χρόνος

Ancient Greek

Etymology

Unknown origin.

Pronunciation

(5^th BCE Attic) IPA^(key): /kʰró.nos/
(1^st CE Egyptian) IPA^(key): /ˈkʰro.nos/
(4^th CE Koine) IPA^(key): /ˈxro.nos/
(10^th CE Byzantine) IPA^(key): /ˈxro.nos/
(15^th CE Constantinopolitan) IPA^(key): /ˈxro.nos/

Noun

χρόνος • (khrónos) m (genitive χρόνου); second declension

time (in the abstract sense)
specific time, period, term
lifetime
delay
(grammar, Koine) tense

Inflection

Second declension of ὁ χρόνος; τοῦ χρόνου (Attic)

Case / #	Singular	Dual	Plural
Nominative	ὁ χρόνος ho khrónos	τὼ χρόνω tṑ khrónō	οἱ χρόνοι hoi khrónoi
Genitive	τοῦ χρόνου toû khrónou	τοῖν χρόνοιν toîn khrónoin	τῶν χρόνων tôn khrónōn
Dative	τῷ χρόνῳ tôi khrónōi	τοῖν χρόνοιν toîn khrónoin	τοῖς χρόνοις toîs khrónois
Accusative	τὸν χρόνον tòn khrónon	τὼ χρόνω tṑ khrónō	τοὺς χρόνους toùs khrónous
Vocative	χρόνε khróne	χρόνω khrónō	χρόνοι khrónoi
Notes:	This table gives Attic inflectional endings. For declension in other dialects, see Appendix:Ancient Greek dialectal declension.

Synonyms

καιρός (kairós)

Derived terms

ἀνισόχρονος (anisókhronos)
ἀνομοιόχρονος (anomoiókhronos)
αὐτόχρονος (autókhronos)
ἄχρονος (ákhronos)
βαιόχρονος (baiókhronos)
δίχρονος (díkhronos)
ἔγχρονος (énkhronos)
ἑξάχρονος (hexákhronos)
ἑπτάχρονος (heptákhronos)
ἑτερόχρονος (heterókhronos)
ἰσόχρονος (isókhronos)
μετάχρονος (metákhronos)
μονόχρονος (monókhronos)
ὀκτάχρονος (oktákhronos)
ὁλόχρονος (holókhronos)
ὁμοιόχρονος (homoiókhronos)
ὁμόχρονος (homókhronos)
πεντάχρονος (pentákhronos)
πολυχρονικός (polukhronikós)
πρόχρονος (prókhronos)
πρωτόχρονος (prōtókhronos)
σύγχρονος (súnkhronos)
τετράχρονος (tetrákhronos)
τρίχρονος (tríkhronos)
ὑπέρχρονος (hupérkhronos)
ὑπόχρονος (hupókhronos)
ὑστερόχρονος (husterókhronos)
χρόνιος (khrónios)

Descendants

Greek: χρόνος m (chrónos) (learned borrowing)
→ Catalan: crono-
→ Czech: chrono-
→ English: chrono-
→ French: chrono-
→ Irish: cróna-
→ Italian: crono-
→ Portuguese: crono-
→ Spanish: crono-

References

χρόνος in Liddell & Scott (1940) A Greek–English Lexicon, Oxford: Clarendon Press
χρόνος in Liddell & Scott (1889) An Intermediate Greek–English Lexicon, New York: Harper & Brothers
χρόνος in Autenrieth, Georg (1891) A Homeric Dictionary for Schools and Colleges, New York: Harper and Brothers
χρόνος in Bailly, Anatole (1935) Le Grand Bailly: Dictionnaire grec-français, Paris: Hachette
Bauer, Walter et al. (2001) A Greek–English Lexicon of the New Testament and Other Early Christian Literature, Third edition, Chicago: University of Chicago Press
χρόνος in Cunliffe, Richard J. (1924) A Lexicon of the Homeric Dialect: Expanded Edition, Norman: University of Oklahoma Press, published 1963
χρόνος in Slater, William J. (1969) Lexicon to Pindar, Berlin: Walter de Gruyter
G5550 in Strong’s Exhaustive Concordance to the Bible, 1979
Woodhouse, S. C. (1910) English–Greek Dictionary: A Vocabulary of the Attic Language‎, London: Routledge & Kegan Paul Limited.
- age idem, page 18.
- chronology idem, page 132.
- date idem, page 196.
- epoch idem, page 279.
- era idem, page 281.
- period idem, page 607.
- space idem, page 797.
- time idem, page 875.

Greek

Alternative forms

χρονιά f (chroniá)

Etymology

From Ancient Greek χρόνος (khrónos).

