betaalt een boete van circa € 8 miljoen. De voormalige CEO, CFO en bestuurder met verantwoordelijkheid voor de Europese activiteiten worden door de Nederlandse autoriteiten ook aangeklaagd voor fraude. In mei 2006 acht de rechtbank de voormalige CEO en CFO van Ahold schuldig aan valsheid in geschrifte. Beiden kregen een voorwaardelijke gevangenisstraf en een boete opgelegd.

Op 28 januari 2009 veroordeelde het Gerechtshof Amsterdam Van der Hoeven tot een geldboete van € 30.000[7] omdat hij, toen hij het bestaan van de side letters ontdekte, dit niet direct aan de externe accountant meldde. Meurs werd veroordeeld tot een voorwaardelijke gevangenisstraf van 6 maanden, een werkstraf van 240 uur en een geldboete van € 100.000.[8] Andreae werd veroordeeld tot een voorwaardelijke gevangenisstraf van 3 maanden en een geldboete van € 50.000.[9] Fahlin werd vrijgesproken.[10][11]

In de Ahold-fraudezaak kwam het tot een berisping van de controlerend accountant.[12] Pieter Lakeman vermoedde malversaties bij de Argentijnse deelneming van het concern. In zijn boek: "Accountants in de fout", besteedde hij een heel hoofdstuk aan de accountants van Ahold, die volgens Lakeman volledig op de hoogte waren van de side-letters.[13] Het College van Beroep voor het bedrijfsleven geeft op 11 september 2008 een individuele accountant van Deloitte op verzoek van SOBI in hoger beroep een berisping.[14][15] In 2012 pakt de VEB dit op met een rechtszaak tegen al de toenmalige maatschaphouders van Deloitte.[16][17][18] VEB verliest ook de procedure maar op 30 juni 2014 boeken tien individuele beleggers wel succes. Oud topman van Deloitte Roger Dassen kreeg een waarschuwing van de accountantskamer wegens misleiding.[19] Op 22 september 2016 werd deze maatregel vernietigd door het CBb.[20]

De SEC kondigde in oktober 2004 aan dat het onderzoek is afgerond en dat er met Ahold een definitieve schikking is overeengekomen.[21]

In januari 2006 volgt een schikking van $ 1,1 miljard (€ 937 miljoen) in een collectieve rechtszaak die tegen de onderneming is aangespannen door (voormalige) aandeelhouders in de Verenigde Staten.[22] Ook tegen de accountant van Ahold, Deloitte, is een collectieve rechtszaak aangespannen, maar deze aanklacht is door het gerechtshof verworpen.[23]

De SEC klaagt vier voormalige bestuurders van US Foodservice aan voor fraude: de CFO, de Chief Marketing Officer (CMO) en twee voormalige bestuurders belast met de inkoop. Die laatste twee treffen een schikking.[24] De voormalige CMO wordt veroordeeld tot een celstraf van 46 maanden.[25] De voormalige CFO krijgt drie jaar voorwaardelijke straf, waarvan zes maanden huisarrest.[26]

In december 2014 bereikte Ahold een schikking van $ 297 miljoen met de autoriteiten in Connecticut wegens omzetfraude bij US Foodservice in de jaren 1998 tot 2005.[27]

Op 5 mei 2003 treedt Anders Moberg aan als de nieuwe CEO van Ahold, als opvolger van Henny de Ruiter.[28] Laatstgenoemde had op het hoogtepunt van de februaricrisis noodgedwongen zichzelf als president-commissaris tot CEO benoemd. Onder leiding van Moberg en van andere na de crisis benoemde, nieuwe bestuurders introduceert Ahold eind 2003 de 'weg naar herstel'. De onderneming wil met deze strategie haar financiële positie herstellen, haar geloofwaardigheid herwinnen en de bedrijfsactiviteiten versterken.[29]

Ahold meldt dat als onderdeel van de strategie alle activiteiten zullen worden verkocht in markten waarin de onderneming niet binnen drie tot vijf jaar een houdbare eerste of tweede plaats kan verwerven en die op termijn niet voldoen aan de geformuleerde criteria voor winstgevendheid en rendement. Ahold verkoopt vervolgens alle activiteiten in Zuid-Amerika en Azië. Behouden wordt een kerngroep winstgevende ondernemingen in Europa en de Verenigde Staten. In het kader van de nieuwe strategie verstevigt Ahold daarnaast ook de verantwoording, de controlemechanismen en de corporate governance. Ook herstelt de financiële positie, waarvoor Ahold in 2007 weer een investmentgrade rating krijgt.[30]

In november 2006 kondigt Ahold de uitkomsten van een strategische evaluatie van de bedrijfsactiviteiten aan.[31] De evaluatie is aanleiding voor een nieuwe strategie voor groei, gericht op de versterking van de concurrentiepositie in de levensmiddelensector, in het bijzonder in de Verenigde Staten. Ahold legt zich toe op de opbouw en versterking van de merken met een verbeterd product- en dienstenaanbod, realiseert een verbeterde prijspositie en lagere bedrijfskosten, en maakt een onderverdeling naar twee organisaties op twee continenten, beide onder leiding van een Chief Operating Officer (COO). Onderdeel van de strategie is een verdere aanscherping van de portefeuille, onder andere in de vorm van de verkoop aan CD&R en KKR van U.S. Foodservice (afgerond in juli 2007, $ 7,1 miljard), Tops (afgerond in december 2007, verkocht aan Morgan Stanley Private Equity voor $ 310 miljoen) en de activiteiten in Polen (afgerond in juli 2007, verkocht aan Carrefour). Ahold boekt goede voortgang met de realisatie van de strategie onder leiderschap van John Rishton, die in november 2007 als CEO wordt benoemd. In zijn eerdere rol als CFO maakte Rishton deel uit van het team dat de strategie ontwikkelde.[3]

