Vereniging van Effectenbezitters

De vereniging werd in 1924 opgericht onder de naam Vereeniging van Fondsenhouders. Later werd deze gewijzigd in Vereniging van Effectenbescherming. In 1 januari 2009 fuseerden VEB met de Nationale Stichting van Beleggingsstudieclubs NCVB tot VEB NCVB. In de praktijk wordt de vereniging nog steeds meestal VEB genoemd.

De VEB houdt zich van oudsher bezig met het behartigen van de belangen van aandeelhouders, echter de werkwijze is de laatste jaren uitgebreid naar een bredere dienstverlening voor beleggers. Naast kennisoverdracht stelt men ten doel beleggers bewust te maken van kansen en risico’s en wordt de mogelijkheid geboden tot het stellen van beleggings gerelateerde vragen. Leden worden via de website en het magazine Effect geïnformeerd over onderwerpen die gerelateerd zijn aan financiële markten. Tevens blijft de VEB zich bezighouden met het voeren van (juridische) acties.[1]

Om de gestelde doelen te kunnen behalen heeft de VEB circa 30 medewerkers in dienst, waaronder een aantal in effectenrechten gespecialiseerde advocaten en bedrijfseconomen. Onder leiding van directeur Paul Koster houden zij zich bezig met het voeren van juridische acties, de publicatie van het Ledenmagazine “Effect” en de belangenbehartiging voor een breed scala aan zaken die van toepassing zijn op Nederlandse beleggers. Daarbij treedt de VEB primair op voor haar leden. Soms kan het voorkomen dat er zaken worden bewerkstelligd die ook voor niet-leden gelden, zoals de Shell schikking die in 2008 werd bereikt. In de meer recente zaken (World Online, KPNQwest) werd er echter alleen voor VEB leden geschikt.

Een belangrijke activiteit van de VEB is het bezoek aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders (AVA) van bedrijven. Vrijwel alle Nederlandse beursgenoteerde ondernemingen worden bezocht door een interne of externe specialist van de VEB. In deze vergaderingen richt de VEB zich op het aandeelhoudersbelang, waarbij onderwerpen als dividendbeleid, acquisities, vermogenspositie en corporate governance extra aandacht krijgen. Leden kunnen de VEB een machtiging geven voor hun stemrecht. De VEB stemt namens deze leden voor of tegen besluiten die op de Ava’s worden voorgelegd.

De VEB start juridische acties wanneer beleggers naar inzicht van het bestuur collectief gedupeerd zijn en er voldoende aanleiding en perspectief bestaat om een schadevergoeding te bewerkstelligen. Te denken valt aan situaties waarin beursgenoteerde bedrijven misleidende of onvolledige informatie publiceren, onbehoorlijk bestuur voeren of er onrechtmatige verrichtingen hebben plaatsgevonden. Vaak worden naast de onderneming zelf ook haar bestuurders persoonlijk gedaagd. Tevens kunnen ook gelieerde partijen als accountantsbureaus, banken (die bijvoorbeeld overnames en emissies begeleiden) aansprakelijk gesteld worden. Deze werkwijze maakt het mogelijk om in sommige gevallen een zeer groot percentage van het door beleggers geleden verlies te compenseren. Dit wordt tevens mogelijk gemaakt door het feit dat de VEB uitsluitend schikt voor haar eigen leden wanneer daar de mogelijkheid toe bestaat.

Lopende procedures:

Fortis. De VEB is een proces gestart vanwege de gang van zaken bij Fortis (het huidige Ageas) in de periode van 21 september 2007 tot 3 oktober 2008. Naast Ageas worden ook oud bestuurders en een aantal banken gedaagd. De aanleiding voor deze procedure is vermeende misleiding rondom de aandelenemissie die Fortis nodig had ter financiering van de overname van ABN Amro. Beleggers kregen volgens de VEB tijdens de genoemde periode onvolledige en zelfs onjuiste informatie.

De Ondernemingskamer heeft op 16 juni 2010 een onderzoeksrapport gepubliceerd waarin geconcludeerd wordt dat Fortis stelselmatig onjuiste en/of onvolledige informatie heeft verstrekt aan beleggers. Dit rapport vormt de basis van de misleiding procedure waarin Ageas, de voormalige bestuurders en een aantal banken aansprakelijk worden gesteld.[2] In maart 2016 kwamen Ageas en de oud-aandeelhouders die verlies hebben geleden bij de ondergang van Fortis tot een vergelijk.[3] Ageas is bereid een schadeloosstelling te betalen van 1,2 miljard euro.[3] Hiermee komt een einde aan de belangrijkste gerechtelijke procedures en Ageas schikt zonder erkenning van enige fout.[3] De schikking is bereikt met beleggersorganisaties VEB, Deminor, Stichting Fortiseffect en Stichting Investor Claims against Fortis. De overeenkomst moet wel nog door een Amsterdamse rechter bekrachtigd worden.[3]