Pronunciation

IPA^(key): /ˈxɾonos/
Hyphenation: χρό‧νος

Noun

χρόνος • (chrónos) m (plural χρόνοι) (and 2nd plural in neuter gender: χρόνια (chrónia))

(abstract) time (with no plural)
Ο χρόνος φεύγει και δεν ξαναγυρνά.
O chrónos févgei kai den xanagyrná.
Time passes and does not come back.
year
1. (of age) see colloquial genitive χρονών
(grammar) tense
volume (issues of a periodical over a period of one year)

Declension

declension of χρόνος

	singular	plural
nominative	χρόνος •	χρόνοι •
genitive	χρόνου •	χρόνων •
accusative	χρόνο •	χρόνους •
vocative	χρόνε •	χρόνοι •
Also colloquial plural genitive χρονών (and χρονώ), to determine age.

Synonyms

(time): καιρός m (kairós)

Derived terms

εκτός τόπου και χρόνου (ektós tópou kai chrónou)
εν ευθέτω χρόνω (en efthéto chróno, “at an appropriate time in the future”) (ἐν εὐθέτῳ χρόνῳ) (formal)
ευτυχισμένος ο καινούριος χρόνος (eftychisménos o kainoúrios chrónos, “Happy New Year”)
και του χρόνου! (kai tou chrónou!, “(wishes) for next year too!”)
κακό χρόνο να 'χεις (kakó chróno na 'cheis, “(cursing someone)”) (colloquial)
μας άφησε χρόνους (mas áfise chrónous, “he/she passed away”) (informal)
Μέσος χρόνος Γκρίνουιτς m (Mésos chrónos Gkrínouits, “Greenwich Mean Time”)
ο χρόνος είναι χρήμα (o chrónos eínai chríma, “time is money”)
πάει ένας χρόνος (páei énas chrónos, “one year ago”)
πάνω στο χρόνο (páno sto chróno, “at the year's conclusion”)
προϊόντος του χρόνου (proïóntos tou chrónou, “as time passes”) (προϊόντος τοῦ χρόνου)
συν τω χρόνω (syn to chróno, “in time, in the future”) (σὺν τῷ χρόνῳ) (formal)
του χρόνου (tou chrónou, “next year”)
χρόνια και ζαμάνια (chrónia kai zamánia, “for ages, been a while”)
χρόνια πολλά (chrónia pollá, “happy birthday”)
χρόνιος (chrónios, “permanent, chronic”)
χρόνου φείδου (chrónou feídou, “do not waste time”) (ancient saying)
and see at χρονιά & at χρόνια

Related terms

αχρόνιαστος (achróniastos, “who has not completed one year”)
αχρονικός (achronikós, “without reference to time”)
αχρόνιστος (achrónistos, “who has not completed one year”)
άχρονος (áchronos, “without reference to time”)
χρονιά f (chroniá, “a year's time”)
χρονιάρης (chroniáris, “celebrating (of days); who has completed one year (of persons)”) (informal)
χρονιάρικος (chroniárikos, “who has one year completed”) (informal)
χρονιάτικος (chroniátikos, “of the whole year”) (informal)
χρονίζω (chronízo, “extend in one year; pronlong”)
χρονικός (chronikós, “temporal”)
χρόνιος (chrónios, “chronic”)
χρονισμός (chronismós, “timing”) (neologism)

Compounds:

-χρονος (-chronos, “chronous”)
χρονο- (chrono-, “chrono-”)

Related terms

αναχρονισμός m (anachronismós, “anachronism, chronological misplacing”)
αναχρονιστικός (anachronistikós, “anachronistic(al)”)
του αντίχρονου / αντιχρόνου (antichrónou, “the year after next”) (colloquial)
αρχιχρονιά f (archichroniá, “New Year's Day”) (colloquial)
ασυγχρόνιστος (asynchrónistos, “unsynchrοnized”)
ασύγχρονος (asýnchronos, “dated; asynchronous”)
αχρονολόγητος (achronológitos, “not dated, of unknown date”)
βραχυχρόνιος (vrachychrónios, “brief”)
βραχύχρονος (vrachýchronos, “(of vowels) short”) (grammar, phonetics)
δεκαεννιάχρονος (dekaenniáchronos, “of 19 years”)
δεκαεξάχρονος (dekaexáchronos, “of 16 years”) (see -χρονος)
δεκάχρονος (dekáchronos, “of 10 years”)
διαχρονία f (diachronía, “diachrony”) (linguistics)
διαχρονικός (diachronikós, “diachronic”)
διαχρονικότητα f (diachronikótita, “being diachronic”)
διχρονίτικος (dichronítikos, “of 2 years”) (colloquial)
δίχρονος (díchronos, “of 2 years; of 2 beats”) (see -χρονος)
εκατοχρονίτης m (ekatochronítis, “100 years old person”) (colloquial)
εκατοχρονίτικος (ekatochronítikos, “of 100 years old”)
εκσυγχρονίζω (eksynchronízo, “modernis(z)e”)
εκσυγχρονισμός m (eksynchronismós, “modernising”)
εκσυγχρονιστής m (eksynchronistís, “moderniser”)
εκσυγχρονιστικός (eksynchronistikós, “modernising”)
ετεροχρονίζω (eterochronízo, “defer”)
ετεροχρονισμένος (eterochronisménos, “deferred”, participle)
ετεροχρονισμός m (eterochronismós, “deferment”)
ετερόχρονος (eteróchronos, “deferring”)
ημίχρονο n (imíchrono, “one half of a game, half-time”)
ισόχρονος (isóchronos, “of equal time”)
κοψοχρονιά (kopsochroniá, “steal, at bargain price”, adverb)