In november 2011 gaat Ahold een nieuwe fase van de groeistrategie in, onder leiding van de nieuwe CEO Dick Boer, die in maart 2011 is benoemd.[3] Ahold richt de retailactiviteiten opnieuw in op basis van zes strategische pijlers, waarvan drie voor groei moeten zorgen en drie die groei moeten ondersteunen. De zes pijlers zijn: versterking van de loyaliteit, verbreding van het aanbod, groei van de geografische positie, vereenvoudiging, verantwoord ondernemen in retail en de prestaties van de mensen van Ahold.[32]

In 2012 kocht Ahold voor 350 miljoen euro de webshop bol.com.

In februari 2013 verkoopt Ahold zijn 60% belang in de Zweedse supermarktketen ICA, dat het in 2000 gekocht had.[33] De koper, Hakon Invest, betaalt 21,2 miljard Zweedse kronen of € 2,45 miljard. Door de verkoop krijgt Hakon alle aandelen ICA in handen.[33] Hoewel Ahold de meerderheid van de aandelen bezat, had het niet de volledige zeggenschap over ICA. ICA was een van de bedrijfsonderdelen die Ahold in 2003 in het boekhoudschandaal stortte, waarbij Cees van der Hoeven en Michiel Meurs het veld moesten ruimen. Bij ICA waren twee tegenovergestelde documenten ondertekend.[33] Een openbaar document waaruit bleek dat Ahold de zeggenschap over ICA had, waardoor het bedrijfsresultaat geheel in de boeken mocht worden opgenomen. En een geheime side letter waaruit bleek dat Ahold juist niet de volledige zeggenschap had.[33] ICA behaalde in 2012 een omzet van € 11,3 miljard.[33] De keten heeft 2.200 franchises en eigen supermarkten in Zweden, Noorwegen en de Baltische staten.

Op 24 juni 2015 werd bekendgemaakt dat Delhaize Groep gaat fuseren met Ahold, dit zal halverwege 2016 afgerond zijn. Het bedrijf gaat Ahold Delhaize heten[34] en het hoofdkantoor komt in Nederland te liggen.[35] De huidige CEO van Ahold, Dick Boer, wordt de topman van Ahold Delhaize. Op papier is het een fusie van gelijken, maar de aandeelhouders van Ahold krijgen 61% en die van Delhaize de overige 39% van de aandelen waarbij de juridische entiteit Delhaize opgaat in Ahold.[35] Samen behaalden ze in 2014 een omzet van €54 miljard en een nettowinst van 1 miljard euro. Ahold Delhaize hebben samen 375.000 medewerkers en 6500 winkels.[35] Beide bedrijven halen meer dan 50% van de omzet in Verenigde Staten. De geografische overlap van de ketens is gering en na de fusie is Ahold Delhaize in alle Amerikaanse staten aan de oostkust aanwezig.[35] Op 14 maart 2016 stemden de aandeelhouders van Ahold en Delhaize in met de voorgenomen fusie. Na het samengaan ontstaat een supermarktconcern dat in Europa qua grootte de vierde plek inneemt en in de VS de vijfde plek. De fusie moet medio 2016 worden afgerond.[36] Een dag later kregen Ahold en Delhaize groen licht van de Belgische toezichthouder voor de fusie. Met de Belgische goedkeuring zijn alle mededingingsrechtelijke procedures in Europa afgerond. Na toestemming van de Amerikaanse toezichthouder FTC werd de fusie op zaterdag 23 juli 2016 beklonken.[37][38]

• Ahold Coffee Company B.V. – (Nederland)
• Ahold Czech Republic a.s. – (Tsjechië)
• Albert Heijn B.V. – (Nederland/België/Duitsland) / Sinds 1973 (jaar van oprichting Ahold)
• Ahold Polska - (Polen) / Sinds 1994
• Etos B.V. – (Nederland) / Sinds 1973
• Gall & Gall B.V. – (Nederland) / Sinds 1989
• Bol.com – (Nederland, België) / Sinds 2012
• Pingo Doce Gestão de Empresas de Retalho, SGPS. S.A. (Jerónimo Martins|JMR) (indirect 49%) – (Portugal)

• Giant Carlisle
  • Martin's Food Markets
• Giant Landover
• Peapod
• Stop & Shop New England
• Stop & Shop New York Metro

• Bompreço. Joint venture in Brazilië die enkele Braziliaanse supermarktketens voerde. Later niet meer in bezit van Ahold.
• Santa Isabel. Joint venture in Chili, Peru, Paraguay en Ecuador, van 1999 tot aan 2003
• Disco. Voerde supermarkten in Argentinië en is later verkocht aan de lokale markt, van 1989 tot 2004[39]

• Frans Muller, CEO sinds 1 juli 2018.
• Jeff Carr, CFO sinds november 2011.
• James McCann, Chief Commercial & Development Officer sinds september 2011.

• René Dahan, voorzitter sinds 2004
• Tom de Swaan, vicevoorzitter 2007 - 2013[41]
• Derk C. Doijer, lid sinds 2005
• Stephanie M. Shern[42], lid sinds 2005, vanaf oktober 2013 voorzitter audit comittee
• Judith Sprieser, lid sinds 2006
• Mark McGrath, lid sinds 2008
• Ben Noteboom, lid sinds 2009
• Rob van den Bergh, lid sinds 2011