SNS Reaal

Op 1 februari 2013 werd SNS door minister Dijsselbloem genationaliseerd SNS REAAL voor een bedrag van 3,7 miljard euro. Houders van aandelen en achtergestelde obligaties werden onteigend door gebruik te maken van de in 2012 ingevoerde interventiewet. Daarbij heeft de minister laten weten dat beleggers geen compensatie krijgen. De VEB voerde namens beleggers verweer tegen de onteigening bij de Raad van State. De onteigening werd niet onrechtmatig verklaard, wel kregen gedupeerde beleggers (gedeeltelijk) rechten terug om schade te mogen vorderen. In navolging hierop heeft de VEB aangekondigd de mogelijkheden te onderzoeken deze uitspraak te toetsen bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. Daarnaast heeft de VEB zich gemeld bij de Ondernemingskamer. Hier zal vastgesteld worden of de compensatie van nul euro de werkelijke waarde was van de onteigende effecten.[4]

Ahold-Deloitte

In navolging van een eerdere schikking die de VEB in 2005 met Ahold bereikte werd er in 2008 een nieuwe procedure opgestart, ditmaal tegen Deloitte, de accountant van Ahold ten tijde van het boekhoudschandaal. De VEB is van mening dat de accountants van Deloitte ontoereikend zijn geweest in hun controle. Zij hadden de fraude moeten constateren en rapporteren.

Inmiddels heeft de VEB alle 451 Deloitte accountants gedagvaard. De verwachting is dat de inhoudelijke behandeling van het proces in 2013 aanvangt.[5]

Van der Moolen

De VEB verzocht de Ondernemingskamer een diepgaand onderzoek in te stellen naar de oorzaken achter het failliete handelshuis Van der Moolen. In februari 2013 stelde de Ondernemingskamer wanbeleid vast als belangrijkste reden. Met deze beschikking als bewijs probeert de VEB schadevergoeding voor gedupeerde beleggers te bewerkstelligen door middel van een aansprakelijkheidsprocedure tegen de oud-bestuurders. Of ook de accountant wordt gedaagd is nog onbekend.[6]

Landis

Sinds 2002 voert de VEB actie in de zaak Landis. In mei 2009 heeft de Ondernemingskamer het onderzoeksrapport naar de oorzaken die tot het faillissement leidde gepubliceerd. Gezien de harde conclusies over het falende functioneren van het bestuur en de Raad van Toezicht heeft de VEB gevraagd om wanbeleid vast te stellen. Dit vormt de opmaat naar een proces waarin schadevergoeding geëist wordt.

Tevens is de VEB in gesprek met de accountant van Landis, Ernst & Young. Het College van Beroep voor het Bedrijfsleven heeft geoordeeld dat de jaarrekening van 2002 van het bedrijf nooit had mogen worden goedgekeurd.[7]

LCI

De VEB vraagt de Ondernemingskamer in 2004 een onderzoek in te stellen naar een mogelijk wanbeleid bij LCI. In 2008 wordt er een Onderzoeksverslag naar de gang van zaken bij LCI gepubliceerd. Op een groot aantal punten blijken het bestuur en de raad van Commissarissen slecht gehandeld te hebben. In navolging hierop verzoekt de VEB de Ondernemingskamer een onderzoek naar wanbeleid op te starten.

In maart 2009 laat de Ondernemingskamer weten dat het onderzoeksrapport naar wanbeleid is voltooid maar te beperkt is van opzet om wanbeleid vast te stellen.

De VEB verzet zich tegen deze uitspraak. De Hoge Raad zal nu moeten oordelen of de Ondernemingskamer op een juiste manier tot haar oordeel is gekomen.[8]

Afgesloten Procedures:

World Online

De VEB sloot in 2010 een schikking met de banken die de beursgang van World Online begeleidde. In het totaal konden gedupeerde beleggers een bedrag van bijna 110 miljoen euro verdelen. Daarvoor diende men wel lid te zijn van de VEB.

KPNQwest

De VEB schikte in 2010 met de aandeelhouders van het failliete kabelbedrijf KPNQwest voor een bedrag van 19 miljoen euro. Dit bedrag is verdeeld over circa 5500 aandeelhouders die zich hadden aangesloten bij de VEB.

Vedior

Beleggers in het aandeel Vedior zijn gecompenseerd voor het vroegtijdig lekken van informatie over de overname door Randstad. Deze schikking gold voor alle mensen die aandelen Vedior hebben verkocht op vrijdagochtend 30 november 2007. Er was een bedrag van 4,25 miljoen euro beschikbaar. Hiermee is bijna 80% van de gederfde winst vergoed.