μακροχρόνιος (makrochrónios, “long-term”)
μακρόχρονος (makróchronos, “(of vowels) long; long-term”) (grammar, phonetics)
μεσοχρονίς (mesochronís, “in the middle of the year”, adverb) (colloquial)
μεταχρονολόγηση f (metachronológisi, “postdating”)
μεταχρονολογώ (metachronologó, “postdate”)
μονόχρονος (monóchronos, “(in prosody) of one beat”) (rare)
ολιγόχρονος (oligóchronos, “brief”)
ολοχρονίς (olochronís, “the whole year; continuously”, adverb) (colloquial)
του παραχρόνου (parachrónou, “the year after next”) (idiomatic)
πολυχρονεμένος (polychroneménos, “(address) may you live long”) (dated colloquial)
πολυχρόνιο n (polychrónio, “invocation for longevity”) (dated)
πολύχρονος (polýchronos, “longevous, of many years”)
προτερόχρονος (proteróchronos, “earlier, prior”)
προχρονολόγηση f (prochronológisi, “antedating”)
προχρονολογώ (prochronologó, “backdate, antedate, predate”)
Πρωτοχρονιά f (Protochroniá, “New Year's Day”)
πρωτοχρονιάτικος (protochroniátikos, “of New Year's Day”)
συγχρονία f (synchronía, “synchrony”) (linguistics)
συγχρονίζω (synchronízo, “synchronize”)
συγχρονικός (synchronikós, “synchronic”) (linguistics, study of history)
συγχρονικότητα f (synchronikótita, “synchronicity”)
συγχρονισμός m (synchronismós, “synchronization”)
συγχρονιστικός (synchronistikós, “synchronous”)
σύγχρονος (sýnchronos, “modern; contemporary; synchronous”)
ταυτόχρονος (taftóchronos, “simultaneous”)
ταυτοχρόνως (taftochrónos, “simultaneously”, adverb)
υπερσύγχρονος (ypersýnchronos, “ultra modern”)
υστερόχρονος (ysteróchronos, “later, posterior”)
χιλιοχρονίτης m (chiliochronítis, “1,000 years old person”) (colloquial)
χιλιοχρονίτικος (chiliochronítikos, “who is 1,000 years old”)
χιλιόχρονος (chilióchronos, “of 1,000 years age, duration”)

χρονοβόρος (chronovóros, “time-consuming”)
χρονικογράφος m (chronikográfos, “chronicler”)
χρονικοϋποθετικός (chronikoÿpothetikós, “temporal-condictional”) (grammar)
χρονογράφημα n (chronográfima, “humorous column, opinion piece of newspaper, periodical”)
χρονογραφία f (chronografía, “composing chronicles, annals”)
χρονογραφικός (chronografikós, “of chronicles”)
χρονογράφος m (chronográfos, “chronicler; columnist”)
χρονογραφώ (chronografó, “chronicle; write humorous opinion pieces”)
χρονοδιάγραμμα n (chronodiágramma, “timetable”)
χρονοδιακόπτης m (chronodiakóptis, “time switch”)
χρονοεπίδομα n (chronoepídoma, “premium based on years of previous service”)
χρονολόγηση f (chronológisi, “dating, chronologizing”)
χρονολογία f (chronología, “year date, chronology”)
χρονολογικός (chronologikós, “chronological”)
χρονολόγιο n (chronológio, “log, timetable (also of astronomy)”)
χρονολογώ (chronologó, “chronologize, date”)
χρονομεριστικός (chronomeristikós, “time-sharing”)
χρονομέτρης m (chronométris, “timekeeper (in sports)”)
χρονομέτρηση f (chronométrisi, “the timekeeping”)
χρονομετρικός (chronometrikós, “chronometric”)
χρονομετρώ (chronometró, “I time”)
χρονόμετρο n (chronómetro, “chronometer; metronome”)
χρονοντούλαπο n (chronontoúlapo, “dustbin of time, history: consigned to the historical archives”)
χρονοτριβή f (chronotriví, “loitering, procrastination”)
χρονοτριβώ (chronotrivó, “loiter, procrastinate”)
χρονοχρέωση f (chronochréosi, “time-based charges”)
χωρόχρονος m/χωροχρόνος (chorochrónos, “spacetime”)
χωροχρονικός (chorochronikós, “temporospatial”)

This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.