koolzwart

Nederlands
Uitspraak
  • Geluid:  koolzwart    (hulp, bestand)
  • IPA: / ˈkolzwɑrt /
Woordafbreking
  • kool·zwart
Woordherkomst en -opbouw
stellendvergrotendovertreffend
onverbogen koolzwart(koolzwarter) *(koolzwartst) *
verbogen koolzwarte(koolzwartere) *(koolzwartste) *
partitief koolzwarts(koolzwarters) *-

Bijvoeglijk naamwoord

koolzwart

  1. (kleur) diepzwart, als de kleur van houtskool
    • ‘Wat een gewetensvraag... en dat van een dominee... val ik op zwart, nou zo'n koolzwart meisje, mooi is het zeker.’ [3]
  2. (figuurlijk) aanleiding gevend tot groot verdriet, angst of afkeer
    • Zondaar: het is een koolzwart woord. [4]
Opmerkingen
  • Strikt letterlijk genomen is alleen de stellende trap mogelijk. De gevoelsmatige betekenis "heel zwart", waarin kool- meer als een versterker van de betekenis wordt opgevat leidt ertoe dat de vergrotende en overtreffende trap toch voorkomen.
Synoniemen
  • kolenzwart
enkelvoud meervoud
naamwoord koolzwart -
verkleinwoord - -

Zelfstandig naamwoord

koolzwart o

  1. zeer donkere verfstof gemaakt uit resten van onvolledig verbrand hout of turf
    • Het gebruik van koolzwart is verboden, omdat er geen methoden bestaan om vast te stellen of er wellicht kankerverwekkende stoffen in voorkomen. [5]
Afgeleide begrippen
  •  koolzwarten ww 

Gangbaarheid
  • Het woord koolzwart staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
93 %van de Nederlanders;
96 %van de Vlamingen.

Verwijzingen
  1. Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
  2. Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
  3. Hart, M. 't "De catacomben" in: De Gids. jrg. 172 nr. 10/11 (oktober/november 2009) Balans, Amsterdam; ISBN 978 94 6003 0079; p. 786; geraadpleegd 2018-10-20
  4. Boer, H.J. "Overdenking. Het betrouwbare Woord" in: Zierikzeesche Nieuwsbode jrg. 152 nr. 26110 (10 januari 1997) p. 7 kol. 5; geraadpleegd 2018-10-20
  5. "Amerika verbiedt kleurstoffen" in: De Stem jrg. 116 nr. 18064 (23 september 1976); p. 3 kol. 6; geraadpleegd 2018-10-20
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.