Aagtekerke

Aagtekerke (Zeeuws: Aegte) is een dorp in de gemeente Veere in de Nederlandse provincie Zeeland. Op 4 oktober 2019 bedroeg het aantal inwoners 1.520. Het dorp ligt nabij Domburg en Oostkapelle maar ligt zelf niet aan de zee. Aagtekerke was tot 1 juli 1966 een zelfstandige gemeente, waarna het tot 1997 deel uitmaakte van de gemeente Mariekerke. Aagtekerke is genoemd naar de heilige Agatha (patrones van het dorp). Tegenwoordig is het dorp niet rooms meer. De protestantse kerk speelt nog wel een rol van betekenis, bij de gemeenteraadsverkiezingen van 7 maart 2006 kreeg de SGP in dit dorp 61,8% van de stemmen. Een groot deel van de bevolking is lid van de plaatselijke Gereformeerde Gemeente. Het kerkgebouw van deze kerkelijke gemeente telt 977 zitplaatsen op een bevolking van circa 1.500 mensen.

Aagtekerke
Aegte (Zeeuws)
Plaats in Nederland
(Details)

Situering
Provincie Zeeland
Gemeente Veere
Coördinaten51° 33 NB, 3° 31 OL
Algemeen
Inwoners (BAG, 2019)1.520[1]
Overig
Woonplaatscode2774
Detailkaart
Aagtekerke in de gemeente Veere
Portaal    Nederland

Wapen

Het wapen van Aagtekerke bevat in zilver een gouden buste van een vrouw. Dit is vermoedelijk de heilige Agatha, wat het tot een sprekend wapen zou maken. Het werd op 9 februari 1838 bevestigd als gemeentewapen. De buste is later afgebeeld op het wapen en de vlag van de gemeente Mariekerke. Het wapen van de heerlijkheid Aagtekerke voerde de buste in natuurlijke kleur, met een mantel van purper. Het werd bevestigd op 10 november 1819.

Dorpskerk Aagtekerke

Hervormde kerk

Sinds 1327 is er in Aagtekerke sprake van de kerk van Sint-Agatha. Mogelijk gaat de historie van de kerk nog verder terug, tot de tijd van een klooster, waarvan de abdis Agatha heette. De kerktoren is het oudste gedeelte: deze dateert uit de vijftiende eeuw. Het schip heeft zijn huidige vorm gekregen in 1625. Het kerkgebouw heeft een eenbeukig schip met tongewelf, met vier spitsbogige vensters. In de negentiende eeuw zijn er een consistorie en school aangebouwd, waaraan de hoge ramen herinneren. Bijzonder is het grafmonument van Hendrik Thibaut, heer van Aagtekerke, burgemeester van Middelburg en bewindhebber van de Vereenigde Oostindische Compagnie. Het monument werd in 1669 vervaardigd door de beroemde beeldhouwer Rombout Verhulst, die ook de praalgraven van de zeehelden Tromp en De Ruyter maakte.

In de achterste bank zit nog de beeltenis van de patroonheilige Agatha. Aan haar herinnert ook de voormalige pastorie, die de naam Agatha op de voorgevel draagt. De preekstoel is een van de oudste voorwerpen van de kerk, daterend uit 1625. Tegen de kerk aan was oorspronkelijk het armenhuis gevestigd. De eerste steen, met daarop vermeld ds. G. F. Kruijt, 29 juni 1867, herinnert aan het oorspronkelijke onderkomen.

Gereformeerde Gemeente

Vanaf 1836 kwamen op de buitenplaats Sint-Jan ten Heere de eerste afgescheidenen van Zeeland samen. Men noemde zich Gereformeerde Gemeente Jesu Christi, die vergadert te Sint-Jan ten Heere. Na verloop van tijd werden ook te Middelburg aan de Lange Delft kerkdiensten gehouden. Na het overlijden van eigenaar jhr. Versluijs werd de buitenplaats Sint-Jan ten Heere in 1876 verkocht en daarna gesloopt om plaats te maken voor een boerenhofstede. Omdat de gelegenheid om godsdienstoefeningen te houden hiermee dus was vervallen, besloot de kerkeraad een eenvoudig kerkje te laten zetten te Aagtekerke aan de weg naar Westkapelle (toen nog Zandweg geheten, nu de Prelaatweg). De bouw had nog in 1876 plaats, Aagtekerke bleef echter een afdeling van de Middelburgse gemeente. Pas op 5 april 1900 werd Aagtekerke tot een zelfstandige gemeente verklaard. In 1909 werd een nieuwe kerk gebouwd voor ƒ5.563,-.

De eerste predikant van Aagtekerke was H. Kieviet, die de gemeente eerst enige tijd als oefenaar diende. Hij werd opgevolgd door ds. R. Kok die in 1915 als kandidaat een beroep naar deze gemeente aannam. In 1922 achtte de kerkeraad het noodzakelijk ds. Kok te vermanen omdat hij op zondag gebruik maakte van de fiets. Kort na zijn vertrek in juli 1925 werd de stokman weer het recht verleend om slapende kerkgangers wakker te maken. Door de leesdiensten was dat kennelijk meer urgent geworden.

In 1924 kwam een eigen school tot stand. In 1938 richtte de kerkeraad een jongelingsvereniging op, nadat daar nogal wat moeilijkheden aan vooraf waren gegaan. In 1921 was men daar immers vierkant tegen. Per 1 januari 1963 werd de psalmberijming van Datheen ingeruild voor de berijming van 1773. In 1970 werd een nieuwe kerk in gebruik genomen, omdat de oude kerk in vervallen staat verkeerde. De bouwkosten van de nieuwe kerk bedroegen ƒ670.000,-. In 1991 is dit gebouw uitgebreid tot 977 zitplaatsen. Door het toenemende toerisme en de groei van de gemeente waren er ook na deze uitbreiding spoedig te weinig zitplaatsen en ging men over tot drie diensten per zondag.

Monumenten

Tot het begin van de 14e eeuw, toen Aagtekerke een eigen kerk kreeg, maakte het dorp deel uit van de parochie Domburg. De kerk werd gewijd aan Sint Agatha. De toren is vroeg-15de-eeuws en het schip is het resultaat van een verbouwing van het oude schip in 1625 na verwoestingen tijdens het Beleg van Middelburg in 1572-1574. Het koor is verdwenen en vervangen door een consistoriekamer. In het interieur bevinden zich een preekstoel uit 1625 en een in 1669 door Rombout Verhulst vervaardigd epitaaf voor Hendrick Thibaut (ambachtsheer van Aagtekerke en burgemeester van Middelburg) en zijn gezin. De toren kreeg in de 18de eeuw voor een groot gedeelte een bekleding met afwijkende, in die tijd gebruikelijke, bakstenen. Bij de restauratie van 1956 werden de muren van de 19de-eeuwse pleisterlaag ontdaan.[2][3]

Ten zuiden van het dorp staat de Aagtekerkse molen, een houten zeskante korenmolen uit 1801. Het is de enige overgebleven zeskante molen in de provincie Zeeland. Ten zuidwesten van Aagtekerke liggen twee vliedbergen.

Toerisme

Twee grote campings in Aagtekerke zijn Schoolzicht en Westhove.

Geboren

Zie ook

Zie de categorie Aagtekerke van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.