Shell

Shell schikking. In het najaar van 2008 bereikte de VEB een schikking van 120 miljoen dollar voor gedupeerde beleggers in het aandeel Shell Beleggers die in de periode van 8 april 1999 tot en met 18 maart 2004 aandelen Shell kochten en daar verlies op leden kwamen in aanmerking voor deze schikking.

Unilever

Op 11 november 2006 heeft Unilever bekendgemaakt dat zij onder andere met de VEB overeenstemming heeft bereikt in een juridisch geschil over de in 1999 uitgegeven NLG 0,10 cumulatief preferente aandelen Unilever N.V. ("preferente aandelen"). Er werd 1,54 NLG per aandeel vergoed.

Dexia

In april 2005 trof de VEB in samenwerking met de Stichtingen Leaseverlies & Eagalease een schikking met de Dexia bank. Het ging hier om een totaal bedrag van 1 miljard euro.

Ahold

Eind 2005 trof de VEB een schikking met Ahold wegens de boekhoudaffaire. Het schikkingsbedrag kwam uit op 1,1 miljard euro.

De leden van de VEB ontvangen iedere maand het magazine Effect. Hier wordt, volgens een aantal vaste rubrieken financieel-economische onderwerpen besproken die van toepassing zijn op particuliere beleggers. Een aantal vaste onderdelen:

• Analyses: Eén of meerdere bedrijven worden onder de loep genomen. Daarbij wordt kwantitatief en kwalitatief uitgelegd hoe de zaken er voor staan en op welke terreinen kansen en risico’s liggen.
• Productbeoordelingen: Deze rubriek valt binnen de categorie educatie. Hier wordt getracht de verschillende kenmerken van beleggingsproducten te beschrijven. Beleggers kunnen op deze manier oordelen of bepaalde (vaak complexe) producten geschikt zijn voor hun risicoprofiel en beleggingshorizon. Ook wordt er altijd veel aandacht geschonken aan de zichtbare en verborgen kosten die de producten met zich meebrengen.
• Sectoranalyse: Omdat bedrijven niet in een vacuüm opereren worden in deze rubriek sector brede ontwikkelingen beschreven. Elke edities wordt één specifieke sector uitgelicht, met daarbij de belangrijkste bedrijven en hun invloed op de markt.
• Interview: Bekende personen uit de financiële wereld krijgen in Effect een uitgebreid kader om hun visie en/of strategie toe te lichten. Vaak zijn dit CEO’s van beursgenoteerde ondernemingen, fondsmanagers of bekende economen.
• Macro analyse: Omdat financiële markten vaak sterk reageren op veranderingen in macro economische factoren wordt hier in Effect een aparte rubriek aan besteed. Hier worden de verbanden tussen de macro economische grootheden uitgelegd en geduid. Onderwerpen kunnen variëren van bepaalde macro-economische effecten als inflatie en monetaire economie tot de specifieke beschrijving van de economie van één bepaald land.
• Onderzoek: De VEB voert zelf onderzoek uit naar onderwerpen die voor de leden van belang zijn. Voorbeelden zijn het brokeronderzoek en het onderzoek naar Vermogensbeheerders.

Leden die vragen hebben over zaken uit de financieel economische wereld kunnen terecht bij de Beleggersservice. Op een aantal vast momenten in de week kan men telefonisch vragen stellen aan de specialisten van deze afdeling. Daarnaast kunnen vragen de hele week door per mail gesteld worden. Veelal wil men meer informatie over bepaalde acties die de VEB voert, of wenst men een toelichting op financieel-economische onderwerpen uit het nieuws.

De beleggingsservice biedt tevens ondersteuning voor leden die een geschil hebben met hun vermogensbeheerder, adviseur of bank. Vaak gaat het daarbij om zogeheten zorgplicht zaken die voor het Financiële Klachten Instituut KIFID beslecht worden. De VEB helpt mensen op weg bij het vinden van de juiste advocaat/bemiddelaar en is daarnaast in staat om een juridische QuickScan uit te voeren, waarbij leden geïnformeerd worden over hun kans op schadevergoeding. Deze service is volledig gratis beschikbaar voor leden.

Beleggingsstudie club NCVB fuseerde op 1 januari 2009 met de VEB. De NCVB is ter ondersteuning van beleggingsstudieclubs. Doel is om de kennisoverdracht in club vorm te bevorderen. Om dat te bewerkstelligen biedt NCVB hulp bij onder meer :

• Het oprichten van een beleggingsstudieclub
• Het opstellen van statuten
• Juridisch en fiscaal advies

Daarnaast worden er regelmatig excursies georganiseerd en presentaties gegeven.

• Website van de VEB